Ο Michail Gorbachev είχε σοκαριστεί και συγχυστεί με τον πόλεμο στην Ουκρανία μήνες πριν πεθάνει και ψυχολογικά ήταν συντετριμμένος τα τελευταία χρόνια εξαιτίας της επιδείνωσης των δεσμών της Μόσχας με το Κίεβο, όπως έκανε γνωστό ο διερμηνέας του, Πάβελ Παλαζτσένκο, σε σημερινή συνέντευξή του στο Reuters.
Ο Πάβελ Παλαζτσένκο, που εργάσθηκε με τον Γκορμπατσόφ επί 37 συναπτά έτη και ήταν δίπλα του στις πολυάριθμες συναντήσεις κορυφής, μίλησε με τον τελευταίο ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης πριν από μερικές εβδομάδες τηλεφωνικά και είπε ότι είχε κάνει εντύπωση στον ίδιο όπως και σε άλλους πόσο είχε πληγωθεί από τα γεγονότα στην Ουκρανία.
«Δεν είναι μόνο η (ειδική στρατιωτική) επιχείρηση που ξεκίνησε στις 24 Φεβρουαρίου, αλλά ολόκληρη η εξέλιξη των σχέσεων μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας τα τελευταία χρόνια που ήταν πραγματικά, πραγματικά ένα μεγάλο πλήγμα γι' αυτόν. Τον συνέτριψε όντως συναισθηματικά και ψυχολογικά», δήλωσε ο Παλαζτσένκο στη συνέντευξή του και πρόσθεσε πως: «ήταν πολύ προφανές στις συζητήσεις μας μαζί του ότι είχε σοκαριστεί και συγχυστεί με όσα συνέβαιναν (μετά την είσοδο των ρωσικών στρατευμάτων στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο) για διάφορους λόγους. Πίστευε όχι μόνο στην εγγύτητα του ρωσικού και του ουκρανικού λαού, αλλά και ότι αυτά τα δύο έθνη ήταν αλληλένδετα».
Στις φωτογραφίες των συνόδων κορυφής της δεκαετίας του 1980 με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ρόναλντ Ρίγκαν, ο μυστακοφόρος Παλαζτσένκο με την χαρακτηριστική αλωπεκία, φαίνεται να είναι πάντα στο πλευρό του Γκορμπατσόφ, να σκύβει για να ακούσει και να μεταφράσει κάθε λέξη.
Ο ηλικίας 73 ετών σήμερα Παλαζτσένκο, ήταν σε θέση να γνωρίζει την ψυχική κατάσταση του αείμνηστου πολιτικού την περίοδο πριν από τον θάνατό του, αφού τον έβλεπε τους τελευταίους μήνες και ήταν σε επαφή με την κόρη του Γκορμπατσόφ, Ιρίνα.
Ο Γκορμπατσόφ, ο οποίος πέθανε την Τρίτη σε ηλικία 91 ετών, είχε οικογενειακές σχέσεις με την Ουκρανία, δήλωσε ο Παλαζτσένκο, στην συνέντευξή του που παραχώρησε από την έδρα του Ιδρύματος Γκορμπατσόφ στη Μόσχα, όπου εργάζεται και όπου ο Γκορμπατσόφ είχε το γραφείο του στο οποίο δέσποζε μια μεγάλη φωτογραφία της εκλιπούσας συζύγου του Ραΐσα, ο πατέρας της οποίας ήταν από την Ουκρανία.
Διχογνωμία για την Ουκρανία
Κατά τη διάρκεια της θητείας του, ο Γκορμπατσόφ προσπάθησε να κρατήσει ενωμένες τις 15 δημοκρατίες της Σοβιετικής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης της Ουκρανίας, αλλά απέτυχε αφού οι μεταρρυθμίσεις που δρομολόγησε ενθάρρυναν πολλές από αυτές να ζητήσουν ανεξαρτησία.
Οι σοβιετικές δυνάμεις χρησιμοποίησαν θανάσιμη βία σε ορισμένες περιπτώσεις κατά τις τελευταίες ημέρες της ΕΣΣΔ εναντίον των πολιτών. Πολιτικοί στη Λιθουανία και τη Λετονία θυμήθηκαν τα γεγονότα αυτά με φρίκη μετά τον θάνατο του Γκορμπατσόφ, λέγοντας ότι εξακολουθούν να τον κατηγορούν για την αιματοχυσία.
Ο Παλαζτσένκο είπε ότι ο Γκορμπατσόφ, ο οποίος, όπως είπε, πίστευε στην επίλυση των προβλημάτων αποκλειστικά με πολιτικά μέσα, είτε δεν γνώριζε εκ των προτέρων για ορισμένα από αυτά τα αιματηρά επεισόδια είτε ενέκρινε «εξαιρετικά απρόθυμα» τη χρήση βίας για την αποτροπή του χάους.
Η θέση του Γκορμπατσόφ για την Ουκρανία ήταν περίπλοκη και αντιφατική στο μυαλό του, είπε ο Παλαζτσένκο, επειδή ο εκλιπών πολιτικός εξακολουθούσε να πιστεύει στην ιδέα της Σοβιετικής Ένωσης.
«Φυσικά, στην καρδιά του το είδος του νοητικού χάρτη γι' αυτόν και για τους περισσότερους ανθρώπους της πολιτικής του γενιάς εξακολουθούσε να είναι ένα είδος μιας φανταστικής χώρας που περιλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της πρώην Σοβιετικής Ένωσης», δήλωσε ο Παλαζτσένκο.
Αλλά ο Γκορμπατσόφ δεν θα είχε διεξαγάγει πόλεμο για να ανασυστήσει μια χώρα της οποίας υπήρξε πρόεδρος από το 1985 έως το 1991, εκτίμησε.
«Φυσικά δεν μπορώ να τον φανταστώ να λέει 'αυτό είναι, και θα κάνω τα πάντα για να το επιβάλω'. Όχι».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών