Περίπου 530 προγράμματα που ισχύουν σήμερα για κάθε χώρα της ΕΕ θα συγκεντρωθούν σε ένα ενιαίο εθνικό ταμείο, το οποίο θα καθορίζει τις δαπάνες σε τομείς που κυμαίνονται από τις αγροτικές επιδοτήσεις έως την κοινωνική στέγαση.
Στο πλαίσιο έντασης της πολιτικής της δημοσιονομικής πειθαρχίας, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen σχεδιάζει με το ιερατείο των Βρυξελλών τον τρόπο με τον οποίο σχεδιάζει να πιέσει τις χώρες να εφαρμόσουν βασικές οικονομικές μεταρρυθμίσεις – ήτοι μέτρα δημοσιονομικής πειθαρχίας ή λιτότητας - εάν θέλουν να έχουν πρόσβαση στον επταετή χρηματικό «κουμπαρά» της ΕΕ ύψους 1,2 τρισεκατομμυρίων ευρώ.
Οι υπάλληλοι της Επιτροπής για τον προϋπολογισμό «χαρτογράφησαν» σε ένα άτυπο έγγραφο που αποκάλυψε το Politico τα αυξανόμενα εμπόδια που θα πρέπει να υπερπηδήσουν οι χώρες της ΕΕ για να λάβουν τα ποσά που τους αναλογούν στο επόμενο σχέδιο προϋπολογισμού που θα διαρκέσει από το 2028 έως το 2034.
Η μεγάλη ιδέα είναι ότι οι Βρυξέλλες θα επιβάλουν πολύ πιο αυστηρούς όρους από ό,τι στους προηγούμενους προϋπολογισμούς.
Σύμφωνα με το κείμενο, περίπου 530 προγράμματα που ισχύουν σήμερα για κάθε χώρα της ΕΕ θα συγκεντρωθούν σε ένα ενιαίο εθνικό ταμείο, το οποίο θα καθορίζει τις δαπάνες σε τομείς που κυμαίνονται από τις αγροτικές επιδοτήσεις έως την κοινωνική στέγαση.
Το έγγραφο αναφέρει ότι οι χώρες θα πρέπει να αντιμετωπίσουν το χάσμα μεταξύ των δύο φύλων για να λάβουν χρήματα για κοινωνική στέγαση ή να προωθήσουν τη βιολογική γεωργία για να έχουν πρόσβαση σε γεωργική χρηματοδότηση – μια κίνηση που είναι πιθανό να προκαλέσει διαφωνίες μεταξύ των αγροτών που βασίζονται στις επιδοτήσεις της ΕΕ.
Με μια οικονομία που παραπαίει και έναν πόλεμο να μαίνεται στο κατώφλι της, η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ δέχεται τεράστια πίεση να κατευθύνει τις επενδύσεις της μακριά από τις μη παραγωγικές επιδοτήσεις -που δίνονται αυτόματα σε παραδοσιακούς τομείς όπως η γεωργία– και προς νέες προτεραιότητες όπως η άμυνα και η οικοδόμηση πανευρωπαϊκών βιομηχανικών πρωταθλητών.
Το έγγραφο της Επιτροπής σηματοδοτεί ότι η ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ και η σταδιακή αποπληρωμή των 300 και πλέον δισεκατομμυρίων ευρώ του χρέους που έχει προκύψει μετά την Covid ενδέχεται να ωθήσει τον επόμενο προϋπολογισμό πέρα από το τρέχον όριο.
Λίγα πράγματα στις Βρυξέλλες είναι τόσο έντονα πολιτικά όσο οι συζητήσεις για τον προϋπολογισμό.
Αλλά οι ριζοσπαστικές ιδέες της Επιτροπής για την επόμενη επταετία δημιουργούν το σκηνικό για δυσκολότερες από τις συνηθισμένες διαπραγματεύσεις με τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες να είναι επιφυλακτικές να ενδώσουν σε αυτό που θεωρούν ως «υφαρπαγή εξουσίας» από τις Βρυξέλλες είτε την άρση της εθνικής κυριαρχίας όσον αφορά την οικονομική πολιτική.
Οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει να εγκρίνουν ομόφωνα τον νέο προϋπολογισμό πριν από το τέλος του 2027.
Καταιγισμός ιδεών για τον προϋπολογισμό – Μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις
Το Τμήμα Προϋπολογισμού της Επιτροπής διεξάγει brainstorming διαφόρων επιλογών για την προετοιμασία της επίσημης πρότασής του το επόμενο έτος.
Η von der Leyen καθόρισε την κατεύθυνση του προσανατολισμού αναθέτοντας στον νέο Επίτροπο Προϋπολογισμού της ΕΕ, Piotr Serafin, να αναπτύξει «ένα σχέδιο για κάθε χώρα που να συνδέει τις βασικές μεταρρυθμίσεις με τις επενδύσεις» στην επιστολή που έστειλε για την ανάληψη των καθηκόντων του.
Κάθε εθνικό σχέδιο θα περιλαμβάνει τις γεωργικές επιδοτήσεις και τη χρηματοδότηση των φτωχότερων περιφερειών -γνωστή στις Βρυξέλλες ως πολιτική συνοχής, καθώς έχει ως στόχο να βοηθήσει στη σύγκλιση των ευρωπαϊκών οικονομικών προτύπων- οι οποίες σήμερα αποτελούν σχεδόν τα δύο τρίτα του συνολικού ταμείου της ΕΕ, σύμφωνα με το έγγραφο.
Η μεγαλύτερη αλλαγή σε σχέση με τους ισχύοντες κανόνες είναι ότι οι χώρες θα λαμβάνουν τα χρήματα μόνο εάν πραγματοποιούν μεταρρυθμίσεις τις οποίες υποστηρίζουν οι Βρυξέλλες.
«Θα μπορούσατε να περιμένετε ότι αυτό [το εσωτερικό έγγραφο] θα προερχόταν από μια δεξαμενή σκέψης- όχι από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή», δήλωσε αξιωματούχος της ΕΕ, ο οποίος, όπως και άλλοι, παρέμεινε ανώνυμος για να μιλήσει ελεύθερα για ιδιωτικές συζητήσεις.
Επικείμενες περικοπές
Υπάρχουν παρατεταμένοι φόβοι ότι η αναμόρφωση του προϋπολογισμού της Κομισιόν αποτελεί προπέτασμα καπνού για την περικοπή υφιστάμενων προγραμμάτων και την εκτροπή χρημάτων προς νέες προτεραιότητες, όπως η άμυνα και η βιομηχανική ανάπτυξη.
Ο δεύτερος πυλώνας του δημοσιονομικού πλαισίου της Επιτροπής περιλαμβάνει τη συγχώνευση δώδεκα διαφορετικών κονδυλίων για την έρευνα, την άμυνα και την καινοτομία σε ένα ενιαίο «Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανταγωνιστικότητας».
Αλλάζοντας ριζικά τους κανόνες, η Επιτροπή θέλει να αντιμετωπίσει τις «στρατηγικές εξαρτήσεις» από ξένες χώρες και να ενισχύσει το είδος της πανευρωπαϊκής βιομηχανικής αναγέννησης που υποστήριξε ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας Mario Draghi στην έκθεση-ορόσημο για την ανταγωνιστικότητα.
Ο τρίτος και ο τέταρτος πυλώνας επικεντρώνονται στη διεύρυνση και τη χρηματοδότηση προς ξένες χώρες, καθώς και στο κόστος προσωπικού, αλλά υπάρχουν λίγες λεπτομέρειες σχετικά με το τι θα μπορούσε να αλλάξει στο εγγύς μέλλον.
Συνολικά, το μοντέλο αυτό σηματοδοτεί μια δραματική μετατόπιση από την τρέχουσα πρακτική της ΕΕ να χρηματοδοτεί τοπικές περιφέρειες ή εθνικές κυβερνήσεις με λιγότερους όρους.
«Η έκθεση Draghi θέτει το σενάριο για μια υφαρπαγή εξουσίας», δήλωσε ένας δεύτερος αξιωματούχος της ΕΕ.
Οι επικριτές κατηγορούν τη von der Leyen ότι αναλαμβάνει υπέρμετρο ρόλο στον τρόπο με τον οποίο η ΕΕ διανέμει τα ταμειακά διαθέσιμα εις βάρος των τοπικών φορέων και άλλων υπηρεσιών της Επιτροπής.
Ο κομισάριοι.. των Βρυξελλων
Σε μια περαιτέρω νύξη για συγκεντρωτισμό, το έγγραφο προβλέπει μια ad hoc ομάδα καθοδήγησης που θα χειρίζεται τη διαδικασία του προϋπολογισμού.
Αυτή θα απαρτίζεται από τη von der Leyen, το Τμήμα Προϋπολογισμού και τη Γενική Γραμματεία, η οποία λειτουργεί υπό την άμεση εποπτεία της προέδρου. Οι αντιπρόεδροι και άλλες υπηρεσίες μπορούν να συμμετέχουν ως απλοί «προσκεκλημένοι».
Οι επικριτές αυτής της προσέγγισης υποστηρίζουν ότι αφαιρεί εξουσία από τις Γενικές Διευθύνσεις (ΓΔ) -την εκδοχή των υπουργείων στις Βρυξέλλες- οι οποίες έχουν συχνά θεωρηθεί πιο εύκαμπτες στα τομεακά συμφέροντα.
Για παράδειγμα, το τμήμα γεωργίας κατηγορήθηκε ότι υπερασπίστηκε τις αυτόματες πληρωμές στους αγρότες ανεξάρτητα από τις προσπάθειές τους να γίνουν πράσινοι, ενώ το τμήμα περιφερειών θεωρήθηκε από τους επικριτές ότι επικεντρώθηκε υπερβολικά στην τοπική – σε αντίθεση με την πανευρωπαϊκή – διάσταση.
Περισσότερες από 130 περιφέρειες επέκριναν πρόσφατα σε ανοικτή επιστολή την ιδέα της Επιτροπής να καταρτίσει ένα σχέδιο για κάθε χώρα.
www.bankingnews.gr
Οι υπάλληλοι της Επιτροπής για τον προϋπολογισμό «χαρτογράφησαν» σε ένα άτυπο έγγραφο που αποκάλυψε το Politico τα αυξανόμενα εμπόδια που θα πρέπει να υπερπηδήσουν οι χώρες της ΕΕ για να λάβουν τα ποσά που τους αναλογούν στο επόμενο σχέδιο προϋπολογισμού που θα διαρκέσει από το 2028 έως το 2034.
Η μεγάλη ιδέα είναι ότι οι Βρυξέλλες θα επιβάλουν πολύ πιο αυστηρούς όρους από ό,τι στους προηγούμενους προϋπολογισμούς.
Σύμφωνα με το κείμενο, περίπου 530 προγράμματα που ισχύουν σήμερα για κάθε χώρα της ΕΕ θα συγκεντρωθούν σε ένα ενιαίο εθνικό ταμείο, το οποίο θα καθορίζει τις δαπάνες σε τομείς που κυμαίνονται από τις αγροτικές επιδοτήσεις έως την κοινωνική στέγαση.
Το έγγραφο αναφέρει ότι οι χώρες θα πρέπει να αντιμετωπίσουν το χάσμα μεταξύ των δύο φύλων για να λάβουν χρήματα για κοινωνική στέγαση ή να προωθήσουν τη βιολογική γεωργία για να έχουν πρόσβαση σε γεωργική χρηματοδότηση – μια κίνηση που είναι πιθανό να προκαλέσει διαφωνίες μεταξύ των αγροτών που βασίζονται στις επιδοτήσεις της ΕΕ.
Με μια οικονομία που παραπαίει και έναν πόλεμο να μαίνεται στο κατώφλι της, η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ δέχεται τεράστια πίεση να κατευθύνει τις επενδύσεις της μακριά από τις μη παραγωγικές επιδοτήσεις -που δίνονται αυτόματα σε παραδοσιακούς τομείς όπως η γεωργία– και προς νέες προτεραιότητες όπως η άμυνα και η οικοδόμηση πανευρωπαϊκών βιομηχανικών πρωταθλητών.
Το έγγραφο της Επιτροπής σηματοδοτεί ότι η ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ και η σταδιακή αποπληρωμή των 300 και πλέον δισεκατομμυρίων ευρώ του χρέους που έχει προκύψει μετά την Covid ενδέχεται να ωθήσει τον επόμενο προϋπολογισμό πέρα από το τρέχον όριο.
Λίγα πράγματα στις Βρυξέλλες είναι τόσο έντονα πολιτικά όσο οι συζητήσεις για τον προϋπολογισμό.
Αλλά οι ριζοσπαστικές ιδέες της Επιτροπής για την επόμενη επταετία δημιουργούν το σκηνικό για δυσκολότερες από τις συνηθισμένες διαπραγματεύσεις με τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες να είναι επιφυλακτικές να ενδώσουν σε αυτό που θεωρούν ως «υφαρπαγή εξουσίας» από τις Βρυξέλλες είτε την άρση της εθνικής κυριαρχίας όσον αφορά την οικονομική πολιτική.
Οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει να εγκρίνουν ομόφωνα τον νέο προϋπολογισμό πριν από το τέλος του 2027.
Καταιγισμός ιδεών για τον προϋπολογισμό – Μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις
Το Τμήμα Προϋπολογισμού της Επιτροπής διεξάγει brainstorming διαφόρων επιλογών για την προετοιμασία της επίσημης πρότασής του το επόμενο έτος.
Η von der Leyen καθόρισε την κατεύθυνση του προσανατολισμού αναθέτοντας στον νέο Επίτροπο Προϋπολογισμού της ΕΕ, Piotr Serafin, να αναπτύξει «ένα σχέδιο για κάθε χώρα που να συνδέει τις βασικές μεταρρυθμίσεις με τις επενδύσεις» στην επιστολή που έστειλε για την ανάληψη των καθηκόντων του.
Κάθε εθνικό σχέδιο θα περιλαμβάνει τις γεωργικές επιδοτήσεις και τη χρηματοδότηση των φτωχότερων περιφερειών -γνωστή στις Βρυξέλλες ως πολιτική συνοχής, καθώς έχει ως στόχο να βοηθήσει στη σύγκλιση των ευρωπαϊκών οικονομικών προτύπων- οι οποίες σήμερα αποτελούν σχεδόν τα δύο τρίτα του συνολικού ταμείου της ΕΕ, σύμφωνα με το έγγραφο.
Η μεγαλύτερη αλλαγή σε σχέση με τους ισχύοντες κανόνες είναι ότι οι χώρες θα λαμβάνουν τα χρήματα μόνο εάν πραγματοποιούν μεταρρυθμίσεις τις οποίες υποστηρίζουν οι Βρυξέλλες.
«Θα μπορούσατε να περιμένετε ότι αυτό [το εσωτερικό έγγραφο] θα προερχόταν από μια δεξαμενή σκέψης- όχι από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή», δήλωσε αξιωματούχος της ΕΕ, ο οποίος, όπως και άλλοι, παρέμεινε ανώνυμος για να μιλήσει ελεύθερα για ιδιωτικές συζητήσεις.
Επικείμενες περικοπές
Υπάρχουν παρατεταμένοι φόβοι ότι η αναμόρφωση του προϋπολογισμού της Κομισιόν αποτελεί προπέτασμα καπνού για την περικοπή υφιστάμενων προγραμμάτων και την εκτροπή χρημάτων προς νέες προτεραιότητες, όπως η άμυνα και η βιομηχανική ανάπτυξη.
Ο δεύτερος πυλώνας του δημοσιονομικού πλαισίου της Επιτροπής περιλαμβάνει τη συγχώνευση δώδεκα διαφορετικών κονδυλίων για την έρευνα, την άμυνα και την καινοτομία σε ένα ενιαίο «Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανταγωνιστικότητας».
Αλλάζοντας ριζικά τους κανόνες, η Επιτροπή θέλει να αντιμετωπίσει τις «στρατηγικές εξαρτήσεις» από ξένες χώρες και να ενισχύσει το είδος της πανευρωπαϊκής βιομηχανικής αναγέννησης που υποστήριξε ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας Mario Draghi στην έκθεση-ορόσημο για την ανταγωνιστικότητα.
Ο τρίτος και ο τέταρτος πυλώνας επικεντρώνονται στη διεύρυνση και τη χρηματοδότηση προς ξένες χώρες, καθώς και στο κόστος προσωπικού, αλλά υπάρχουν λίγες λεπτομέρειες σχετικά με το τι θα μπορούσε να αλλάξει στο εγγύς μέλλον.
Συνολικά, το μοντέλο αυτό σηματοδοτεί μια δραματική μετατόπιση από την τρέχουσα πρακτική της ΕΕ να χρηματοδοτεί τοπικές περιφέρειες ή εθνικές κυβερνήσεις με λιγότερους όρους.
«Η έκθεση Draghi θέτει το σενάριο για μια υφαρπαγή εξουσίας», δήλωσε ένας δεύτερος αξιωματούχος της ΕΕ.
Οι επικριτές κατηγορούν τη von der Leyen ότι αναλαμβάνει υπέρμετρο ρόλο στον τρόπο με τον οποίο η ΕΕ διανέμει τα ταμειακά διαθέσιμα εις βάρος των τοπικών φορέων και άλλων υπηρεσιών της Επιτροπής.
Ο κομισάριοι.. των Βρυξελλων
Σε μια περαιτέρω νύξη για συγκεντρωτισμό, το έγγραφο προβλέπει μια ad hoc ομάδα καθοδήγησης που θα χειρίζεται τη διαδικασία του προϋπολογισμού.
Αυτή θα απαρτίζεται από τη von der Leyen, το Τμήμα Προϋπολογισμού και τη Γενική Γραμματεία, η οποία λειτουργεί υπό την άμεση εποπτεία της προέδρου. Οι αντιπρόεδροι και άλλες υπηρεσίες μπορούν να συμμετέχουν ως απλοί «προσκεκλημένοι».
Οι επικριτές αυτής της προσέγγισης υποστηρίζουν ότι αφαιρεί εξουσία από τις Γενικές Διευθύνσεις (ΓΔ) -την εκδοχή των υπουργείων στις Βρυξέλλες- οι οποίες έχουν συχνά θεωρηθεί πιο εύκαμπτες στα τομεακά συμφέροντα.
Για παράδειγμα, το τμήμα γεωργίας κατηγορήθηκε ότι υπερασπίστηκε τις αυτόματες πληρωμές στους αγρότες ανεξάρτητα από τις προσπάθειές τους να γίνουν πράσινοι, ενώ το τμήμα περιφερειών θεωρήθηκε από τους επικριτές ότι επικεντρώθηκε υπερβολικά στην τοπική – σε αντίθεση με την πανευρωπαϊκή – διάσταση.
Περισσότερες από 130 περιφέρειες επέκριναν πρόσφατα σε ανοικτή επιστολή την ιδέα της Επιτροπής να καταρτίσει ένα σχέδιο για κάθε χώρα.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών