Ο φόβος για γεωπολιτικό «τσουνάμι» οδηγεί τις κεντρικές τράπεζες σε μαζικές αγορές χρυσού (+152% το 2022) - «Φούσκα» το χρήμα

Οι κεντρικοί τραπεζίτες ανά τον κόσμο οι οποίοι διαχειρίζονται τρισεκατομμύρια σε συναλλαγματικά αποθέματα προχωρούν σε μαζικές αγορές χρυσού, καθώς οι γεωπολιτικές εντάσεις, συμπεριλαμβανομένου του πολέμου στην Ουκρανία, τους αναγκάζουν να επανεξετάσουν τις επενδυτικές τους στρατηγικές.
Η ενεργός αμφισβήτηση της ηγεμονίας του δολαρίου από την ομάδα των BRICS αποκαλύπτει μια βαθύτερη αλήθεια για την τρέχουσα οικονομική συγκυρία: το πληθωριστικό χρήμα που τυπώνουν οι κεντρικές τράπεζες είναι.. δάνειο από το μέλλον καθώς η αξία του στηρίζεται σε βουνά.. χρέους των αναπτυγμένων κρατών, αρχής γενομένης από τις ΗΠΑ όπου έχει φτάσει το δυσθεώρητο ύψος περίπου 32 τρισ. δολ.

Τα στοιχεία

Μία ετήσια δημοσκόπηση σε 83 κεντρικές τράπεζες, παρουσιάζουν οι Financial Times tτη Κυριακή 23 Απριλίου 2023  οι οποίες διαχειρίζονται συνολικά 7 τρσ. δολάρια σε συναλλαγματικά απθεματικά, διαπίστωσε ότι περισσότερα από τα δύο τρίτα των ερωτηθέντων πίστευαν ότι οι συνάδελφοί τους θα αύξαναν τα αποθέματά τους σε χρυσό το 2023.
Ο χρυσός τείνει να γίνεται πιο ελκυστικός ως επενδυτικό όχημα σε περιόδους αστάθειας όπως αυτή που διανύουμε - η οποία συμπίπτει με το τέλος ενός οικονομικού κύκλου - και η ζήτηση έχει εκτιναχθεί στα ύψη τον περασμένο χρόνο (2022).
Η ποσότητα χρυσού που αγόρασαν οι κεντρικές τράπεζες αυξήθηκε κατά 152% σε ετήσια βάση το 2022 σε 1.136 τόνους, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού, έναν εμπορικό οργανισμό.
Οι περισσότεροι διαχειριστές αποθεματικών που συμμετείχαν στην έρευνα εκτίμησαν τον γεωπολιτικό κίνδυνο ως τη σημαντικότερη ανησυχία τους — με δεύτερο τον υψηλό πληθωρισμό — σύμφωνα με την Έρευνα Τάσεων Διαχείρισης Αποθεματικών της HSBC που δημοσιεύτηκε από τις εκδόσεις Central Banking.
Περισσότερο από το 40%  των ερωτηθέντων το ταξινόμησε ως έναν από τους κορυφαίους παράγοντες κινδύνου, σε σύγκριση με το 23% στην περσινή δημοσκόπηση.
Περίπου το ένα τρίτο των ερωτηθέντων είχαν αλλάξει, ή σχεδίαζαν να αλλάξουν τα περιουσιακά στοιχεία που αγοράζουν λόγω γεωπολιτικών  εντάσεων όπως το Ουκρανικό και η επιδείνωση των σχέσεων ΗΠΑ - Κίνας, σρο πλαίσιο ενός εξελίξει εμπορικού πολέμου.

Ολα άλλαξαν με το ουκρανικό 

Ο Víctor Méndez-Barreira , συγγραφέας της έρευνας, είπε ότι η κρίση στην Ουκρανία δημιούργησε έναν «παράγοντα που πρέπει τώρα να υπολογίσουν οι διαχειριστές των εφεδρειών».
Η εισβολή οδήγησε τη δυτική συμμαχία των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου και της ΕΕ να επιβάλει εκτεταμένες οικονομικές κυρώσεις στη Μόσχα, συμπεριλαμβανομένων μέτρων για το πάγωμα των περιουσιακών στοιχείων της ρωσικής κεντρικής τράπεζας αξίας περίπου 300 δισ. δολαρίων.
Τα αποθέματα χρυσού της κεντρικής τράπεζας δεν εμπίπτουν στο άμεσο πλαίσιο των κυρώσεων, καθώς είχαν αποθηκευτεί στη Ρωσία.
Τα στοιχεία του Παγκόσμιου Συμβουλίου Χρυσού δείχνουν ότι πολλές αγορές που έγιναν τον περασμένο χρόνο έγιναν από κεντρικές τράπεζες σε χώρες που δεν είναι ευθυγραμμισμένες με τη Δύση.

Οι  αγορές από την Κίνα

Η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας αγόρασε 62 τόνους χρυσού τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο του 2022, ανεβάζοντας τα συνολικά της αποθέματα  πάνω από τους 2.000 τόνους για πρώτη φορά.
Τα επίσημα αποθέματα χρυσού της Τουρκίας αυξήθηκαν κατά 148 τόνους σε 542 τόνους το 2022.
Τα κράτη της Μέσης Ανατολής και της Κεντρικής Ασίας κατατάχθηκαν επίσης από το συμβούλιο ως «ενεργοί αγοραστές» χρυσού πέρυσι.
Ο John Reade, επικεφαλής στρατηγικής αγοράς στο Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού, δήλωσε ότι οι κυρώσεις κατά της κεντρικής τράπεζας της Ρωσίας «προκάλεσαν πολλές μη δεσμευμένες κεντρικές τράπεζες να επανεξετάσουν πού πρέπει να διατηρούν τα διεθνή τους αποθέματα».

Ο χρυσός της Ρωσίας

Και πρόσθεσε: «Οι χώρες έχουν αναγνωρίσει ότι ο χρυσός που κατέχει η Ρωσία, επειδή είναι έξω από τον έλεγχο οποιουδήποτε άλλου, είναι χρήσιμος σε καταστάσεις όπου μπορεί να μην μπορείτε να έχετε πρόσβαση σε άλλα αποθέματα».
Ενώ ο χρυσός της Ρωσίας ήταν αποθηκευμένος στο εσωτερικό, πολλές κεντρικές τράπεζες διατηρούν τα αποθέματά τους στο εξωτερικό, συμπεριλαμβανομένης της Τράπεζας της Αγγλίας και της Ομοσπονδιακής Τράπεζας της Νέας Υόρκης, αντανακλώντας τη θέση του Λονδίνου και της Νέας Υόρκης ως οι μεγαλύτερες αγορές διαπραγμάτευσης χρυσού.
Ο χρυσός θεωρήθηκε επίσης ως αποτελεσματικό μέσο  αντιστάθμισης έναντι του υψηλού πληθωρισμού - η κορυφαία  ανησυχία για περισσότερο για το 70% των ερωτηθέντων.
Η τιμή του χρυσού πλησιάζει τώρα το ονομαστικό υψηλό όλων των εποχών, μετά την άνοδο του πληθωρισμού κατά τη διάρκεια του 2022.
Η πλειονότητα των ερωτηθέντων είπε ότι το ρενμίνμπι θα κατακτήσει μεγαλύτερο μερίδιο των διεθνών αποθεμάτων κατά το υπόλοιπο αυτής της δεκαετίας.


Ο εμπορικός πόλεμος

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Christine Lagarde προειδοποίησε σε ομιλία της την περασμένη εβδομάδα ότι η ρήξη μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας απειλει τις ηγετικές θέσεις του δολαρίου και του ευρώ στη διαχείριση των παγκόσμιων αποθεματικών.
Σύμφωνα με στοιχεία του ΔΝΤ, το δολάριο αντιπροσώπευε το 58% του συνόλου των αποθεματικών της κεντρικής τράπεζας κατά το τέταρτο τρίμηνο του περασμένου έτους.
Το ευρώ αντιπροσώπευε λίγο περισσότερο από 20% και το ρενμίνμπι μόλις 2,7%.

Στα … 8.000 η τιμή της κορυφαίας αξίας και η απώλεια της εμπιστοσύνης στα νομίσματα 

Στο πλαίσιο της θεωρία για την ιεραρχία του χρήματος του Mehrling, ο χρυσός είναι ανώτερος από το χρήμα που εκδίδεται απο κενρικές τράπεζες.
Από ιστορική σκοπιά, οι τελευταίες δεκαετίες χαρακτηρίστηκαν από εμπιστοσύνη στη νομισματική τάξη στην οποία το fiat χρήμα (το χρήμα που εκδίδουν οι κεντρικές τράπεζες). αποτελούσε τη μερίδα του λέοντος των παγκόσμιων διεθνών συναλλαγματικών αποθεμάτων.
Ο πόλεμος μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας (και κατ' επέκταση Δύσης και Ανατολής), ο πληθωρισμός και οι συστημικοί κίνδυνοι αντιστρέφουν αυτήν την τάση.
Ένα μακροπρόθεσμο μοντέλο αποτίμησης χρυσού, το οποίο υποθέτει ότι ο χρυσός θα αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο μέρος των διεθνών αποθεμάτων, υποδηλώνει ότι η τιμή του χρυσού θα ξεπεράσει τα 8.000 δολάρια την επόμενη δεκαετία.
Οι κεντρικές τράπεζες έχουν δημιουργήσει τόσα «χρήματα» από το 2008 που από οικονομική άποψη η σχέση με τις τραπεζικές καταθέσεις έχει αποδυναμωθεί.
O Perry Mehrling, Καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής Οικονομίας υποστηρίζει ότι υπάρχει μια φυσική ιεραρχία του χρήματος, που πρέπει να οπτικοποιηθεί ως πυραμίδα.

Η μέτρηση της αξίας των επίσημων αποθεμάτων χρυσού έναντι της νομισματικής βάσης (χρήματα της κεντρικής τράπεζας) μπορεί να μην στηρίζει την πρόβλεψη της μελλοντικής τιμής του χρυσού.
Αντίθετα, θα αξιολογήσουμε πόσο χρυσό είναι διατεθειμένες να κρατήσουν οι κεντρικές τράπεζες σε σχέση με ξένα εθνικά νομίσματα.
Με άλλα λόγια, τη σύνθεση των διεθνών αποθεμάτων (συναλλάγματος και χρυσού), στα οποία στηρίζονται οι ισολογισμοί τους.
Οι κεντρικές τράπεζες συνολικά έχουν μια ασυνήθιστη πίστη στο συνάλλαγμα, καθώς το ποσοστό του χρυσού στα συνολικά αποθέματα αντιπροσώπευε το 16% το 2022, έναντι ιστορικού μέσου όρου 59%.
Αυτές οι κεντρικές τράπεζες, ωστόσο, αρχίζουν να χάνουν την εμπιστοσύνη τους στα νομίσματα που εκδίδουν οι αντίστοιχες τράπεζες.
Το 2022 τα επίσημα αποθέματα χρυσού αυξήθηκαν κατά 1.136 τόνους ρεκόρ όπως προαναφέραμε, ενώ τα συναλλαγματικά αποθέματα μειώθηκαν κατά 950 δισεκατομμύρια δολάρια.
Οι μεγάλες αγορές από κεντρικές τράπεζες σε όλες τις ηπείρους τα τελευταία χρόνια δείχνουν πώς οι κεντρικές τράπεζες πιστεύουν ότι το σύστημα θα σταθεροποιηθεί, με την άνοδο της τιμής του χρυσού, επιβεβαιώνοντας ότι δεν έχουν καμία πρόθεση να σχεδιάσουν μια νέα πυραμίδα όσον αφορά τις αξίες των νομισμάτων.

Παγκόσμια αποθέματα χρυσού

Η τάση του χρυσού να αυξάνει το μερίδιό του στα συνολικά αποθέματα είναι λογική.
Εάν επεκτείνουμε αυτή την τάση και υποθέσουμε ότι ο χρυσός αποτελεί το συντηρητικό 51% των παγκόσμιων διεθνών αποθεμάτων, η τιμή του χρυσού θα πρέπει να είναι 10.000 δολ. ανά ουγγιά.
Φυσικά, στη διαδικασία αύξησης της τιμής του χρυσού, οι κεντρικές τράπεζες αυξάνουν το βάρος του χρυσού που κατέχουν και πωλούν συνάλλαγμα, με αποτέλεσμα χαμηλότερη τιμή χρυσού που απαιτείται για να αποτελέσει την πλειοψηφία των συνολικών αποθεμάτων.
Από την άλλη πλευρά, με την πάροδο του χρόνου οι ισολογισμοί των κεντρικών τραπεζών αυξάνονται και το ίδιο αυξάνεται και η ζήτησή τους για διεθνή αποθέματα.

Η τάση στο πλαίσιο του οικονομικόυ κύκλου 

Κατά τη διάρκεια των αιώνων, η τιμή του χρυσού πάντα αυξάνεται καθώς η ποσότητα του φυσικού μετάλλου που είναι διαθέσιμη είναι ανεπαρκής για να καλύψει τις ανάγκες ρευστότητας της ανθρωπότητας.
Η υποτίμηση των εθνικών νομισμάτων έναντι του χρυσού για την αύξηση της ρευστότητας είναι γεγονός.
Τα παλιά χρόνια, τα νομίσματα υποβιβάζονταν μειώνοντας την περιεκτικότητά τους σε χρυσούς, με αποτέλεσμα περισσότερες μονάδες εθνικού νομίσματος
. Δεδομένου ότι ο κανόνας του χρυσού εγκαταλείφθηκε το 1971, τα χρήματα fiat μπορούν να δημιουργηθούν με το πάτημα ενός κουμπίου.. ψηφιακά, με στόχο την τόνωση της ανάπτυξης.
Αλλά η κορυφή ακολουθεί αναπόφευκτα.
Η τιμή του χρυσού πρέπει να ανέβει για να επαναφέρει το σχήμα της πυραμίδας.
Τώρα —δεδομένου του πολέμου, του πληθωρισμού και του συστημικού κινδύνου — θα είναι μία από αυτές τις στιγμές προσαρμογής της τιμής του χρυσού.

www.bankingnews.gr