Η Ελλάδα έχασε την ευκαιρία για το QE το 2016
Συγκρατημένα αισιόδοξος της πορεία της ελληνικής οικονομίας, της εξόδου από τα μνημόνια αλλά και την οποιαδήποτε συμφωνία για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους εμφανίζεται με συνέντευξή του στο bankingnews.gr ο παγκόσμιος επικεφαλής νομισματικής στρατηγικής της Bank of America Merrill Lynch, Αθανάσιος Βαμβακίδης.
Ο κ. Βαμβακίδης εκτιμά ότι είναι εξαιρετικά απίθανη η πλήρης επιστροφή στις αγορές το 2018, ενώ κάνει λόγο για “χαμένη ευκαιρία” της Ελλάδας να συμμετάσχει στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ (QE) το 2016.
“Εάν η αξιολόγηση είχε ολοκληρωθεί εγκαίρως, θα είχαν ακολουθήσει αποφάσεις για την ελάφρυνση του χρέους, επιτρέποντας στην Ελλάδα να συμμετάσχει στο QE πριν από το τέλος του 2016.
Η Ελλάδα θα είχε τη δυνατότητα να βγει ξανά στις αγορές φέτος.
Το ίδιο λάθος επαναλαμβάνεται σήμερα”, λέει χαρακτηριστικά.
Ερωτηθείς για το πρωτογενές πλεόνασμα που ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ και επιβεβαίωσε η Eurostat, ο ίδιος διατηρεί επιφυλάξεις, λέγοντας πως “το ΔΝΤ έχει δίκιο, τέτοια υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα δεν είναι βιώσιμα μακροπρόθεσμα”.
Αντιθέτως, προτείνει πως “το καλύτερο θα ήταν να συμφωνήσουμε σε ένα πρωταρχικό στόχο για το πλεόνασμα μεταξύ 2% και 3% του ΑΕΠ”.
Τέλος, ο κ. Βαμβακίδης προειδοποιεί πως προοπτικές για τις ελληνικές τράπεζες είναι χειρότερες αυτή τη χρονιά, αποδίδοντας τις ευθύνες στη “μεγάλη καθυστέρηση στην τρέχουσα αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος, η οποία έχει αυξήσει την αβεβαιότητα και έχει επίσης καθυστερήσει ορισμένες μεταρρυθμίσεις που υποτίθεται ότι βοηθούν τις τράπεζες να “καθαρίσουν” τα χαρτοφυλάκιά τους”.
Αναλυτικά η συνέντευξη του Αθανάσιου Βαμβακίδη στο bankingnews.gr:
- Η Bank of America πρόσφατα προχώρησε στη μείωση των τιμών στόχων για τις ελληνικές τράπεζες. Πώς αποτιμάτε εσείς την κατάσταση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος σήμερα; Είναι ορατό το ενδεχόμενο ενός νέου γύρου ανακεφαλοποίησης;
Οι προοπτικές για τις ελληνικές τράπεζες είναι χειρότερες αυτή τη χρονιά, επειδή ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας θα είναι πολύ χαμηλότερος από τις προηγούμενες εκτιμήσεις, ο αριθμός των μη εξυπηρετούμενων δανείων θα συνεχίσει να αυξάνεται και οι καταθέσεις θα αρχίσουν πάλι να μειώνονται.
Σε μεγάλο βαθμό, η αιτία είναι η μεγάλη καθυστέρηση στην τρέχουσα αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος, η οποία έχει αυξήσει την αβεβαιότητα και έχει επίσης καθυστερήσει ορισμένες μεταρρυθμίσεις που υποτίθεται ότι βοηθούν τις τράπεζες να “καθαρίσουν” τα χαρτοφυλάκιά τους.
- Όσο αυξάνεται η ανάγκη των ελληνικών τραπεζών για την ένταξή τους στο QE, τόσο η καθυστέρηση της αξιολόγησης την απομακρύνει. Έχουμε ακόμα χρόνο ή θα πρέπει να μιλάμε για μία χαμένη ευκαιρία;
Πιστεύω πραγματικά ότι η Ελλάδα έχασε μια μεγάλη ευκαιρία να συμμετάσχει στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ (QE) στο τέλος του 2016, καθώς η πρώτη αξιολόγηση του προγράμματος διήρκεσε ένα χρόνο, αντί για τρεις μήνες.
Εάν η αξιολόγηση είχε ολοκληρωθεί εγκαίρως, θα είχαν ακολουθήσει αποφάσεις για την ελάφρυνση του χρέους, επιτρέποντας στην Ελλάδα να συμμετάσχει στο QE πριν από το τέλος του 2016.
Η Ελλάδα θα είχε τη δυνατότητα να βγει ξανά στις αγορές φέτος.
Το ίδιο λάθος επαναλαμβάνεται σήμερα, με μεγάλες καθυστερήσεις στη δεύτερη αξιολόγηση, γεγονός που δημιουργεί σοβαρές αμφιβολίες για την ένταξη της Ελλάδας στο QE φέτος.
Περιμένουμε σύντομα κάποια συμφωνία, έτσι ώστε η Ελλάδα να μπορέσει να αποπληρώσει τα χρέη της τον Ιούλιο και να αποφύγει την αθέτηση πληρωμών.
Ωστόσο, οι πιστωτές είναι πιθανό να ζητήσουν την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων πριν συμφωνήσουν για την ελάφρυνση του χρέους.
Λαμβάνοντας επίσης υπόψη τη γερμανική πολιτική πριν τις εκλογές του Σεπτεμβρίου και τις έντονες διαφωνίες μεταξύ του ΔΝΤ και των Ευρωπαίων σχετικά με το μέγεθος, τη μορφή και το χρονοδιάγραμμα της ελάφρυνσης του χρέους, είναι απίθανο να υπάρξει τελική συμφωνία για το χρέος σύντομα, κάτι που αποτελεί προϋπόθεση για την ένταξη στο QE.
Στο θετικό σενάριο, η Ελλάδα ενδέχεται να ενταχθεί στο QE στα τέλη του 2017 ή στις αρχές του 2018, αλλά το QE θα βρίσκεται στο τελευταίο του στάδιο και έτσι η ΕΚΤ δεν θα αγοράσει ελληνικά ομόλογα εάν η Ελλάδα βρίσκεται στη μέση μίας ακόμα αξιολόγησης προγράμματος την εποχή εκείνη.
- Πληθαίνουν οι φωνές το τελευταίο διάστημα περί τετάρτου μνημονίου. Πιστεύετε ότι οδηγούμαστε μαθηματικά σε τέταρτο πρόγραμμα;
Κάθε αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος καθυστερεί για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα και η οικονομία εν τω μεταξύ επιδεινώνεται, πράγμα που οδηγεί νομοτελειακά σε ένα νέο μνημόνιο, ακόμα κι αν δεν το αποκαλούμε με αυτόν τον τρόπο.
Η πιθανή συμφωνία για την τρέχουσα αξιολόγηση δεν θα αποτελεί εξαίρεση.
Επίσης, εάν το ΔΝΤ συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα φέτος, θα έχει το δικό του μνημόνιο.
Εφόσον παρακολουθεί τι θα συμβεί την επόμενη χρονιά, όταν και λήγει το τρέχον πρόγραμμα, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα χρειαστεί ένα νέο πρόγραμμα εάν η Ελλάδα δεν έχει μέχρι τότε επιστρέψει πλήρως στις αγορές, κάτι που είναι πολύ απίθανο.
Ακόμη και το 2014 όταν η Ελλάδα εξέδωσε ομόλογα, ήταν μόλις ένα τεστ, δεν μπόρεσε να το στηρίξει πλήρως.
Σημειώστε επίσης ότι η πλήρης εξάρτηση από τις αγορές θα οδηγήσει σε πολύ χειρότερη δυναμική του χρέους στην Ελλάδα, καθώς το κόστος δανεισμού θα είναι υψηλότερο σε σύγκριση με τα δάνεια του επίσημου τομέα σε οποιαδήποτε περίπτωση.
- Ποια είναι η άποψή σας για τα υψηλά πλεονάσματα;
Μπορούμε να τα αντέξουμε;
Το ΔΝΤ έχει δίκιο, τέτοια υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα δεν είναι βιώσιμα μακροπρόθεσμα, ακόμη και αν υποθέσουμε ότι η Ελλάδα δεν θα καταγράψει ύφεση στις επόμενες δεκαετίες, κάτι που προφανώς είναι μη ρεαλιστικό.
Θεωρητικά, το καλύτερο θα ήταν να συμφωνήσουμε σε ένα πρωταρχικό στόχο για το πλεόνασμα μεταξύ 2% και 3% του ΑΕΠ, που θα γίνεται υψηλότερο όταν η οικονομία λειτουργεί καλά και χαμηλότερο όταν δεν θα παρατηρείται αυτό.
Ωστόσο, χαμηλότεροι στόχοι, όπως αυτός που περιλαμβάνει σήμερα το πρόγραμμα, υποδηλώνουν μεγαλύτερη ελάφρυνση του χρέους και περισσότερες απώλειες για τους Ευρωπαίους, γεγονός που εξηγεί γιατί δεν υπάρχει ακόμα συμφωνία για το χρέος αλλά και γιατί οι συζητήσεις αυτές θα εξακολουθήσουν να είναι πολύ δύσκολες.
- Είναι εφικτή μία λύση για το χρέος που θα μπορέσει πραγματικά να επιλύσει τα προβλήματα της Ελλάδας;
Είναι αναπόφευκτη μία λύση, καθώς η Ελλάδα δεν μπορεί να εξοφλήσει αυτό το χρέος με δεδομένες τις τρέχουσες ωριμάνσεις.
Ωστόσο, η λύση στην οποία θα οδηγηθούν είναι αυτή της πολύ βαθμιαίας ελάφρυνσης του χρέους και οι πιστωτές θα παρατηρούν εάν εφαρμόζονται οι απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα, κάτι που απέχει πολύ από το ιδανικό.
Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι οι πιστωτές ανησυχούν ότι οι μελλοντικές ελληνικές κυβερνήσεις είναι πιθανό να απογοητεύσουν εάν υπάρχει συμφωνία για την ελάφρυνση του χρέους, να διακόψουν ή και να αναστρέψουν τις μεταρρυθμίσεις και να επιστρέψουν στις παλιές κακές συνήθειες που οδήγησαν στην κρίση.
Η απουσία εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων κατά τη διάρκεια της μακράς ελληνικής κρίσης έχει οδηγήσει σε σημαντική απώλεια της αξιοπιστίας.
Αυτό υποδηλώνει ότι μια λύση για το πρόβλημα του ελληνικού χρέους ξεκινά με ισχυρότερες δεσμεύσεις για μεταρρυθμίσεις.
- Πόσο καταστροφική είναι η επιβολή νέων φόρων σε μια οικονομία που επιβάλλεται να επιστρέψει στην ανάπτυξη;
Οι τόσο μεγάλες φορολογικές επιβαρύνσεις σκοτώνουν την ελληνική οικονομία.
Η ακαδημαϊκή βιβλιογραφία και τα παραδείγματα του παρελθόντος καθιστούν σαφές ότι οι δημοσιονομικές προσαρμογές που βασίζονται περισσότερο σε αυξήσεις φόρων παρά σε περικοπές δαπανών έβλαψαν περισσότερο την ανάπτυξη.
Αυτό, σε συνδυασμό με τις μεγάλες καθυστερούμενες πληρωμές του Δημοσίου, όπως οι επιστροφές ΦΠΑ ή πληρωμές σε προμηθευτές, οι αριθμοί απλά δεν βγαίνουν για τον ελληνικό ιδιωτικό τομέα.
Πολλές εταιρείες δεν μπορούν να επιβιώσουν και αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τη χώρα, ή απλά να βάλουν λουκέτο.
Επιπλέον, η τάση, σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι η μείωση των φόρων, κάτι που καθιστά αδύνατη την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών εταιρειών.
Η Ελλάδα δεν μπορεί να επιτύχει βιώσιμη ανάκαμψη εάν δεν αλλάξει ο συνδυασμός της δημοσιονομικής πολιτικής που εφαρμόζεται.
Αθηνά Δημητρακοπούλου
www.bankingnews.gr
Ο κ. Βαμβακίδης εκτιμά ότι είναι εξαιρετικά απίθανη η πλήρης επιστροφή στις αγορές το 2018, ενώ κάνει λόγο για “χαμένη ευκαιρία” της Ελλάδας να συμμετάσχει στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ (QE) το 2016.
“Εάν η αξιολόγηση είχε ολοκληρωθεί εγκαίρως, θα είχαν ακολουθήσει αποφάσεις για την ελάφρυνση του χρέους, επιτρέποντας στην Ελλάδα να συμμετάσχει στο QE πριν από το τέλος του 2016.
Η Ελλάδα θα είχε τη δυνατότητα να βγει ξανά στις αγορές φέτος.
Το ίδιο λάθος επαναλαμβάνεται σήμερα”, λέει χαρακτηριστικά.
Ερωτηθείς για το πρωτογενές πλεόνασμα που ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ και επιβεβαίωσε η Eurostat, ο ίδιος διατηρεί επιφυλάξεις, λέγοντας πως “το ΔΝΤ έχει δίκιο, τέτοια υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα δεν είναι βιώσιμα μακροπρόθεσμα”.
Αντιθέτως, προτείνει πως “το καλύτερο θα ήταν να συμφωνήσουμε σε ένα πρωταρχικό στόχο για το πλεόνασμα μεταξύ 2% και 3% του ΑΕΠ”.
Τέλος, ο κ. Βαμβακίδης προειδοποιεί πως προοπτικές για τις ελληνικές τράπεζες είναι χειρότερες αυτή τη χρονιά, αποδίδοντας τις ευθύνες στη “μεγάλη καθυστέρηση στην τρέχουσα αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος, η οποία έχει αυξήσει την αβεβαιότητα και έχει επίσης καθυστερήσει ορισμένες μεταρρυθμίσεις που υποτίθεται ότι βοηθούν τις τράπεζες να “καθαρίσουν” τα χαρτοφυλάκιά τους”.
Αναλυτικά η συνέντευξη του Αθανάσιου Βαμβακίδη στο bankingnews.gr:
- Η Bank of America πρόσφατα προχώρησε στη μείωση των τιμών στόχων για τις ελληνικές τράπεζες. Πώς αποτιμάτε εσείς την κατάσταση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος σήμερα; Είναι ορατό το ενδεχόμενο ενός νέου γύρου ανακεφαλοποίησης;
Οι προοπτικές για τις ελληνικές τράπεζες είναι χειρότερες αυτή τη χρονιά, επειδή ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας θα είναι πολύ χαμηλότερος από τις προηγούμενες εκτιμήσεις, ο αριθμός των μη εξυπηρετούμενων δανείων θα συνεχίσει να αυξάνεται και οι καταθέσεις θα αρχίσουν πάλι να μειώνονται.
Σε μεγάλο βαθμό, η αιτία είναι η μεγάλη καθυστέρηση στην τρέχουσα αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος, η οποία έχει αυξήσει την αβεβαιότητα και έχει επίσης καθυστερήσει ορισμένες μεταρρυθμίσεις που υποτίθεται ότι βοηθούν τις τράπεζες να “καθαρίσουν” τα χαρτοφυλάκιά τους.
- Όσο αυξάνεται η ανάγκη των ελληνικών τραπεζών για την ένταξή τους στο QE, τόσο η καθυστέρηση της αξιολόγησης την απομακρύνει. Έχουμε ακόμα χρόνο ή θα πρέπει να μιλάμε για μία χαμένη ευκαιρία;
Πιστεύω πραγματικά ότι η Ελλάδα έχασε μια μεγάλη ευκαιρία να συμμετάσχει στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ (QE) στο τέλος του 2016, καθώς η πρώτη αξιολόγηση του προγράμματος διήρκεσε ένα χρόνο, αντί για τρεις μήνες.
Εάν η αξιολόγηση είχε ολοκληρωθεί εγκαίρως, θα είχαν ακολουθήσει αποφάσεις για την ελάφρυνση του χρέους, επιτρέποντας στην Ελλάδα να συμμετάσχει στο QE πριν από το τέλος του 2016.
Η Ελλάδα θα είχε τη δυνατότητα να βγει ξανά στις αγορές φέτος.
Το ίδιο λάθος επαναλαμβάνεται σήμερα, με μεγάλες καθυστερήσεις στη δεύτερη αξιολόγηση, γεγονός που δημιουργεί σοβαρές αμφιβολίες για την ένταξη της Ελλάδας στο QE φέτος.
Περιμένουμε σύντομα κάποια συμφωνία, έτσι ώστε η Ελλάδα να μπορέσει να αποπληρώσει τα χρέη της τον Ιούλιο και να αποφύγει την αθέτηση πληρωμών.
Ωστόσο, οι πιστωτές είναι πιθανό να ζητήσουν την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων πριν συμφωνήσουν για την ελάφρυνση του χρέους.
Λαμβάνοντας επίσης υπόψη τη γερμανική πολιτική πριν τις εκλογές του Σεπτεμβρίου και τις έντονες διαφωνίες μεταξύ του ΔΝΤ και των Ευρωπαίων σχετικά με το μέγεθος, τη μορφή και το χρονοδιάγραμμα της ελάφρυνσης του χρέους, είναι απίθανο να υπάρξει τελική συμφωνία για το χρέος σύντομα, κάτι που αποτελεί προϋπόθεση για την ένταξη στο QE.
Στο θετικό σενάριο, η Ελλάδα ενδέχεται να ενταχθεί στο QE στα τέλη του 2017 ή στις αρχές του 2018, αλλά το QE θα βρίσκεται στο τελευταίο του στάδιο και έτσι η ΕΚΤ δεν θα αγοράσει ελληνικά ομόλογα εάν η Ελλάδα βρίσκεται στη μέση μίας ακόμα αξιολόγησης προγράμματος την εποχή εκείνη.
- Πληθαίνουν οι φωνές το τελευταίο διάστημα περί τετάρτου μνημονίου. Πιστεύετε ότι οδηγούμαστε μαθηματικά σε τέταρτο πρόγραμμα;
Κάθε αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος καθυστερεί για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα και η οικονομία εν τω μεταξύ επιδεινώνεται, πράγμα που οδηγεί νομοτελειακά σε ένα νέο μνημόνιο, ακόμα κι αν δεν το αποκαλούμε με αυτόν τον τρόπο.
Η πιθανή συμφωνία για την τρέχουσα αξιολόγηση δεν θα αποτελεί εξαίρεση.
Επίσης, εάν το ΔΝΤ συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα φέτος, θα έχει το δικό του μνημόνιο.
Εφόσον παρακολουθεί τι θα συμβεί την επόμενη χρονιά, όταν και λήγει το τρέχον πρόγραμμα, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα χρειαστεί ένα νέο πρόγραμμα εάν η Ελλάδα δεν έχει μέχρι τότε επιστρέψει πλήρως στις αγορές, κάτι που είναι πολύ απίθανο.
Ακόμη και το 2014 όταν η Ελλάδα εξέδωσε ομόλογα, ήταν μόλις ένα τεστ, δεν μπόρεσε να το στηρίξει πλήρως.
Σημειώστε επίσης ότι η πλήρης εξάρτηση από τις αγορές θα οδηγήσει σε πολύ χειρότερη δυναμική του χρέους στην Ελλάδα, καθώς το κόστος δανεισμού θα είναι υψηλότερο σε σύγκριση με τα δάνεια του επίσημου τομέα σε οποιαδήποτε περίπτωση.
- Ποια είναι η άποψή σας για τα υψηλά πλεονάσματα;
Μπορούμε να τα αντέξουμε;
Το ΔΝΤ έχει δίκιο, τέτοια υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα δεν είναι βιώσιμα μακροπρόθεσμα, ακόμη και αν υποθέσουμε ότι η Ελλάδα δεν θα καταγράψει ύφεση στις επόμενες δεκαετίες, κάτι που προφανώς είναι μη ρεαλιστικό.
Θεωρητικά, το καλύτερο θα ήταν να συμφωνήσουμε σε ένα πρωταρχικό στόχο για το πλεόνασμα μεταξύ 2% και 3% του ΑΕΠ, που θα γίνεται υψηλότερο όταν η οικονομία λειτουργεί καλά και χαμηλότερο όταν δεν θα παρατηρείται αυτό.
Ωστόσο, χαμηλότεροι στόχοι, όπως αυτός που περιλαμβάνει σήμερα το πρόγραμμα, υποδηλώνουν μεγαλύτερη ελάφρυνση του χρέους και περισσότερες απώλειες για τους Ευρωπαίους, γεγονός που εξηγεί γιατί δεν υπάρχει ακόμα συμφωνία για το χρέος αλλά και γιατί οι συζητήσεις αυτές θα εξακολουθήσουν να είναι πολύ δύσκολες.
- Είναι εφικτή μία λύση για το χρέος που θα μπορέσει πραγματικά να επιλύσει τα προβλήματα της Ελλάδας;
Είναι αναπόφευκτη μία λύση, καθώς η Ελλάδα δεν μπορεί να εξοφλήσει αυτό το χρέος με δεδομένες τις τρέχουσες ωριμάνσεις.
Ωστόσο, η λύση στην οποία θα οδηγηθούν είναι αυτή της πολύ βαθμιαίας ελάφρυνσης του χρέους και οι πιστωτές θα παρατηρούν εάν εφαρμόζονται οι απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα, κάτι που απέχει πολύ από το ιδανικό.
Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι οι πιστωτές ανησυχούν ότι οι μελλοντικές ελληνικές κυβερνήσεις είναι πιθανό να απογοητεύσουν εάν υπάρχει συμφωνία για την ελάφρυνση του χρέους, να διακόψουν ή και να αναστρέψουν τις μεταρρυθμίσεις και να επιστρέψουν στις παλιές κακές συνήθειες που οδήγησαν στην κρίση.
Η απουσία εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων κατά τη διάρκεια της μακράς ελληνικής κρίσης έχει οδηγήσει σε σημαντική απώλεια της αξιοπιστίας.
Αυτό υποδηλώνει ότι μια λύση για το πρόβλημα του ελληνικού χρέους ξεκινά με ισχυρότερες δεσμεύσεις για μεταρρυθμίσεις.
- Πόσο καταστροφική είναι η επιβολή νέων φόρων σε μια οικονομία που επιβάλλεται να επιστρέψει στην ανάπτυξη;
Οι τόσο μεγάλες φορολογικές επιβαρύνσεις σκοτώνουν την ελληνική οικονομία.
Η ακαδημαϊκή βιβλιογραφία και τα παραδείγματα του παρελθόντος καθιστούν σαφές ότι οι δημοσιονομικές προσαρμογές που βασίζονται περισσότερο σε αυξήσεις φόρων παρά σε περικοπές δαπανών έβλαψαν περισσότερο την ανάπτυξη.
Αυτό, σε συνδυασμό με τις μεγάλες καθυστερούμενες πληρωμές του Δημοσίου, όπως οι επιστροφές ΦΠΑ ή πληρωμές σε προμηθευτές, οι αριθμοί απλά δεν βγαίνουν για τον ελληνικό ιδιωτικό τομέα.
Πολλές εταιρείες δεν μπορούν να επιβιώσουν και αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τη χώρα, ή απλά να βάλουν λουκέτο.
Επιπλέον, η τάση, σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι η μείωση των φόρων, κάτι που καθιστά αδύνατη την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών εταιρειών.
Η Ελλάδα δεν μπορεί να επιτύχει βιώσιμη ανάκαμψη εάν δεν αλλάξει ο συνδυασμός της δημοσιονομικής πολιτικής που εφαρμόζεται.
Αθηνά Δημητρακοπούλου
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών