Γιατί δεν λειτουργούν οι λύσεις που χρησιμοποιήθηκαν, οι μη γραμμικές αλλαγές θέλουν νέα εργαλεία ανταπόκρισης
Δεν γίνεται κατανοητό τόσο από την ελίτ όσο και από το ευρύτερο κοινό ότι χρησιμοποιώντας «παλιές δοκιμασμένες συνταγές» σε μια εποχή κορεσμένη από τη συμβατική σοφία και ολοένα και περισσότερο ασταθή, απλώς θα επιδεινώσει μια ήδη αρνητική κατάσταση.
Αυτό που αποκαλείται στη Ιστορία εποχές μπορεί να διαρκέσουν δεκαετίες, και μόνο εκείνοι που έχουν ζήσει αρκετά για να θυμούνται προηγούμενες έχουν βιώσει τη μετάβαση από τη μια εποχή στην άλλη.
Η εποχή της ένταξης των αγορών στη λειτουργία των οικονομιών, της παγκοσμιοποίησης και του χαμηλού κόστους, άφθονου πετρελαίου/φυσικού αερίου ξεκίνησε πριν από περισσότερα από 40 χρόνια, περίπου το 1981.
Η εποχή των ψηφιακών / τεχνολογιών του Διαδικτύου είχε τις ρίζεις της πριν από περίπου 30 χρόνια.
Όλες αυτές οι δυναμικές επιταχύνθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 2000, περίπου πριν από 20 χρόνια.
Μόνο όσοι είναι άνω των 60 ετών είχαν εργαστεί σε προηγούμενη εποχή (προ του 1981).
Όλες αυτές οι δυναμικές, στην οικονομική και την πολιτική σφαίρα, εισέρχονται σε μια φάση μη γραμμικών αλλαγών, καθώς οι αλλαγές που λαμβάνουν χώρα ξεπερνούν την ικανότητα αυτοδιόρθωσης αυτών των εξαιρετικά βελτιστοποιημένων συστημάτων.
Ήτοι, σε απλά ελληνικά αυτό σημαίνει ότι τα ίδια τα συστήματα δεν έχουν τη δυνατότητα για τα παραγάγουν την απαραίτητη γνώση για την κατανόηση και την αντιμετώπιση των δομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν.
Το σημείο κορεσμού
Αυτή η αποκαλούμενη «μη γραμμική αστάθεια» επιταχύνεται όταν οι επιλογές που γίνονται σχετίζονται κατά κύριο λόγο με αυτά που λειτουργούσαν στην προηγούμενη εποχή καθώς υπάρχει η εσφαλμένη πεποίθηση ότι η δεκαετία του 2020 είναι απλώς μια επέκταση των εποχών που ξεκίνησαν πριν από 40 και 30 χρόνια.
Τυχόν συστημικές διορθώσεις που λειτούργησαν στο παρελθόν δεν θα επιλύσουν τη μη γραμμική αστάθεια, επειδή όλες αυτές οι δυναμικές έχουν φτάσει στο λεγόμενο σημείο κορεσμού: η προσθήκη μεγαλύτερου χρέους δεν δημιουργεί πλέον οργανική διεύρυνση της παραγωγικότητας, το μόνο που κάνει είναι να διογκώνει μια ακόμη μεγαλύτερη και πιο ασταθή φούσκα χρηματοπιστωτικών περιουσιακών στοιχείων.
Η παγκοσμιοποίηση έχει εισέλθει επίσης σε σημείο κορεσμού: τα πιθανά μειονεκτήματα για την εθνική ασφάλεια που θα προκύψουν από την ένταση των γεωπολιτικών ανταγωνισμών αντισταθμίζουν τυχόν εναπομείναντα οριακά κέρδη στην εταιρική κερδοφορία.
Οι λειτουργία των αγορών έχει στρεβλώσει τόσο πολύ την οικονομία (Financialization ) ώστε ο τζόγος με άχρηστες κερδοσκοπικές κινήσεις θεωρείται πλέον ως ο καλύτερος (ή ο μοναδικός) τρόπος για να προχωρήσουμε.
Όταν ένα σύστημα έχει απορροφήσει ό,τι μπορεί να απορροφήσει, η προσθήκη περισσότερων στοιείων αποτελεί απλώς σπατάλη πόρων.
Μήπως ζήσαμε μια.. ανωμαλία;
Έχουμε εισέλθει σε μια νέα εποχή, και έτσι οι δικλείδες ασφαλείας και τα κίνητρα δράσης που λειτούργησαν τα τελευταία 40 χρόνια πλέον είναι άχρηστα.
Η ιδέα ότι τα τελευταία 30 χρόνια δεν ήταν η αιωνίότητα…, αλλά μια ανωμαλία που έφτασε στο τέλος της, δεν λαμβάνεται υπόψη από όλους όσοι έχουν βιώσει μόνο τα «ένδοξα 30» χρόνια φθηνής ενέργειας, εκτίναξης της αξίας των περιουσιακών στοιχείων και πτώσης των τιμών λόγω της υπερ-παγκοσμιοποίησης και του υπερβολικού δανεισμού μέσω της χαλαρής νομισματικής πολιτικής.
Η ιδέα ότι αυτή η νέα εποχή έχει απρόβλεπτη εξέλιξη είναι επίσης ανάθεμα για μια τεχνοκρατική κουλτούρα και οικονομία που υπερηφανεύεται ότι προβλέπει και ελέγχει τα πάντα μέσω του «πληθωριστικού» νομίσματος που τυπώνουν οι κεντρικές τράπεζες.
Τα προηγούμενα 40 χρόνια αφθονίας πρώτων υλών έχουν καλλιεργήσει την πεποίθηση ότι η λύση σε οποιαδήποτε έλλειψη είναι η «παραγωγή» περισσότερου χρήματος, καθώς μερικά μέρος του θα οδηγήσει αναπόφευκτα στην εξάλειψη της σπάνεος – μια πραγματική πομφόλυγα για όσους πίστευαν ότι θα καταργήσουν τη βασική λειτουργία της οικονομίας, την έλλειψη και τη διαχείρισή της και θα εγκαθίδρυαν ένα (πλαστό) βασίλειο αφθονίας!
Η υπέρβαση της σπάνεος….
Η πραγματικότητα ότι ορισμένες ελλείψεις δεν μπορούν να διορθωθούν με τη δημιουργία περισσότερων χρημάτων δεν λαμβάνεται υπόψη – είναι τόσο ανόητο όσο το να δεχθείς ότι ο άνθρωπος θα ξεφύγει από τη φυσική αναγκαιότητα της ζωής και του θανάτου.. .
Μπορεί να αποδειχθεί ότι όλα τα μαθήματα που διδαχθήκαμε τα τελευταία 40 χρόνια όχι μόνο θα είναι άχρηστα σε αυτή τη νέα εποχή, αλλά θα αποδεχθούν καταστροφικά και αντιπαραγωγικά.
Η απαράμιλλη επιτυχία τους εδώ και δεκαετίες μπορεί να μας τυφλώσει στη δύναμη των προηγούμενων λύσεων να κάνουν τα προβλήματά μας χειρότερα από ό,τι θα ήταν αν αναγνωρίζαμε τη νέα εποχή για αυτό που είναι αντί να βλέπαμε το μέλλον ως απρόσκοπτη επέκταση της προηγούμενης εποχής.
Ο φαύλος κύκλος των δοκιμασμένων λύσεων
Τα πάντα ρει… και ουδέν μένει (Ηράκλειτος)
Αυτή η δυναμική - που κάνει τα προβλήματα πολύ χειρότερα υιοθετώντας εν γένει ό,τι λειτουργούσε στην προηγούμενη εποχή σε μια κορεσμένη, εντεινόμενα ασταθή νέα εποχή - λαμβάνει λίγη προσοχή ή κατανόηση τόσο από την ελίτ όσο και από τη κοινή γνώμη που θέλει να .. χορταίνει με βεβαιότητες.
Αυτή η δυναμική μας βοηθά να καταλάβουμε γιατί συστήματα που έμοιαζαν μόνιμα και αιώνια μπορούν να αποσταθεροποιηθούν και να καταρρεύσουν με εκπληκτική ταχύτητα
Νομίζαμε ότι το διορθώνουμε κάνοντας περισσότερα από αυτά που λειτούργησαν στο παρελθόν, αλλά στην πραγματικότητα επιταχύναμε την αναταραχή και την αποσταθεροποίηση.
Δυσκολευόμαστε να εγκαταλείψουμε την ιδέα ότι το πρόσφατο παρελθόν είναι ένας ακριβής οδηγός για το μέλλον.
Σε σταθερές εποχές, αυτό εν γένει ισχύει, αλλά όχι όταν τελειώνει μια εποχή και ξεκινά μια νέα.
Ανοδος των αποσταθεροποιητικών τάσεων
www.bankingnews.gr
Αυτό που αποκαλείται στη Ιστορία εποχές μπορεί να διαρκέσουν δεκαετίες, και μόνο εκείνοι που έχουν ζήσει αρκετά για να θυμούνται προηγούμενες έχουν βιώσει τη μετάβαση από τη μια εποχή στην άλλη.
Η εποχή της ένταξης των αγορών στη λειτουργία των οικονομιών, της παγκοσμιοποίησης και του χαμηλού κόστους, άφθονου πετρελαίου/φυσικού αερίου ξεκίνησε πριν από περισσότερα από 40 χρόνια, περίπου το 1981.
Η εποχή των ψηφιακών / τεχνολογιών του Διαδικτύου είχε τις ρίζεις της πριν από περίπου 30 χρόνια.
Όλες αυτές οι δυναμικές επιταχύνθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 2000, περίπου πριν από 20 χρόνια.
Μόνο όσοι είναι άνω των 60 ετών είχαν εργαστεί σε προηγούμενη εποχή (προ του 1981).
Όλες αυτές οι δυναμικές, στην οικονομική και την πολιτική σφαίρα, εισέρχονται σε μια φάση μη γραμμικών αλλαγών, καθώς οι αλλαγές που λαμβάνουν χώρα ξεπερνούν την ικανότητα αυτοδιόρθωσης αυτών των εξαιρετικά βελτιστοποιημένων συστημάτων.
Ήτοι, σε απλά ελληνικά αυτό σημαίνει ότι τα ίδια τα συστήματα δεν έχουν τη δυνατότητα για τα παραγάγουν την απαραίτητη γνώση για την κατανόηση και την αντιμετώπιση των δομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν.
Το σημείο κορεσμού
Αυτή η αποκαλούμενη «μη γραμμική αστάθεια» επιταχύνεται όταν οι επιλογές που γίνονται σχετίζονται κατά κύριο λόγο με αυτά που λειτουργούσαν στην προηγούμενη εποχή καθώς υπάρχει η εσφαλμένη πεποίθηση ότι η δεκαετία του 2020 είναι απλώς μια επέκταση των εποχών που ξεκίνησαν πριν από 40 και 30 χρόνια.
Τυχόν συστημικές διορθώσεις που λειτούργησαν στο παρελθόν δεν θα επιλύσουν τη μη γραμμική αστάθεια, επειδή όλες αυτές οι δυναμικές έχουν φτάσει στο λεγόμενο σημείο κορεσμού: η προσθήκη μεγαλύτερου χρέους δεν δημιουργεί πλέον οργανική διεύρυνση της παραγωγικότητας, το μόνο που κάνει είναι να διογκώνει μια ακόμη μεγαλύτερη και πιο ασταθή φούσκα χρηματοπιστωτικών περιουσιακών στοιχείων.
Η παγκοσμιοποίηση έχει εισέλθει επίσης σε σημείο κορεσμού: τα πιθανά μειονεκτήματα για την εθνική ασφάλεια που θα προκύψουν από την ένταση των γεωπολιτικών ανταγωνισμών αντισταθμίζουν τυχόν εναπομείναντα οριακά κέρδη στην εταιρική κερδοφορία.
Οι λειτουργία των αγορών έχει στρεβλώσει τόσο πολύ την οικονομία (Financialization ) ώστε ο τζόγος με άχρηστες κερδοσκοπικές κινήσεις θεωρείται πλέον ως ο καλύτερος (ή ο μοναδικός) τρόπος για να προχωρήσουμε.
Όταν ένα σύστημα έχει απορροφήσει ό,τι μπορεί να απορροφήσει, η προσθήκη περισσότερων στοιείων αποτελεί απλώς σπατάλη πόρων.
Μήπως ζήσαμε μια.. ανωμαλία;
Έχουμε εισέλθει σε μια νέα εποχή, και έτσι οι δικλείδες ασφαλείας και τα κίνητρα δράσης που λειτούργησαν τα τελευταία 40 χρόνια πλέον είναι άχρηστα.
Η ιδέα ότι τα τελευταία 30 χρόνια δεν ήταν η αιωνίότητα…, αλλά μια ανωμαλία που έφτασε στο τέλος της, δεν λαμβάνεται υπόψη από όλους όσοι έχουν βιώσει μόνο τα «ένδοξα 30» χρόνια φθηνής ενέργειας, εκτίναξης της αξίας των περιουσιακών στοιχείων και πτώσης των τιμών λόγω της υπερ-παγκοσμιοποίησης και του υπερβολικού δανεισμού μέσω της χαλαρής νομισματικής πολιτικής.
Η ιδέα ότι αυτή η νέα εποχή έχει απρόβλεπτη εξέλιξη είναι επίσης ανάθεμα για μια τεχνοκρατική κουλτούρα και οικονομία που υπερηφανεύεται ότι προβλέπει και ελέγχει τα πάντα μέσω του «πληθωριστικού» νομίσματος που τυπώνουν οι κεντρικές τράπεζες.
Τα προηγούμενα 40 χρόνια αφθονίας πρώτων υλών έχουν καλλιεργήσει την πεποίθηση ότι η λύση σε οποιαδήποτε έλλειψη είναι η «παραγωγή» περισσότερου χρήματος, καθώς μερικά μέρος του θα οδηγήσει αναπόφευκτα στην εξάλειψη της σπάνεος – μια πραγματική πομφόλυγα για όσους πίστευαν ότι θα καταργήσουν τη βασική λειτουργία της οικονομίας, την έλλειψη και τη διαχείρισή της και θα εγκαθίδρυαν ένα (πλαστό) βασίλειο αφθονίας!
Η υπέρβαση της σπάνεος….
Η πραγματικότητα ότι ορισμένες ελλείψεις δεν μπορούν να διορθωθούν με τη δημιουργία περισσότερων χρημάτων δεν λαμβάνεται υπόψη – είναι τόσο ανόητο όσο το να δεχθείς ότι ο άνθρωπος θα ξεφύγει από τη φυσική αναγκαιότητα της ζωής και του θανάτου.. .
Μπορεί να αποδειχθεί ότι όλα τα μαθήματα που διδαχθήκαμε τα τελευταία 40 χρόνια όχι μόνο θα είναι άχρηστα σε αυτή τη νέα εποχή, αλλά θα αποδεχθούν καταστροφικά και αντιπαραγωγικά.
Η απαράμιλλη επιτυχία τους εδώ και δεκαετίες μπορεί να μας τυφλώσει στη δύναμη των προηγούμενων λύσεων να κάνουν τα προβλήματά μας χειρότερα από ό,τι θα ήταν αν αναγνωρίζαμε τη νέα εποχή για αυτό που είναι αντί να βλέπαμε το μέλλον ως απρόσκοπτη επέκταση της προηγούμενης εποχής.
Ο φαύλος κύκλος των δοκιμασμένων λύσεων
Τα πάντα ρει… και ουδέν μένει (Ηράκλειτος)
Αυτή η δυναμική - που κάνει τα προβλήματα πολύ χειρότερα υιοθετώντας εν γένει ό,τι λειτουργούσε στην προηγούμενη εποχή σε μια κορεσμένη, εντεινόμενα ασταθή νέα εποχή - λαμβάνει λίγη προσοχή ή κατανόηση τόσο από την ελίτ όσο και από τη κοινή γνώμη που θέλει να .. χορταίνει με βεβαιότητες.
Αυτή η δυναμική μας βοηθά να καταλάβουμε γιατί συστήματα που έμοιαζαν μόνιμα και αιώνια μπορούν να αποσταθεροποιηθούν και να καταρρεύσουν με εκπληκτική ταχύτητα
Νομίζαμε ότι το διορθώνουμε κάνοντας περισσότερα από αυτά που λειτούργησαν στο παρελθόν, αλλά στην πραγματικότητα επιταχύναμε την αναταραχή και την αποσταθεροποίηση.
Δυσκολευόμαστε να εγκαταλείψουμε την ιδέα ότι το πρόσφατο παρελθόν είναι ένας ακριβής οδηγός για το μέλλον.
Σε σταθερές εποχές, αυτό εν γένει ισχύει, αλλά όχι όταν τελειώνει μια εποχή και ξεκινά μια νέα.
Ανοδος των αποσταθεροποιητικών τάσεων
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών