"Ο σοφός μαθαίνει από τα λάθη των άλλων, ο έξυπνος από τα δικά του και ο βλάκας δεν μαθαίνει ποτέ"...
Αν προσπαθούσαμε να βάλουμε σε μια «κλίμακα» τον Τουρκικό Στρατό, τότε θα λέγαμε ότι βρίσκεται στη δεύτερη βαθμίδα, δηλαδή προσπαθεί να μάθει από τα δικά του λάθη. Οι απώλειες των τουρκικών αρμάτων μάχης στην Συρία είναι ίσως αναλογικά πολύ υψηλές, αν υπολογίσει κάποιος τις περιορισμένες επιχειρήσεις που έχουν εμπλακεί οι τεθωρακισμένες του δυνάμεις στην περιοχή.
Έχουμε αναφερθεί αρκετές φορές στις απώλειες των τουρκικών αρμάτων μάχης Leopard 2A4, M60T Sabra, M60A3, και διαφόρων άλλων τεθωρακισμένων, κατά την επιχείρηση "Κλάδος Ελαίας".
Αυτού του είδους οι απώλειες δεν είναι πρωτόγνωρες. Είναι οι ίδιες ακριβώς που υπέστησαν οι Ιρακινοί στο Ιράκ πολεμώντας με Μ1Α1 το ISIS, οι Αμερικανοί με M1A2 λίγο πριν, οι Σοβιετικοί με T55/Τ64/Τ72 στο Αφγανιστάν.
Η ιστορία ίσως πάει τόσο πίσω ως τα γερμανικά Panzer, τα αμερικανικά Μ4 και τα σοβιετικά Τ-34 του Β' ΠΠ. Το μόνο που αλλάζει είναι η διάμετρος του πυροβόλου, και τα όπλα καταστροφής των αρμάτων.
Αυτό που μένει ίδιο είναι το γεγονός ότι τα άρματα είναι ευάλωτα στα αντιαρματικά συστήματα του πεζικού, περισσότερο από τα εχθρικά άρματα μάχης.
Για να θεωρηθεί, λοιπόν, ο Τουρκικός Στρατός «σοφός», θα έπρεπε να μελετήσει πρώτα την πρόσφατη εμπειρία των Αμερικανών και να φροντίσει να προσαρμόσει ανάλογα τις τακτικές του, είτε το 2015 στην «επίθεση» κατά του ISIS, είτε τώρα στο Αφρίν.
Το πρόβλημα, βέβαια, είναι πως ο Τουρκικός Στρατός αποψιλώθηκε από τα καλύτερα στελέχη του, με πολλούς αξιωματικούς να βρίσκονται σε φυλακές (ή ακόμη χειρότερα). Τα εκπαιδευμένα στο ΝΑΤΟ ή τις ΗΠΑ στελέχη του ήταν τα πρώτα που κρίθηκαν ύποπτα για συνεργασία με τον Γκιουλέν.
Φυσικά η εμπειρία που έχει αποκομίσει ο Τουρκικός Στρατός από τη Συρία είναι ανεκτίμητη. Ας δούμε τι συμπεράσματα έβγαλε και πώς έκανε τις απαραίτητες προσαρμογές.
Τα Leo2A4
Με τα Leo 2A4 το ISIS έκανε κυριολεκτικά "πάρτυ" το 2015 και τουλάχιστον 10-12 γερμανικά άρματα χάθηκαν από τους πυραύλους των τζιχαντιστών. Ακόμη και οι Γερμανοί εξεπλάγησαν από την ευκολία που το κορυφαίο τους άρμα μάχης «καταναλώθηκε» σαν οποιοδήποτε άλλο.
Πιθανότατα αρκετά ακόμη να κρίθηκαν μη επισκευάσιμα, συνεπώς το τουρκικό «απόθεμα» αρμάτων Leo2A4 λογικό είναι να έχει μειωθεί περαιτέρω. Πάντως η τουρκική εμπειρία με τα Leo2A4 ήταν η πρώτη πραγματική εμπειρία για τον τύπο αυτό άρματος μάχης.
Μετά τις πρώτες απώλειες, μαθαίνοντας από τα λάθη του, ο Τουρκικός Στρατός προσπάθησε να δώσει μια λύση, τουλάχιστον για τα άρματα που εμπλέκονται στις επιχειρήσεις στη Συρία. Θεωρητικά, η επίθεση στο Αφρίν έγινε με καλύτερη προετοιμασία από ό,τι η εισβολή του 2015. Κανονικά, λοιπόν, θα έπρεπε να δούλευαν τα αντίμετρα που είχαν τοποθετηθεί. Είναι γνωστό πως αμέσως μετά τις επιχειρήσεις του 2015 οι Τούρκοι έκαναν διαγωνισμό και προφανώς μια κάποια λύση βρέθηκε.
Τα Μ60Α3
Μπορεί να ήταν κάποτε μια καλή αναβάθμιση σε σχέση με τα Μ48, αλλά στην πραγματικότητα οι απώλειες το 1973 απέναντι σε αντιαρματικούς πυραύλους όπως οι Sagger σφράγισαν την πορεία του στους δυτικούς στρατούς.
Συνεπώς δεν είναι η καλύτερη επιλογή των Τούρκων να τα στείλουν στην Συρία, απλά δεν είχαν περισσότερες λύσεις για τις ανάγκες ενός τόσο εκτεταμμένου μετώπου.
Βέβαια, όπως αποδεικνύει και η πρόσφατη μεταφορά Μ110Α2 στο μέτωπο, η επιχείρηση εκτός από πεδίο δοκιμών νέων όπλων, φαίνεται πως είναι και μια επιχείρηση εκκαθάρισης της «σαβούρας».
Η λογική απλή, στέλνουμε τα παλιά και φθαρμένα, και κρατάμε τα καλύτερα για τον πραγματικό κίνδυνο, δηλαδή τα ελληνικά Leo2HEL που είναι ένας πραγματικός πονοκέφαλος στην αντιμετώπισή τους, και γενικά τις ελληνικές τεθωρακισμένες ταξιαρχίες.
Τα M60T Sabra
Πέρα από το σύστημα αυτοπροστασίας, δηλαδή τους δέκτες προειδοποίησης LASER στον πύργο και το πανοραμικό σύστημα επιτήρησης του περιβάλλοντος χώρου ακριβώς από πάνω τους, διακρίνουμε στο πίσω δεξί φτερό αντίστοιχο σύστημα επιτήρησης σκάφους, πιθανότατα για χρήση από τον οδηγό σε οπισθοπορεία κ.λπ.
Άλλο χαρακτηριστικό της αναβάθμισης είναι το RWS SARP της Aselsan και η κατάργηση του πυργίσκου του αρχηγού πληρώματος. O πυργίσκος του αρχηγού είναι ένα από τα πρώτα στοιχεία που τροποποίησαν οι Ισραηλινοί στις σχετικές αναβαθμίσεις του Μ-60.
Ένας από τους λόγους ήταν ότι ο πυργίσκος ήταν εξαιρετικά επικίνδυνος για τον αρχηγό πληρώματος, διότι λόγω της ελαφράς θωράκισης η τυχόν προσβολή του κατέληγε πάντα σε διάτρηση. Αυτό, σε συνδυασμό με το μέγεθος του, οδήγησε σε κατάργησή του. Περιέργως οι Τούρκοι είχαν επιλέξει να τον διατηρήσουν στα δικά τους Sabra, μέχρι τώρα.
Προφανώς μια αρκετά πιο «ασφαλής» επιλογή για το μέτωπο της Συρίας, αν και το YPG δεν δυσκολεύτηκε να τα καταστρέψει επίσης. Η τεχνολογία που επιλέχθηκε βασιζόταν στην ισραηλινή εμπειρία, αλλά μάλλον οι διατρητικές ικανότητες των αντιαρματικών πυραύλων δεύτερης γενιάς που χρησιμοποιούνται κατά κόρον στην Συρία (MILAN, FAGOT, TOW), αλλά και τρίτης (KORNET), έκαναν τα Μ60Τ έναν επίσης εύκολο στόχο.
Τα συμπεράσματα για τα ελληνικά τεθωρακισμένα
Καθώς οι Τούρκοι αντιμετωπίζουν σχεδόν αποτελεσματικά τα δικά τους προβλήματα, με την άμεση τοποθέτηση συστημάτων ενεργητικής προστασίας, τον εκσυγχρονισμό των Leo2A4 και φυσικά την έναρξη παραγωγής του Altay, ενός άρματος πολύ κοντά σχεδιαστικά στο Leclerc, ας δούμε πώς αντιμετωπίζουμε τα δικά μας προβλήματα.
Ο Ελληνικός Στρατός διαθέτει ένα στόλο αρμάτων μάχης 3 ταχυτήτων: τα υπερσύγχρονα Leo2HEL, τα παλαιότερα Leo2A4, και φυσικά τα αρκετά παλαιότερα Leo1A5. Καθώς τα τελευταία θα έχουν σαν έχουν πεδίο δράσης κυρίως τα νησιά, οι δυνάμεις ελιγμού στον Έβρο θα βασιστούν στα Leo2HEL και στα Leo2A4.
Τα Leo2A4 παρελήφθησαν από την Γερμανία, ως ενδιάμεση λύση, μέχρι την έλευση των Leo2HEL, με την προοπτική φυσικά της αναβάθμισης στο μέλλον. Δυστυχώς, όμως, υστερούν σημαντικά σε σχέση με τα Leo2HEL, καθώς έχουν διαφορετικού διαμετρήματος πυροβόλο, παλαιότερα ηλεκτρονικά και νυχτερινά σκοπευτικά, και φυσικά πιο αδύναμη θωράκιση. Κανονικά θα έπρεπε να αναβαθμιστούν μόλις παρελήφθησαν και πήγαν στις μονάδες τα Leo2HEL, κάτι όμως που δεν έγινε ποτέ.
Η άμεση λύση είναι η αναβάθμιση των Leo2A4 σε Leo2A7, που άλλωστε προβλέπεται σε σχετικό πρόγραμμα της EDA (European Defence Agency), όπως έχουμε γράψει και στο πρόσφατο άρθρο μας σχετικά με το θέμα αυτό, που αξίζει να διαβάσετε (εδώ).
Η απειλή των σύγχρονων Α/Τ συστημάτων
Φυσικά οι κίνδυνοι για το αρματικό δυναμικό δεν σταματούν στην -απολύτως- απαραίτητη αναβάθμιση. Οι κίνδυνοι, ειδικά σε αστικά ή περιαστικά περιβάλλοντα προέρχονται από τα πολυάριθμα συστήματα ATGM, όπως αυτά που πέτυχαν τις μεγαλύτερες απώλειες στους αρματικούς στόλους τις τελευταίες δεκαετίες.
Η αντιμετώπιση τέτοιων συστημάτων δεν είναι τόσο δύσκολη όσο θεωρούνταν παλαιότερα. Τα αντιαρματικά βλήματα είναι τόσο επιτυχημένα, ώστε κάποιοι έσπευσαν να προκαταβάλουν την εξαφάνιση των τεθωρακισμένων από τους σύγχρονους πολέμους. Η λύση όμως λέγεται ενεργητικά συστήματα προστασίας, APS.
Το πλέον γνωστό και δοκιμασμένο από τα συστήματα αυτά θεωρείται το Trophy της ισραηλινής Rafael, ένα σύστημα που βασίστηκε στις επιχειρησιακές ανάγκες του ισραηλινού στρατού, αλλά και στην εμπειρία του στις πολυάριθμες συγκρούσεις που έχει λάβει μέρος. Το Trophy τοποθετήθηκε πρόσφατα και σε αμερικανικά Μ1Α2.
To Trophy έχει ήδη χρησιμοποιηθεί σε μάχη, και μάλιστα αντιμετωπίζοντας με επιτυχία αλλεπάληλες επιθέσεις εχθρικών αντιαρματικών πυραύλων. Υπάρχουν δε αναφορές για αντιμετώπιση πολλαπλών επιθέσεων από ένα και μόνο άρμα.
Το σύστημα Trophy μπορεί να τοποθετηθεί και σε ελαφρύτερα οχήματα (ΤΟΜΑ) ή και ελαφρά (4X4) σε διαφορετικές εκδόσεις.
Φυσικά η λύση του Trophy δεν είναι η μοναδική, αλλά υπάρχουν και άλλες προτάσεις, κυρίως από τη Ρωσία. Εκεί υπάρχουν διαθέσιμα τα συστήματα Arena και Zaslon, για τα οποία υπάρχουν αναφορές πως χρησιμοποιήθηκαν με επιτυχία στη Συρία (κυρίως από ρωσικά άρματα του καθεστώτος Άσαντ).
To πλέον όμως «υποσχόμενο» είναι το Afghanit του ρωσικού Armata, το οποίο ισχυρίζεται πως μπορεί να καταρρίψει ή έστω να σταματήσει βλήματα πυροβόλου APFDS! Κάτι τέτοιο θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο, καθώς είναι διαφορετικό θέμα η αναχαίτιση και καταστροφή ενός υποηχητικού αντιαρματικού πυραύλου, κι άλλο ένα βλήματα απεμπλουτισμένου ουρανίου ή βολφραμίου, με μήκος μόλις μερικά εκατοστά, κινούμενο με υπερηχητική ταχύτητα.
Σε κάθε περίπτωση, η εγκατάσταση ενός τέτοιου συστήματος στα ελληνικά άρματα μάχης θα αύξανε κατακόρυφα την επιβιωσιμότητά τους στο πεδίο της μάχης, πολλαπλασιάζοντας την μαχητική τους ισχύ. Θα ήταν δε απαραίτητη η τοποθέτησή τους σε όσο το δυνατόν περισσότερα άρματα μάχης, ακόμη και στα παλαιότερα Leo1A5.
Οι Τούρκοι θα ήθελαν απεγνωσμένα την πρόσβαση σε συστήματα όπως το Trophy APS, αλλά αυτοί την στιγμή, πιθανότερη είναι η πώλησή του στους Παλαιστίνιους παρά στην Τουρκία, με δεδομένες τις σχέσεις Τουρκίας-Ισραήλ.
Δεν θα ήταν λοιπόν άκαιρο να εξετάσουμε την προμήθειά του, στα πλαίσια μιας γενικότερης αναβάθμισης του αρματικού μας στόλου, από την στιγμή δε που ο βασικός αντίπαλος μάλλον έχει πρόσβαση σε υποδεέστερα τεχνολογικά συστήματα.
Είναι ίσως από τις λίγες φορές που μπορούμε με σχετικά λογικό προϋπολογισμό να αποκτήσουμε τακτικό πλεονέκτημα στο πεδίο της μάχης.
Τα Leo2HEL ήταν και παραμένουν ένα πονοκέφαλος για τους Τούρκους, κι γι αυτό και προχώρησαν στην αγορά αριθμού σύγχρονων αντιαρματικών πυραύλων Javelin πιθανότατα.
Κάπου εδώ λοιπόν θα πρέπει να δούμε αν η Ελλάδα θα μάθει από τα δικά της λάθη, ή από τα λάθη των άλλων…
Τάσος Τσιπλάκος - Σύμβουλος Στρατηγικής
C4I Strategy Consultants
www.bankingnews.gr
Έχουμε αναφερθεί αρκετές φορές στις απώλειες των τουρκικών αρμάτων μάχης Leopard 2A4, M60T Sabra, M60A3, και διαφόρων άλλων τεθωρακισμένων, κατά την επιχείρηση "Κλάδος Ελαίας".
Αυτού του είδους οι απώλειες δεν είναι πρωτόγνωρες. Είναι οι ίδιες ακριβώς που υπέστησαν οι Ιρακινοί στο Ιράκ πολεμώντας με Μ1Α1 το ISIS, οι Αμερικανοί με M1A2 λίγο πριν, οι Σοβιετικοί με T55/Τ64/Τ72 στο Αφγανιστάν.
Η ιστορία ίσως πάει τόσο πίσω ως τα γερμανικά Panzer, τα αμερικανικά Μ4 και τα σοβιετικά Τ-34 του Β' ΠΠ. Το μόνο που αλλάζει είναι η διάμετρος του πυροβόλου, και τα όπλα καταστροφής των αρμάτων.
Αυτό που μένει ίδιο είναι το γεγονός ότι τα άρματα είναι ευάλωτα στα αντιαρματικά συστήματα του πεζικού, περισσότερο από τα εχθρικά άρματα μάχης.
Για να θεωρηθεί, λοιπόν, ο Τουρκικός Στρατός «σοφός», θα έπρεπε να μελετήσει πρώτα την πρόσφατη εμπειρία των Αμερικανών και να φροντίσει να προσαρμόσει ανάλογα τις τακτικές του, είτε το 2015 στην «επίθεση» κατά του ISIS, είτε τώρα στο Αφρίν.
Το πρόβλημα, βέβαια, είναι πως ο Τουρκικός Στρατός αποψιλώθηκε από τα καλύτερα στελέχη του, με πολλούς αξιωματικούς να βρίσκονται σε φυλακές (ή ακόμη χειρότερα). Τα εκπαιδευμένα στο ΝΑΤΟ ή τις ΗΠΑ στελέχη του ήταν τα πρώτα που κρίθηκαν ύποπτα για συνεργασία με τον Γκιουλέν.
Φυσικά η εμπειρία που έχει αποκομίσει ο Τουρκικός Στρατός από τη Συρία είναι ανεκτίμητη. Ας δούμε τι συμπεράσματα έβγαλε και πώς έκανε τις απαραίτητες προσαρμογές.
Με τα Leo 2A4 το ISIS έκανε κυριολεκτικά "πάρτυ" το 2015 και τουλάχιστον 10-12 γερμανικά άρματα χάθηκαν από τους πυραύλους των τζιχαντιστών. Ακόμη και οι Γερμανοί εξεπλάγησαν από την ευκολία που το κορυφαίο τους άρμα μάχης «καταναλώθηκε» σαν οποιοδήποτε άλλο.
Πιθανότατα αρκετά ακόμη να κρίθηκαν μη επισκευάσιμα, συνεπώς το τουρκικό «απόθεμα» αρμάτων Leo2A4 λογικό είναι να έχει μειωθεί περαιτέρω. Πάντως η τουρκική εμπειρία με τα Leo2A4 ήταν η πρώτη πραγματική εμπειρία για τον τύπο αυτό άρματος μάχης.
Μπορεί να ήταν κάποτε μια καλή αναβάθμιση σε σχέση με τα Μ48, αλλά στην πραγματικότητα οι απώλειες το 1973 απέναντι σε αντιαρματικούς πυραύλους όπως οι Sagger σφράγισαν την πορεία του στους δυτικούς στρατούς.
Συνεπώς δεν είναι η καλύτερη επιλογή των Τούρκων να τα στείλουν στην Συρία, απλά δεν είχαν περισσότερες λύσεις για τις ανάγκες ενός τόσο εκτεταμμένου μετώπου.
Βέβαια, όπως αποδεικνύει και η πρόσφατη μεταφορά Μ110Α2 στο μέτωπο, η επιχείρηση εκτός από πεδίο δοκιμών νέων όπλων, φαίνεται πως είναι και μια επιχείρηση εκκαθάρισης της «σαβούρας».
Η λογική απλή, στέλνουμε τα παλιά και φθαρμένα, και κρατάμε τα καλύτερα για τον πραγματικό κίνδυνο, δηλαδή τα ελληνικά Leo2HEL που είναι ένας πραγματικός πονοκέφαλος στην αντιμετώπισή τους, και γενικά τις ελληνικές τεθωρακισμένες ταξιαρχίες.
Πέρα από το σύστημα αυτοπροστασίας, δηλαδή τους δέκτες προειδοποίησης LASER στον πύργο και το πανοραμικό σύστημα επιτήρησης του περιβάλλοντος χώρου ακριβώς από πάνω τους, διακρίνουμε στο πίσω δεξί φτερό αντίστοιχο σύστημα επιτήρησης σκάφους, πιθανότατα για χρήση από τον οδηγό σε οπισθοπορεία κ.λπ.
Άλλο χαρακτηριστικό της αναβάθμισης είναι το RWS SARP της Aselsan και η κατάργηση του πυργίσκου του αρχηγού πληρώματος. O πυργίσκος του αρχηγού είναι ένα από τα πρώτα στοιχεία που τροποποίησαν οι Ισραηλινοί στις σχετικές αναβαθμίσεις του Μ-60.
Ένας από τους λόγους ήταν ότι ο πυργίσκος ήταν εξαιρετικά επικίνδυνος για τον αρχηγό πληρώματος, διότι λόγω της ελαφράς θωράκισης η τυχόν προσβολή του κατέληγε πάντα σε διάτρηση. Αυτό, σε συνδυασμό με το μέγεθος του, οδήγησε σε κατάργησή του. Περιέργως οι Τούρκοι είχαν επιλέξει να τον διατηρήσουν στα δικά τους Sabra, μέχρι τώρα.
Τα συμπεράσματα για τα ελληνικά τεθωρακισμένα
Καθώς οι Τούρκοι αντιμετωπίζουν σχεδόν αποτελεσματικά τα δικά τους προβλήματα, με την άμεση τοποθέτηση συστημάτων ενεργητικής προστασίας, τον εκσυγχρονισμό των Leo2A4 και φυσικά την έναρξη παραγωγής του Altay, ενός άρματος πολύ κοντά σχεδιαστικά στο Leclerc, ας δούμε πώς αντιμετωπίζουμε τα δικά μας προβλήματα.
Ο Ελληνικός Στρατός διαθέτει ένα στόλο αρμάτων μάχης 3 ταχυτήτων: τα υπερσύγχρονα Leo2HEL, τα παλαιότερα Leo2A4, και φυσικά τα αρκετά παλαιότερα Leo1A5. Καθώς τα τελευταία θα έχουν σαν έχουν πεδίο δράσης κυρίως τα νησιά, οι δυνάμεις ελιγμού στον Έβρο θα βασιστούν στα Leo2HEL και στα Leo2A4.
Τα Leo2A4 παρελήφθησαν από την Γερμανία, ως ενδιάμεση λύση, μέχρι την έλευση των Leo2HEL, με την προοπτική φυσικά της αναβάθμισης στο μέλλον. Δυστυχώς, όμως, υστερούν σημαντικά σε σχέση με τα Leo2HEL, καθώς έχουν διαφορετικού διαμετρήματος πυροβόλο, παλαιότερα ηλεκτρονικά και νυχτερινά σκοπευτικά, και φυσικά πιο αδύναμη θωράκιση. Κανονικά θα έπρεπε να αναβαθμιστούν μόλις παρελήφθησαν και πήγαν στις μονάδες τα Leo2HEL, κάτι όμως που δεν έγινε ποτέ.Η απειλή των σύγχρονων Α/Τ συστημάτων
Φυσικά οι κίνδυνοι για το αρματικό δυναμικό δεν σταματούν στην -απολύτως- απαραίτητη αναβάθμιση. Οι κίνδυνοι, ειδικά σε αστικά ή περιαστικά περιβάλλοντα προέρχονται από τα πολυάριθμα συστήματα ATGM, όπως αυτά που πέτυχαν τις μεγαλύτερες απώλειες στους αρματικούς στόλους τις τελευταίες δεκαετίες.
Η αντιμετώπιση τέτοιων συστημάτων δεν είναι τόσο δύσκολη όσο θεωρούνταν παλαιότερα. Τα αντιαρματικά βλήματα είναι τόσο επιτυχημένα, ώστε κάποιοι έσπευσαν να προκαταβάλουν την εξαφάνιση των τεθωρακισμένων από τους σύγχρονους πολέμους. Η λύση όμως λέγεται ενεργητικά συστήματα προστασίας, APS.
Το πλέον γνωστό και δοκιμασμένο από τα συστήματα αυτά θεωρείται το Trophy της ισραηλινής Rafael, ένα σύστημα που βασίστηκε στις επιχειρησιακές ανάγκες του ισραηλινού στρατού, αλλά και στην εμπειρία του στις πολυάριθμες συγκρούσεις που έχει λάβει μέρος. Το Trophy τοποθετήθηκε πρόσφατα και σε αμερικανικά Μ1Α2.Το σύστημα Trophy μπορεί να τοποθετηθεί και σε ελαφρύτερα οχήματα (ΤΟΜΑ) ή και ελαφρά (4X4) σε διαφορετικές εκδόσεις.
Φυσικά η λύση του Trophy δεν είναι η μοναδική, αλλά υπάρχουν και άλλες προτάσεις, κυρίως από τη Ρωσία. Εκεί υπάρχουν διαθέσιμα τα συστήματα Arena και Zaslon, για τα οποία υπάρχουν αναφορές πως χρησιμοποιήθηκαν με επιτυχία στη Συρία (κυρίως από ρωσικά άρματα του καθεστώτος Άσαντ).Σε κάθε περίπτωση, η εγκατάσταση ενός τέτοιου συστήματος στα ελληνικά άρματα μάχης θα αύξανε κατακόρυφα την επιβιωσιμότητά τους στο πεδίο της μάχης, πολλαπλασιάζοντας την μαχητική τους ισχύ. Θα ήταν δε απαραίτητη η τοποθέτησή τους σε όσο το δυνατόν περισσότερα άρματα μάχης, ακόμη και στα παλαιότερα Leo1A5.
Οι Τούρκοι θα ήθελαν απεγνωσμένα την πρόσβαση σε συστήματα όπως το Trophy APS, αλλά αυτοί την στιγμή, πιθανότερη είναι η πώλησή του στους Παλαιστίνιους παρά στην Τουρκία, με δεδομένες τις σχέσεις Τουρκίας-Ισραήλ.
Είναι ίσως από τις λίγες φορές που μπορούμε με σχετικά λογικό προϋπολογισμό να αποκτήσουμε τακτικό πλεονέκτημα στο πεδίο της μάχης.
Τα Leo2HEL ήταν και παραμένουν ένα πονοκέφαλος για τους Τούρκους, κι γι αυτό και προχώρησαν στην αγορά αριθμού σύγχρονων αντιαρματικών πυραύλων Javelin πιθανότατα.
Κάπου εδώ λοιπόν θα πρέπει να δούμε αν η Ελλάδα θα μάθει από τα δικά της λάθη, ή από τα λάθη των άλλων…
Τάσος Τσιπλάκος - Σύμβουλος Στρατηγικής
C4I Strategy Consultants
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών