Μια μεγάλη αλήθεια – παραδοχή για μια διόρθωση των αγορών που έπρεπε να είχε ήδη έρθει
Η ελπίδα ότι οι αγορές είχαν ήδη τιμολογήσει το κόστος των αμοιβαίων δασμών διαψεύστηκε αυτή την εβδομάδα από την καταστροφική πτώση σχεδόν όλων των περιουσιακών στοιχείων.
Οι μετοχές έπεσαν, το πετρέλαιο διολίσθησε, το δολάριο υποχώρησε, ακόμη και ο χρυσός έχασε μέρος της πρόσφατης λάμψης του.
Εάν οι αγορές ταύρων είναι γόνιμο έδαφος για παράλογη πληθωρικότητα, οι bear markets τείνουν να παράγουν προφήτες της καταστροφής.
Οι πτώσεις στις αγορές μετοχών μετά την «Ημέρα της Απελευθέρωσης», όπως χαρακτήρισε ο Donald Trump την ημέρα της ανακοίνωσης των δασμών, σίγουρα ανταποκρίθηκαν σε αυτήν την προσδοκία.
Έτσι, εμφανίζονται προσωπικότητες, όπως ο Larry Summers, ο οικονομικός σοφός των Δημοκρατικών και καθηγητής του Χάρβαρντ, ο οποίος προβλέπει ότι οι δασμοί του Προέδρου Trump θα δημιουργούσαν μια σχεδόν ανεξιχνίαστη μεγάλη τρύπα στην οικονομία.
Το σκεπτικό
Η τρύπα κατά τον Summers θα είναι 30 τρισ. δολάρια, δηλαδή μεγαλύτερη από το συνολικό ακαθάριστο εγχώριο προϊόν των Ηνωμένων Πολιτειών.
Είναι περίπου το 28% του ΑΕΠ όλου του κόσμου.
Είναι περίπου το 26% της συνολικής κεφαλαιοποίησης όλων των χρηματιστηρίων του κόσμου.
Αυτή ήταν μια πολύ πιο σοβαρή πτώση από ό,τι προέβλεπε ο Summers.
Πώς φτάνει ο Summers σε αυτούς τους τρομακτικούς αριθμούς;
Ξεκίνησε σημειώνοντας ότι τα αμερικανικά χρηματιστήρια μειώθηκαν κατά 2 έως 3% ή περίπου 1,5 τρισεκατομμύρια δολάρια, καθώς ο Trump ανακοίνωσε τους δασμούς στο Rose Garden και προτείνει ότι όταν συνυπολογίζονται οι ζημίες που είχαν ήδη τιμολογηθεί πριν από την ανακοίνωση, μια πτώση 4 τρισ. δολαρίων αντικατοπτρίζει πιο ακριβή την απάντηση της αγοράς.
Ο Summers υποστηρίζει ότι επειδή τα εταιρικά κέρδη αντιπροσωπεύουν περίπου το 10% του ΑΕΠ, οι απώλειες στο χρηματιστήριο καταγράφουν μόνο ένα κλάσμα του ευρύτερου οικονομικού αντίκτυπου.
Χρησιμοποιώντας αυτή την αναλογία, υπολογίζει το πλήρες οικονομικό κόστος σε πενταπλάσια απώλεια της αγοράς, καταλήγοντας σε προβλεπόμενη απώλεια 20 τρισ. δολαρίων - που ισοδυναμεί με περισσότερα από 200.000 δολάρια ανά τετραμελή οικογένεια στην Αμερική.
Καθώς οι δείκτες των μετοχών συνέχισαν να μειώνονται, ο Summers αύξησε την εκτίμησή του για τη συνολική απώλεια.
Δυστυχώς, ο Summers σταμάτησε να ενημερώνει την εκτίμησή του αργά το βράδυ της Τετάρτης.
Αλλά δεδομένου ότι η χρηματιστηριακή αγορά συνέχισε να πέφτει ακόμη περισσότερο από ό,τι υποδεικνύεται από τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης, μπορεί τώρα να σκέφτεται ότι θα δούμε απώλεια 40 τρισ. ή 50 τρισ. δολαρίων.
Οι πτωτικές αγορές δεν προβλέπουν οικονομική καταστροφή
Πριν πανικοβληθεί κανείς και πουλήσει τα πάντα πρέπει να πάρει μια ανάσα.
Αυτά τα στοιχεία προέρχονται κυρίως από τη φαντασία του Larry Summers και όχι από την οικονομική ιστορία.
Δεν υπάρχει συναίνεση ότι μια πτώση 1 δολ. σε έναν σημαντικό χρηματιστηριακό δείκτη μεταφράζεται σε απώλεια 5 δολ. στην πραγματική οικονομική παραγωγή.
Οι τιμές της αγοράς αντικατοπτρίζουν τις προσδοκίες για μελλοντικά κέρδη, προεξοφλούμενες από το κόστος ευκαιρίας – όχι απαραίτητα μειώσεις της παραγωγής ή του εθνικού εισοδήματος.
Υπάρχει και ένα βαθύτερο πρόβλημα.
Η χρηματιστηριακή αγορά κυριαρχείται από κατεστημένους φορείς — εταιρείες που ευημερούσαν υπό το υπάρχον οικονομικό καθεστώς.
Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τις εταιρείες που είναι αρκετά μεγάλες για να μετακινήσουν τους κύριους δείκτες.
Όταν το καθεστώς αλλάζει, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι πρωτοπόροι δέχονται ένα χτύπημα.
Τι γίνεται όμως με τις μη εισηγμένες εταιρείες, αυτές που δεν έχουν ακόμη γεννηθεί ή εκείνες των οποίων η αξία δεν έχει ακόμη ανακαλυφθεί;
Ένα διαταραγμένο status quo δημιουργεί νέες ευκαιρίες που δεν θα εγγραφούν αμέσως στις αποτιμήσεις δεικτών.
Ο Summers αγνοεί τις δυνατότητες για αυτά τα αντισταθμιστικά κέρδη.
Η άλλη άποψη
Ως απάντηση στον Summers, ο οικονομολόγος του Χάρβαρντ Jason Furman είχε μια κάπως πιο ψυχρή αντίδραση.
Αντί να βλέπει τη μείωση των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων ως προμήνυμα οικονομικής καταστροφής ίση με το σύνολο της ετήσιας παραγωγής των ΗΠΑ, ο Furman απλώς έδειξε ότι πρέπει να λάβουμε το sell-off ως σημάδι ότι η αγορά θεωρεί την πολιτική ως οικονομικά επιβλαβή.
«Εάν υπάρχει ένα αξιόπιστο σχέδιο που συνεπάγεται βραχυπρόθεσμο πόνο για μακροπρόθεσμο κέρδος, το χρηματιστήριο θα ανέβει», ανέφερε.
Αυτό ακούγεται σίγουρα πιο ομαλό από την πίστη του Summers σε μια μαύρη τρύπα που δημιουργείται από τους δασμούς στην οικονομία.
Εξάλλου, η χρηματιστηριακή αγορά υποτίθεται ότι αντανακλά τις προσδοκίες για μελλοντικές ταμειακές ροές.
Έτσι, εάν κάτι συνεπάγεται πόνο βραχυπρόθεσμα αλλά κέρδη μακροπρόθεσμα, οι τιμές θα πρέπει να αυξηθούν τουλάχιστον θεωρητικά.
Και έτσι, όταν το χρηματιστήριο βυθίζεται ως αντίδραση σε μια νέα πολιτική, θεωρητικά είναι μια δίκαιη υπόθεση ότι οι επενδυτές δεν πρέπει να πιστεύουν ότι η νέα πολιτική είναι ένα «αξιόπιστο σχέδιο» για τη δημιουργία μακροπρόθεσμων κερδών.
Τι δείχνει η ιστορία
Η ιστορία, ωστόσο, δεν επιβεβαιώνει αυτή τη θεωρία.
Οι μετοχές ανέβηκαν λόγω των ειδήσεων ότι στη συνέχεια μάθαμε ότι ήταν λάθος πολιτικής και έπεσαν κατακόρυφα λόγω προφανώς σωστών πολιτικών επιλογών.
Όταν ο Πρόεδρος της Fed, Jerome Powell έκανε την περίφημη περιστροφή σε μια ομιλία στο Jackson Hole του Ουαϊόμινγκ, λίγα χρόνια πριν, οι μετοχές αντέδρασαν βίαια.
Ο Dow υποχώρησε 3%, ο S&P 3,4% και ο Nasdaq σχεδόν 4%.
Σύμφωνα με τη λογική του Furman, αυτό θα έπρεπε να θεωρηθεί ως απόδειξη ότι η επιθετικότητα της Fed ήταν κακή για την οικονομία μακροπρόθεσμα.
Οι αγορές αντέδρασαν αρνητικά στους δασμούς. Αλλά οι τιμές δεν είναι προφητεία και η πτώση δεν είναι πεπρωμένο.
www.bankingnews.gr
Οι μετοχές έπεσαν, το πετρέλαιο διολίσθησε, το δολάριο υποχώρησε, ακόμη και ο χρυσός έχασε μέρος της πρόσφατης λάμψης του.
Εάν οι αγορές ταύρων είναι γόνιμο έδαφος για παράλογη πληθωρικότητα, οι bear markets τείνουν να παράγουν προφήτες της καταστροφής.
Οι πτώσεις στις αγορές μετοχών μετά την «Ημέρα της Απελευθέρωσης», όπως χαρακτήρισε ο Donald Trump την ημέρα της ανακοίνωσης των δασμών, σίγουρα ανταποκρίθηκαν σε αυτήν την προσδοκία.
Έτσι, εμφανίζονται προσωπικότητες, όπως ο Larry Summers, ο οικονομικός σοφός των Δημοκρατικών και καθηγητής του Χάρβαρντ, ο οποίος προβλέπει ότι οι δασμοί του Προέδρου Trump θα δημιουργούσαν μια σχεδόν ανεξιχνίαστη μεγάλη τρύπα στην οικονομία.
Το σκεπτικό
Η τρύπα κατά τον Summers θα είναι 30 τρισ. δολάρια, δηλαδή μεγαλύτερη από το συνολικό ακαθάριστο εγχώριο προϊόν των Ηνωμένων Πολιτειών.
Είναι περίπου το 28% του ΑΕΠ όλου του κόσμου.
Είναι περίπου το 26% της συνολικής κεφαλαιοποίησης όλων των χρηματιστηρίων του κόσμου.
Αυτή ήταν μια πολύ πιο σοβαρή πτώση από ό,τι προέβλεπε ο Summers.
Trump's tariffs are the most expensive and masochistic the US has pursued in decades.
— Lawrence H. Summers (@LHSummers) April 3, 2025
A very crude estimate of Trump's tariffs puts the projected loss at $20 trillion dollars, or well over $200,000 per family of four.
Here is the basis for the calculation:
Πώς φτάνει ο Summers σε αυτούς τους τρομακτικούς αριθμούς;
Ξεκίνησε σημειώνοντας ότι τα αμερικανικά χρηματιστήρια μειώθηκαν κατά 2 έως 3% ή περίπου 1,5 τρισεκατομμύρια δολάρια, καθώς ο Trump ανακοίνωσε τους δασμούς στο Rose Garden και προτείνει ότι όταν συνυπολογίζονται οι ζημίες που είχαν ήδη τιμολογηθεί πριν από την ανακοίνωση, μια πτώση 4 τρισ. δολαρίων αντικατοπτρίζει πιο ακριβή την απάντηση της αγοράς.
Ο Summers υποστηρίζει ότι επειδή τα εταιρικά κέρδη αντιπροσωπεύουν περίπου το 10% του ΑΕΠ, οι απώλειες στο χρηματιστήριο καταγράφουν μόνο ένα κλάσμα του ευρύτερου οικονομικού αντίκτυπου.
Χρησιμοποιώντας αυτή την αναλογία, υπολογίζει το πλήρες οικονομικό κόστος σε πενταπλάσια απώλεια της αγοράς, καταλήγοντας σε προβλεπόμενη απώλεια 20 τρισ. δολαρίων - που ισοδυναμεί με περισσότερα από 200.000 δολάρια ανά τετραμελή οικογένεια στην Αμερική.
Καθώς οι δείκτες των μετοχών συνέχισαν να μειώνονται, ο Summers αύξησε την εκτίμησή του για τη συνολική απώλεια.
Δυστυχώς, ο Summers σταμάτησε να ενημερώνει την εκτίμησή του αργά το βράδυ της Τετάρτης.
Αλλά δεδομένου ότι η χρηματιστηριακή αγορά συνέχισε να πέφτει ακόμη περισσότερο από ό,τι υποδεικνύεται από τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης, μπορεί τώρα να σκέφτεται ότι θα δούμε απώλεια 40 τρισ. ή 50 τρισ. δολαρίων.
Οι πτωτικές αγορές δεν προβλέπουν οικονομική καταστροφή
Πριν πανικοβληθεί κανείς και πουλήσει τα πάντα πρέπει να πάρει μια ανάσα.
Αυτά τα στοιχεία προέρχονται κυρίως από τη φαντασία του Larry Summers και όχι από την οικονομική ιστορία.
Δεν υπάρχει συναίνεση ότι μια πτώση 1 δολ. σε έναν σημαντικό χρηματιστηριακό δείκτη μεταφράζεται σε απώλεια 5 δολ. στην πραγματική οικονομική παραγωγή.
Οι τιμές της αγοράς αντικατοπτρίζουν τις προσδοκίες για μελλοντικά κέρδη, προεξοφλούμενες από το κόστος ευκαιρίας – όχι απαραίτητα μειώσεις της παραγωγής ή του εθνικού εισοδήματος.
Υπάρχει και ένα βαθύτερο πρόβλημα.
Η χρηματιστηριακή αγορά κυριαρχείται από κατεστημένους φορείς — εταιρείες που ευημερούσαν υπό το υπάρχον οικονομικό καθεστώς.
Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τις εταιρείες που είναι αρκετά μεγάλες για να μετακινήσουν τους κύριους δείκτες.
Όταν το καθεστώς αλλάζει, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι πρωτοπόροι δέχονται ένα χτύπημα.
Τι γίνεται όμως με τις μη εισηγμένες εταιρείες, αυτές που δεν έχουν ακόμη γεννηθεί ή εκείνες των οποίων η αξία δεν έχει ακόμη ανακαλυφθεί;
Ένα διαταραγμένο status quo δημιουργεί νέες ευκαιρίες που δεν θα εγγραφούν αμέσως στις αποτιμήσεις δεικτών.
Ο Summers αγνοεί τις δυνατότητες για αυτά τα αντισταθμιστικά κέρδη.
Η άλλη άποψη
Ως απάντηση στον Summers, ο οικονομολόγος του Χάρβαρντ Jason Furman είχε μια κάπως πιο ψυχρή αντίδραση.
Αντί να βλέπει τη μείωση των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων ως προμήνυμα οικονομικής καταστροφής ίση με το σύνολο της ετήσιας παραγωγής των ΗΠΑ, ο Furman απλώς έδειξε ότι πρέπει να λάβουμε το sell-off ως σημάδι ότι η αγορά θεωρεί την πολιτική ως οικονομικά επιβλαβή.
«Εάν υπάρχει ένα αξιόπιστο σχέδιο που συνεπάγεται βραχυπρόθεσμο πόνο για μακροπρόθεσμο κέρδος, το χρηματιστήριο θα ανέβει», ανέφερε.
If you are implementing a credible plan that entails short-term pain for long-term gain the stock market will go up not down.
— Jason Furman (@jasonfurman) March 10, 2025
Αυτό ακούγεται σίγουρα πιο ομαλό από την πίστη του Summers σε μια μαύρη τρύπα που δημιουργείται από τους δασμούς στην οικονομία.
Εξάλλου, η χρηματιστηριακή αγορά υποτίθεται ότι αντανακλά τις προσδοκίες για μελλοντικές ταμειακές ροές.
Έτσι, εάν κάτι συνεπάγεται πόνο βραχυπρόθεσμα αλλά κέρδη μακροπρόθεσμα, οι τιμές θα πρέπει να αυξηθούν τουλάχιστον θεωρητικά.
Και έτσι, όταν το χρηματιστήριο βυθίζεται ως αντίδραση σε μια νέα πολιτική, θεωρητικά είναι μια δίκαιη υπόθεση ότι οι επενδυτές δεν πρέπει να πιστεύουν ότι η νέα πολιτική είναι ένα «αξιόπιστο σχέδιο» για τη δημιουργία μακροπρόθεσμων κερδών.
Τι δείχνει η ιστορία
Η ιστορία, ωστόσο, δεν επιβεβαιώνει αυτή τη θεωρία.
Οι μετοχές ανέβηκαν λόγω των ειδήσεων ότι στη συνέχεια μάθαμε ότι ήταν λάθος πολιτικής και έπεσαν κατακόρυφα λόγω προφανώς σωστών πολιτικών επιλογών.
Όταν ο Πρόεδρος της Fed, Jerome Powell έκανε την περίφημη περιστροφή σε μια ομιλία στο Jackson Hole του Ουαϊόμινγκ, λίγα χρόνια πριν, οι μετοχές αντέδρασαν βίαια.
Ο Dow υποχώρησε 3%, ο S&P 3,4% και ο Nasdaq σχεδόν 4%.
Σύμφωνα με τη λογική του Furman, αυτό θα έπρεπε να θεωρηθεί ως απόδειξη ότι η επιθετικότητα της Fed ήταν κακή για την οικονομία μακροπρόθεσμα.
Οι αγορές αντέδρασαν αρνητικά στους δασμούς. Αλλά οι τιμές δεν είναι προφητεία και η πτώση δεν είναι πεπρωμένο.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών