«Μπρα ντε φερ» Macron - Γαλλίας: Τι κρύβει η σύγκρουση για το συνταξιοδοτικό, το επικρατέστερο σενάριο εκτόνωσης

Tο 2017 όταν πρωτοεξελέγη στην προεδρία της Γαλλίας ο Emmanuel Macron παρουσιάστηκε ως ένας επαναστάτης με κοστούμι αποφασισμένος να διαλύσει τα ειδικά συμφέροντα και να σπάσει τα εμπόδια που περιόριζαν τις ευκαιρίες, πνίγοντας την γαλλική ευημερία, υποσχόμενος ένα νέο, συναινετικό είδος πολιτικής, μία «νέα μορφή διακυβέρνησης», γιατί όπως τόνισε μιλώντας στα γαλλικά μμε ο γαλλικός λαός ήταν «κουρασμένος από τις μεταρρυθμίσεις που έρχονται από πάνω».
Μόλις εννέα μήνες μετά, σημειώνονται ταραχές σε όλη την Γαλλία.
Αποκλεισμένοι αυτοκινητόδρομοι, απεργίες στις μεταφορές και την ενέργεια και βουνά από σκουπίδια που δεν έχουν μαζευτεί στο Παρίσι, καθώς ο Macron χρησιμοποίησε την ειδική συνταγματική εξουσία για να επιβάλει μια συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση που το βρίσκει αντίθετο το 70% των Γάλλων.

Η ηλικία συνταξιοδότησης στη Γαλλία και στην Ευρώπη

Είναι όμως μια «βάναυση» και «βίαιη» μεταρρύθμιση, όπως ισχυρίζονται ακόμη και οι μετριοπαθείς συνδικαλιστές ηγέτες;
Δύσκολα.
Η επίσημη ηλικία συνταξιοδότησης στη Γαλλία θα αυξηθεί σταδιακά από τα 62 στα 64 έτη έως το 2030.
Με άλλα λόγια, οι Γάλλοι θα εξακολουθούν να συνταξιοδοτούνται νωρίτερα σε επτά χρόνια από ό,τι οι περισσότεροι Ευρωπαίοι σήμερα.

Τι συνέβη ως την ψήφιση του ν/σ από την άνω βουλή

Υπενθυμίζεται πως η γαλλική κυβέρνηση αποφάσισε να επιβάλει τις αντιδημοφιλείς συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις της, αποφεύγοντας την ψηφοφορία στην Εθνοσυνέλευση.
Αν και το σχέδιο για την αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64 πέρασε την Πέμπτη από την άνω βουλή, οι υπουργοί συνειδητοποίησαν ότι μπορεί να μην εξασφαλίσουν τα απαραίτητα ποσοστά στην κάτω βουλή.
Η πρωθυπουργός Élisabeth Borne θα βασιστεί σε μια αμφιλεγόμενη συνταγματική διαδικασία, καθώς το άρθρο 49, παράγραφος 3 επιτρέπει στην κυβέρνηση να περάσει νομοθεσία χωρίς ψηφοφορία.
Οι συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις προκάλεσαν μεγάλες διαμαρτυρίες και απεργίες σε όλη τη Γαλλία.
Παρόλο που ο πρόεδρος Emmanuel Macron επανεξελέγη πέρυσι με μια πλατφόρμα συνταξιοδοτικών μεταρρυθμίσεων, ο κυβερνητικός του συνασπισμός δεν έχει πλειοψηφία στην Εθνoσυνέλευση και θα χρειαζόταν την υποστήριξη του κόμματος των Ρεπουμπλικάνων.
Οι αξιωματούχοι του κόμματός του πέρασαν ένα δύσκολο πρωινό, σε μια προσπάθεια να περάσουν το νομοσχέδιο τους.
Γνώριζαν ότι κάποιοι από τους βουλευτές τους θα μπορούσαν να καταψηφίσουν ή να απέχουν, αντιμέτωποι με την προφανή αντιδημοτικότητα του νομοσχεδίου.

Με πρόωρες εκλογές απείλησε ο Macron

Ο πρόεδρος Macron προειδοποίησε ακόμη και την παραμονή της ψηφοφορίας ότι θα μπορούσε να διαλύσει τη Συνέλευση και να προκηρύξει πρόωρες εκλογές.
Ίσως ήταν μπλόφα, ίσως όμως και όχι.
Πέρασε το απόγευμα της Πέμπτης κλεισμένος με τον πρωθυπουργό και άλλους αξιωματούχους στο Μέγαρο των Ηλυσίων, μετρώντας τις ψήφους του ναι και του όχι.
Λίγα λεπτά πριν από τη σύγκληση της Συνέλευσης, πηγές ανέφεραν στα γαλλικά μέσα ενημέρωσης ότι η πρωθυπουργός θα προχωρούσε χωρίς ψηφοφορία.
Το πρόβλημα με το άρθρο 49:3 είναι ότι θα επέτρεπε και στην αντιπολίτευση να ζητήσει πρόταση μομφής, όπως και έγινε.
Η κυβέρνηση γνωρίζει επίσης ότι θα αντιμετωπίσει την οργή των διαδηλωτών στους δρόμους, οι οποίοι θεωρούν το 49:3 αντιδημοκρατικό.
Τα συνδικάτα, τα οποία έχουν ήδη οργανώσει οκτώ ημέρες διαδηλώσεων σε όλη τη Γαλλία, απηύθυναν νωρίτερα έκκληση στους βουλευτές να απορρίψουν τις μεταρρυθμίσεις.
"Το εβδομήντα τοις εκατό του πληθυσμού και το 94% των εργαζομένων αντιτίθενται σε αυτό το σχέδιο", δήλωσε ο François Hommeril της CFE-CGC.
Ο Philippe Martinez της σκληροπυρηνικής CGT προειδοποίησε ότι οι διαμαρτυρίες θα συνεχιστούν είτε η κυβέρνηση κερδίσει την ψηφοφορία είτε χρησιμοποιήσει το σύνταγμα για να περάσει τις μεταρρυθμίσεις.

Η αλλαγή και το λάθος του Emmanuel Macron

Από «επαναστάτης» της πρώτης του εκλογής το 2017, ο Macron του 2023 θυμίζει παραδοσιακό Γάλλο ηγέτη που αντιμετωπίζει την κινητοποίηση του γαλλικού λαού, καθώς, όπως οι προκάτοχοί του Nicolas Sarkozy και ο Francois Hollande προσπαθεί να μεταρρυθμίσει τη Γαλλία παρά τη θέλησή της, όπως επισημαίνει το Politico.
Το σημερινό κλίμα στη Γαλλία, υπερβαίνει τις διαμαρτυρίες που αντιμετώπισαν οι προκάτοχοι του Macron και αυτό είναι εν μέρει λάθος και του Macron, γιατί υποσχέθηκε μια συναινετική, εκ των κάτω προς τα πάνω προσέγγιση, εξαλείφοντας τα συμφέροντα και την «αρτηριοσκληρωμένη» σκέψη των πολιτικών κομμάτων και των συνδικάτων.
Ομως αντί αυτού, κατέληξε να επιβάλει, σχεδόν με διάταγμα, μια αρκετά μέτρια μεταρρύθμιση, η οποία απορρίπτεται από τη συντριπτική πλειοψηφία των ψηφοφόρων, και παραποιείται -με επιτυχία- από τα συνδικάτα και τα κόμματα της αντιπολίτευσης που ήλπιζε να περιθωριοποιήσει.
Ο Macron άφησε σχεδόν όλη την συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση στην πρωθυπουργό του, την Elisabeth Borne, και την υπόλοιπη κυβέρνησή του.
Έκαναν μια μπερδεμένη δουλειά για να πουλήσουν μια λογική αλλά εξίσου μπερδεμένη μεταρρύθμιση, ενός συστήματος που είναι μόνιμα ελλειμματικό και θα πασχίζει να επιβιώσει αν δεν αυξηθεί σταδιακά η επίσημη ηλικία συνταξιοδότησης.

Στα... άκρα η πολιτική στη Γαλλία

Από τότε που το παλιό σύστημα αριστεράς-δεξιάς κατέρρευσε πριν από μια δεκαετία (κάτι που ο ίδιος ο Macron ενθάρρυνε και κέρδισε από αυτό), η πολιτική στη Γαλλία έχει τραβήξει τα άκρα.
Η Αριστερά είναι πιο κατηγορηματικά αριστερή.
Η Δεξιά έχει διολισθήσει προς της άκρα Δεξιά.
Ο Macron δεν έχει ποτέ θεσμοθετήσει ή διοχετεύσει σωστά, το «νέο του κέντρο».
Ο Γάλλος πρόεδρος κατηγορείται τόσο από την Αριστερά όσο και από τη Δεξιά ότι «καταστρέφει» την Γαλλία.
Μέσα σε 15 μήνες από την εκλογική του νίκη το 2021, αντιμετωπίζει μία άνευ προηγουμένου εξέγερση για τους φόρους στη βενζίνη και το ντίζελ στη Γαλλία, από το κίνημα των Κίτρινων Γιλέκων.
Μέσα σε 11 μήνες από την επανεκλογή του τον περασμένο Απρίλιο, αντιμετωπίζει τώρα τις μεγαλύτερες συνδικαλιστικές διαμαρτυρίες των τελευταίων δύο δεκαετιών, οι οποίες απειλούν να εξελιχθούν σε ευθεία εξέγερση.

Εχει διαλύσει την Γαλλία ο Macron;

Η ανεργία επί των ημερών του μειώθηκε από 9,4% σε 7,2%.
Η ανεργία των νέων μειώθηκε ακόμη πιο δραματικά.
Οι αλλαγές του Macron στην εργατική νομοθεσία και η μείωση των φόρων μισθοδοσίας -που αμφισβητήθηκαν τότε- μπορούν να διεκδικήσουν μέρος των ευθυνών.
Οι δαπάνες για τις κρατικές υπηρεσίες υγείας αυξήθηκαν σημαντικά για πρώτη φορά τον 21ο αιώνα -αλλά παράλληλα οι γιατροί διαμαρτύρονται για τις χαμηλές αμοιβές τους.
Οι Γάλλοι άντεξαν την πανδημία covid-19 και την περσινή άνοδο των τιμών της ενέργειας χάρη στα τεράστια προγράμματα κρατικών δαπανών.
Η αποτυχία του Macron και των ανθρώπων του να επικοινωνήσουν την πολιτική τους είναι συχνά αινιγματική, γιατί αποτελεί μίγμα αλαζονείας και παραίτησης.

Η διαμάχη για τις συντάξεις είναι ένα καλό παράδειγμα.

Οι περισσότεροι από τους πιο μαχητικούς εργαζόμενους -στους σιδηροδρόμους, στο μετρό του Παρισιού, στους σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας- υπερασπίζονται τα ειδικά συνταξιοδοτικά καθεστώτα, που τους επιτρέπουν να συνταξιοδοτηθούν στα 50 τους χρόνια.
Τα καθεστώτα αυτά είναι μονίμως στο κόκκινο: 3 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως δαπανούνται μόνο για τους εργαζόμενους στους σιδηροδρόμους.
Το έλλειμμα καλύπτεται από το κράτος, με άλλα λόγια από τους φόρους των ανθρώπων που συνταξιοδοτούνται πολύ αργότερα από τους σιδηροδρομικούς.
Οι περισσότερες από τις ειδικές συμφωνίες θα καταργηθούν σταδιακά στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης που θα φέρει ο Macron.
Η κυβέρνηση ήταν απρόθυμη να χρησιμοποιήσει οικονομικά επιχειρήματα αυτού του είδους.
Ως αποτέλεσμα, η μεταρρύθμιση παρουσιάστηκε με επιτυχία από την Αριστερά και την ακροδεξιά ως μεταρρύθμιση των «τραπεζιτών», λες και μία χώρα όπως η Γαλλία, με συσσωρευμένο δημόσιο χρέος 3 τρισ. ευρώ (114% του ΑΠΕ) δεν χρειάζεται να ανησυχεί για τους πιστωτές της.

«Γκρίζος ορίζοντας» και στο βάθος... ανασχηματισμός

Η αναταραχή θα υποχωρήσει.
Η κυβέρνηση της Elisabeth Borne θα επιβιώσει σίγουρα από μία πρόταση μομφής τη Δευτέρα (20/3).
Η ανταμοιβή της πρωθυπουργού θα είναι, σχεδόν σίγουρα, να απολυθεί από τον Macron μέσα στον επόμενο μήνα, όπως τονίζει το Politico.
Ο νέος πρωθυπουργός θα προσπαθήσει να κάνει μια νέα αρχή, αλλά το υπόλοιπο της δεύτερης θητείας του Macron θα είναι σκοτεινό από την αντιπαράθεση για τις συντάξεις.
Έχει υποσχεθεί να μειώσει την ανεργία στο 5,5% μέχρι το τέλος της δεύτερης θητείας του, αλλά θα είναι ένας αγώνας για τη μειοψηφική, κεντρώα κυβέρνησή του να περάσει τις αλλαγές στην εργατική νομοθεσία που θέλει.

Ο «Macronισμός» απέτυχε

Πάνω από όλα, ο Macron δεν έχει προφανή διάδοχο.
Αρκετοί κεντρώοι πολιτικοί φιλοδοξούν να τον ακολουθήσουν, αλλά η «προσέγγιση» του Macron, δεν θα κερδίσει πολλές ψήφους το 2027.
Ο Macron απέτυχε να δημιουργήσει άμεση σύνδεση με τον γαλλικό λαό, αποκλείοντας τα πολιτικά κόμματα από τα συνδικάτα.
Επίσης, απέτυχε να πείσει τους Γάλλους ότι υποφέρουν από τα συμφέροντα ομάδων ειδικών συμφερόντων.
Ο Γάλλος πρόεδρος, από ορισμένες απόψεις, τα κατάφερε.
Ο «Macronισμός» όμως, όπως ορίστηκε αρχικά, απέτυχε.
Με την αριστερά ριζοσπαστικοποιημένη και διασπασμένη και την κεντροδεξιά σακατεμένη από αλαζονικές εσωτερικές διαμάχες, η Marin Lepen και η ακροδεξιά περιμένουν υπομονετικά στα παρασκήνια.

www.bankingnews.gr