Το τελευταίο εμπόδιο για το «ReArm Europe» ενδέχεται να είναι η Πολωνία
Η ΕΕ αντέδρασε γρήγορα στην απόφαση του Trump να παγώσει την αποστολή στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία, με την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, να αποκαλύπτει το «Σχέδιο Επανεξοπλισμού της Ευρώπης - ReArm Europe» την επόμενη μέρα. Αυτό προβλέπει:
1. Αύξηση των αμυντικών δαπανών των κρατών-μελών κατά 1,5% κατά μέσο όρο - επιπλέον 650 δισεκατομμύρια ευρώ τα επόμενα τέσσερα χρόνια.
2. Έκδοση δανείων ύψους 150 δισεκατομμυρίων ευρώ για επενδύσεις στην Άμυνα.
3. Αξιοποίηση του προϋπολογισμού της ΕΕ.
4. Κινητοποίηση ιδιωτικού κεφαλαίου μέσω δύο υφιστάμενων θεσμών.
Το εκτιμώμενο ποσό ύψους 800 δισεκατομμυρίων ευρώ για τις αμυντικές δαπάνες που αναμένεται να προκύψει ίσως ακούγεται εντυπωσιακό, αλλά γεννά απογοήτευση όταν ληφθούν υπόψη οι δυσκολίες στη βελτιστοποίηση αυτής της διαδικασίας.
Για αρχή, δεν υπάρχει μηχανισμός για την κατανομή των αμυντικών επενδύσεων μεταξύ των κρατών-μελών, και κανένα σχέδιο, όπως το προτεινόμενο «Στρατός της Ευρώπης», δεν αναμένεται να πραγματοποιηθεί λόγω των ανησυχιών για την εθνική κυριαρχία των κρατών-μελών.
Το ΝΑΤΟ δεν μπορεί να καλύψει αυτό το κενό, αφού σε αυτό δεσπόζουν οι ΗΠΑ, τις οποίες πολλοί Ευρωπαίοι πλέον δεν εμπιστεύονται.
Ακόμη και αν συμφωνηθεί ένας μηχανισμός για την οργάνωση της κατανομής των αμυντικών επενδύσεων μεταξύ των κρατών-μελών, το επόμενο πρόβλημα είναι το πώς θα αξιοποιηθούν οι παραγωγικοί συντελεστές.
Εν προκειμένω ιδιαίτερη σημασία έχουν τα δάνεια ύψους 150 δισεκατομμυρίων ευρώ, αφού αυτά θα δοθούν στις βιομηχανίες όπλων… Εύλογα ενδέχεται να υπάρξει ανταγωνισμός για αυτά μεταξύ των ηγετικών κρατών-μελών (ειδικά μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας).
Η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία και η Σουηδία, φυσικά, θα ήθελαν να παράγουν όσο το δυνατόν περισσότερα από τα δικά τους προϊόντα, ενώ θα προσπαθήσουν να πουλήσουν όσο το δυνατόν περισσότερα σε άλλα κράτη-μέλη.
Η δε Πολωνία μπορεί να ενισχύσει την εγχώρια παραγωγή της για να μειώσει την εξάρτησή της από τις εισαγωγές (συμπεριλαμβανομένων των πυρομαχικών).
ΗΠΑ - Νότια Κορέα
Οι ΗΠΑ και η Νότια Κορέα είναι δύο από τους κορυφαίους προμηθευτές των κρατών-μελών της ΕΕ, αλλά και αυτοί θα έχουν τις δικές τους ανάγκες να καλύψουν, καθώς το ασιατικό μέτωπο του Νέου Ψυχρού Πολέμου θα αντικαταστήσει αναπόφευκτα το ευρωπαϊκό μέτωπο, κάτι που μπορεί να οδηγήσει στο να μην καλυφθούν όλες οι ανάγκες των Ευρωπαίων.
Εάν τελικά καλυφθούν όλες ή τουλάχιστον οι περισσότερες ανάγκες τους, οι Ευρωπαίοι policy makers θα πρέπει να επεκτείνουν το «στρατιωτικό Σένγκεν» σε όλη την ΕΕ για να διευκολύνουν τη μετακίνηση στρατευμάτων και εξοπλισμού.
Σχετικά διαπιστώνεται πρόοδος μετά από πρωτοβουλία της Γερμανίας, της Ολλανδίας και της Πολωνίας πέρυσι, ενώ η Γαλλία δήλωσε ότι επιθυμεί να συμμετάσχει.
Ωστόσο μένει ακόμη πολλή γραφειοκρατική δουλειά να διεκπεραιωθεί για να ενσωματωθούν και τα υπόλοιπα κράτη-μέλη σε αυτήν τη φιλόδοξη συμφωνία.
Οι στόχοι του «Σχεδίου Επανεξοπλισμού της Ευρώπης» θα προχωρήσουν παράλληλα με την οικοδόμηση της «Γραμμής Άμυνας της Ευρώπης» κατά μήκος των συνόρων των Βαλτικών χωρών και της Πολωνίας.
Αυτό το έργο μπορεί να αποτελέσει ένα τεστ αντοχής για το πόσο αποτελεσματικά μπορεί η ΕΕ να οργανώσει μια πολυμερή αμυντική πρωτοβουλία, καθώς τα αποτελέσματα ή η έλλειψή τους θα είναι φανερά λόγω της απτής φύσης του.
Η «Γραμμή Άμυνας της Ευρώπης» υποδηλώνει επίσης ότι αυτές οι τέσσερις χώρες θα φιλοξενήσουν δυνάμεις άλλων χωρών – που πρέπει να βρίσκονται σε προκεχωρημένες θέσεις για να περάσουν τα σύνορα αν ληφθεί η απόφαση.
Το τελευταίο εμπόδιο για το «ReArm Europe» ενδέχεται να είναι η Πολωνία, η οποία κατέχει τη μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη στο ΝΑΤΟ μετά τις ΗΠΑ.
Η Πολωνία είναι η πιο πιθανή αφετηρία για τις ευρωπαϊκές στρατιωτικές δυνάμεις –είτε μεμονωμένα είτε στο πλαίσιο ενός «Στρατού της Ευρώπης»– κατά της Ρωσίας, τόσο στα δυνητικά πεδία μάχης της Λευκορωσίας όσο και της Ουκρανίας.
Η Πολωνία έχει ήδη αποκλείσει τη συμμετοχή της στον «Στρατό της Ευρώπης» και ενδέχεται να μη ρισκάρει πιθανό θερμό πόλεμο ΕΕ-Ρωσίας στην Ουκρανία, επιτρέποντας στα κράτη-μέλη να χρησιμοποιούν την επικράτειά της για τη διεξαγωγή στρατιωτικών επιχειρήσεων.
Από την πλευρά της, οι ΗΠΑ είναι ο πιο αξιόπιστος πάροχος ασφάλειας και συνεπώς θα προτιμηθούν έναντι οποιουδήποτε ευρωπαϊκού ανάλογου.
Με αυτά τα πέντε εμπόδια υπόψη, το «ReArm Europe» πιθανότατα θα αποδώσει λιγότερο από το αναμενόμενο - ειδικά αν η Πολωνία δεν επιτρέψει να χρησιμοποιηθεί ως ορμητήριο κατά της Ρωσίας.
Ακόμα κι αν οι αμυντικές επενδύσεις κατανεμηθούν αποτελεσματικά μεταξύ των κρατών-μελών, συμφωνηθεί το «στρατιωτικό Σένγκεν» και δημιουργηθεί η «Γραμμή Άμυνας της Ευρώπης», δεν θα έχει μεγάλη αξία αν οι ευρωπαϊκές στρατιωτικές δυνάμεις δεν είναι σε επιφυλακή στην Πολωνία, με την εξουσία να επεμβαίνουν προληπτικά στην Ουκρανία χωρίς την άδεια της Βαρσοβίας.
Για αυτούς τους λόγους, και με το γεγονός ότι η Πολωνία κάνει τα πάντα για να γίνει ο κορυφαίος σύμμαχος των ΗΠΑ στην Ευρώπη, η επιτυχία του «ReArm Europe» εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την Πολωνία.
Αυτό της δίνει τεράστια επιρροή στην ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφάλειας - αλλά μόνο αν η ηγεσία της το κατανοήσει και έχει αντιταχθεί στη Γερμανία.
Εάν κερδίσει ο συντηρητικός υποψήφιος ή ο λαϊκιστής-εθνικιστής, τότε υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα η Πολωνία να συνεχίσει να ευθυγραμμίζεται με την Αμερική εις βάρος της Ευρώπης.
Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει τις ΗΠΑ να χρησιμοποιήσουν την επιρροή τους εκεί για να περιορίσουν εκείνους τους Ευρωπαίους που ίσως σχεδιάσουν να προκαλέσουν έναν θερμό πόλεμο με τη Ρωσία στο μέλλον.
Σε κάθε περίπτωση, ακόμα κι αν η Πολωνία συμφωνούσε πλήρως με όλα όσα συνεπάγεται το «Σχέδιο ReArm Europe», τα αποτελέσματά του πιθανότατα θα απέχουν πολύ από τις προσδοκίες – ίσως οδηγήσουν και στην οικονομική καταστροφή της Ευρώπης, χρεώνοντας τους πολίτες της Γηραιάς Ηπείρου πολλά δισεκ.
www.bankingnews.gr
1. Αύξηση των αμυντικών δαπανών των κρατών-μελών κατά 1,5% κατά μέσο όρο - επιπλέον 650 δισεκατομμύρια ευρώ τα επόμενα τέσσερα χρόνια.
2. Έκδοση δανείων ύψους 150 δισεκατομμυρίων ευρώ για επενδύσεις στην Άμυνα.
3. Αξιοποίηση του προϋπολογισμού της ΕΕ.
4. Κινητοποίηση ιδιωτικού κεφαλαίου μέσω δύο υφιστάμενων θεσμών.
Το εκτιμώμενο ποσό ύψους 800 δισεκατομμυρίων ευρώ για τις αμυντικές δαπάνες που αναμένεται να προκύψει ίσως ακούγεται εντυπωσιακό, αλλά γεννά απογοήτευση όταν ληφθούν υπόψη οι δυσκολίες στη βελτιστοποίηση αυτής της διαδικασίας.
Για αρχή, δεν υπάρχει μηχανισμός για την κατανομή των αμυντικών επενδύσεων μεταξύ των κρατών-μελών, και κανένα σχέδιο, όπως το προτεινόμενο «Στρατός της Ευρώπης», δεν αναμένεται να πραγματοποιηθεί λόγω των ανησυχιών για την εθνική κυριαρχία των κρατών-μελών.
Το ΝΑΤΟ δεν μπορεί να καλύψει αυτό το κενό, αφού σε αυτό δεσπόζουν οι ΗΠΑ, τις οποίες πολλοί Ευρωπαίοι πλέον δεν εμπιστεύονται.
Ακόμη και αν συμφωνηθεί ένας μηχανισμός για την οργάνωση της κατανομής των αμυντικών επενδύσεων μεταξύ των κρατών-μελών, το επόμενο πρόβλημα είναι το πώς θα αξιοποιηθούν οι παραγωγικοί συντελεστές.
Εν προκειμένω ιδιαίτερη σημασία έχουν τα δάνεια ύψους 150 δισεκατομμυρίων ευρώ, αφού αυτά θα δοθούν στις βιομηχανίες όπλων… Εύλογα ενδέχεται να υπάρξει ανταγωνισμός για αυτά μεταξύ των ηγετικών κρατών-μελών (ειδικά μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας).
Η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία και η Σουηδία, φυσικά, θα ήθελαν να παράγουν όσο το δυνατόν περισσότερα από τα δικά τους προϊόντα, ενώ θα προσπαθήσουν να πουλήσουν όσο το δυνατόν περισσότερα σε άλλα κράτη-μέλη.
Η δε Πολωνία μπορεί να ενισχύσει την εγχώρια παραγωγή της για να μειώσει την εξάρτησή της από τις εισαγωγές (συμπεριλαμβανομένων των πυρομαχικών).
ΗΠΑ - Νότια Κορέα
Οι ΗΠΑ και η Νότια Κορέα είναι δύο από τους κορυφαίους προμηθευτές των κρατών-μελών της ΕΕ, αλλά και αυτοί θα έχουν τις δικές τους ανάγκες να καλύψουν, καθώς το ασιατικό μέτωπο του Νέου Ψυχρού Πολέμου θα αντικαταστήσει αναπόφευκτα το ευρωπαϊκό μέτωπο, κάτι που μπορεί να οδηγήσει στο να μην καλυφθούν όλες οι ανάγκες των Ευρωπαίων.
Εάν τελικά καλυφθούν όλες ή τουλάχιστον οι περισσότερες ανάγκες τους, οι Ευρωπαίοι policy makers θα πρέπει να επεκτείνουν το «στρατιωτικό Σένγκεν» σε όλη την ΕΕ για να διευκολύνουν τη μετακίνηση στρατευμάτων και εξοπλισμού.
Σχετικά διαπιστώνεται πρόοδος μετά από πρωτοβουλία της Γερμανίας, της Ολλανδίας και της Πολωνίας πέρυσι, ενώ η Γαλλία δήλωσε ότι επιθυμεί να συμμετάσχει.
Ωστόσο μένει ακόμη πολλή γραφειοκρατική δουλειά να διεκπεραιωθεί για να ενσωματωθούν και τα υπόλοιπα κράτη-μέλη σε αυτήν τη φιλόδοξη συμφωνία.
Οι στόχοι του «Σχεδίου Επανεξοπλισμού της Ευρώπης» θα προχωρήσουν παράλληλα με την οικοδόμηση της «Γραμμής Άμυνας της Ευρώπης» κατά μήκος των συνόρων των Βαλτικών χωρών και της Πολωνίας.
Αυτό το έργο μπορεί να αποτελέσει ένα τεστ αντοχής για το πόσο αποτελεσματικά μπορεί η ΕΕ να οργανώσει μια πολυμερή αμυντική πρωτοβουλία, καθώς τα αποτελέσματα ή η έλλειψή τους θα είναι φανερά λόγω της απτής φύσης του.
Η «Γραμμή Άμυνας της Ευρώπης» υποδηλώνει επίσης ότι αυτές οι τέσσερις χώρες θα φιλοξενήσουν δυνάμεις άλλων χωρών – που πρέπει να βρίσκονται σε προκεχωρημένες θέσεις για να περάσουν τα σύνορα αν ληφθεί η απόφαση.
Το τελευταίο εμπόδιο για το «ReArm Europe» ενδέχεται να είναι η Πολωνία, η οποία κατέχει τη μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη στο ΝΑΤΟ μετά τις ΗΠΑ.
Η Πολωνία είναι η πιο πιθανή αφετηρία για τις ευρωπαϊκές στρατιωτικές δυνάμεις –είτε μεμονωμένα είτε στο πλαίσιο ενός «Στρατού της Ευρώπης»– κατά της Ρωσίας, τόσο στα δυνητικά πεδία μάχης της Λευκορωσίας όσο και της Ουκρανίας.
Η Πολωνία έχει ήδη αποκλείσει τη συμμετοχή της στον «Στρατό της Ευρώπης» και ενδέχεται να μη ρισκάρει πιθανό θερμό πόλεμο ΕΕ-Ρωσίας στην Ουκρανία, επιτρέποντας στα κράτη-μέλη να χρησιμοποιούν την επικράτειά της για τη διεξαγωγή στρατιωτικών επιχειρήσεων.
Από την πλευρά της, οι ΗΠΑ είναι ο πιο αξιόπιστος πάροχος ασφάλειας και συνεπώς θα προτιμηθούν έναντι οποιουδήποτε ευρωπαϊκού ανάλογου.
Με αυτά τα πέντε εμπόδια υπόψη, το «ReArm Europe» πιθανότατα θα αποδώσει λιγότερο από το αναμενόμενο - ειδικά αν η Πολωνία δεν επιτρέψει να χρησιμοποιηθεί ως ορμητήριο κατά της Ρωσίας.
Ακόμα κι αν οι αμυντικές επενδύσεις κατανεμηθούν αποτελεσματικά μεταξύ των κρατών-μελών, συμφωνηθεί το «στρατιωτικό Σένγκεν» και δημιουργηθεί η «Γραμμή Άμυνας της Ευρώπης», δεν θα έχει μεγάλη αξία αν οι ευρωπαϊκές στρατιωτικές δυνάμεις δεν είναι σε επιφυλακή στην Πολωνία, με την εξουσία να επεμβαίνουν προληπτικά στην Ουκρανία χωρίς την άδεια της Βαρσοβίας.
Για αυτούς τους λόγους, και με το γεγονός ότι η Πολωνία κάνει τα πάντα για να γίνει ο κορυφαίος σύμμαχος των ΗΠΑ στην Ευρώπη, η επιτυχία του «ReArm Europe» εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την Πολωνία.
Αυτό της δίνει τεράστια επιρροή στην ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφάλειας - αλλά μόνο αν η ηγεσία της το κατανοήσει και έχει αντιταχθεί στη Γερμανία.
Εάν κερδίσει ο συντηρητικός υποψήφιος ή ο λαϊκιστής-εθνικιστής, τότε υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα η Πολωνία να συνεχίσει να ευθυγραμμίζεται με την Αμερική εις βάρος της Ευρώπης.
Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει τις ΗΠΑ να χρησιμοποιήσουν την επιρροή τους εκεί για να περιορίσουν εκείνους τους Ευρωπαίους που ίσως σχεδιάσουν να προκαλέσουν έναν θερμό πόλεμο με τη Ρωσία στο μέλλον.
Σε κάθε περίπτωση, ακόμα κι αν η Πολωνία συμφωνούσε πλήρως με όλα όσα συνεπάγεται το «Σχέδιο ReArm Europe», τα αποτελέσματά του πιθανότατα θα απέχουν πολύ από τις προσδοκίες – ίσως οδηγήσουν και στην οικονομική καταστροφή της Ευρώπης, χρεώνοντας τους πολίτες της Γηραιάς Ηπείρου πολλά δισεκ.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών