Καθώς η παγκόσμια νομισματική ισορροπία αναδιαμορφώνεται υπό την πίεση των ψηφιακών τεχνολογιών και των κυριαρχικών φιλοδοξιών, η Ευρώπη περνά στην αντεπίθεση.
Στις 29 Οκτωβρίου, η ΕΚΤ ενέκρινε μια νέα τεχνική φάση του έργου για το ψηφιακό ευρώ, τον ακρογωνιαίο λίθο ενός μελλοντικού ευρωπαϊκού συστήματος πληρωμών.
Ο στόχος είναι η κυκλοφορία, έως το 2029, ενός δημόσιου ψηφιακού νομίσματος ικανού να ανταγωνιστεί ιδιωτικές λύσεις και ξένες πρωτοβουλίες, διασφαλίζοντας παράλληλα τον έλεγχο της νομισματικής πολιτικής στη ζώνη του ευρώ, σημειώνει το Cointribune.
Η ΕΚΤ ξεκινά την τεχνική φάση: προς σταδιακή κυκλοφορία το 2029
Στις 29 Οκτωβρίου, το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ αποφάσισε επίσημα να περάσει σε μια νέα φάση του έργου για το ψηφιακό ευρώ.
Αυτή η φάση έχει ως στόχο την «τεχνική προετοιμασία για μια πιθανή κυκλοφορία».
Πιο συγκεκριμένα, οι ομάδες του Ευρωσυστήματος θα ξεκινήσουν τεχνικές αναπτύξεις, θα δοκιμάσουν υποδομές, θα βελτιώσουν τα σενάρια χρήσης και θα οργανώσουν τη διανομή αυτού του ψηφιακού νομίσματος μέσω τραπεζών και παρόχων πληρωμών.
Η ΕΚΤ διευκρινίζει ότι ένα «πιλοτικό πρόγραμμα θα μπορούσε να διεξαχθεί ήδη από τα μέσα του 2027», υπό την προϋπόθεση ότι το νομοθετικό πλαίσιο θα έχει ολοκληρωθεί έγκαιρα. Ο στόχος για σταδιακή κυκλοφορία παραμένει το 2029, όπως έχουν ήδη αναφέρει Ευρωπαίοι αξιωματούχοι.
Αυτή η νέα φάση ακολουθεί την περίοδο διερεύνησης που ξεκίνησε στα τέλη του 2023 και σηματοδοτεί μια ξεκάθαρη πρόθεση της ΕΚΤ να προετοιμαστεί εκ των προτέρων για πιθανό πολιτικό «πράσινο φως», χωρίς όμως να βιάζεται να υλοποιήσει οριστικά το έργο.
Στην πράξη, τα επόμενα χρόνια θα αφιερωθούν σε:
-
Ανάπτυξη τεχνικών υποδομών με έμφαση στην ασφάλεια, τη σταθερότητα και τη διαλειτουργικότητα.
-
Αξιολόγηση των μεθόδων διανομής, ιδίως του ρόλου των εμπορικών τραπεζών και των παρόχων πληρωμών.
-
Εκτεταμένες δοκιμές μέσω πιλοτικού προγράμματος από τα μέσα του 2027 για εντοπισμό πραγματικών χρήσεων και συλλογή δεδομένων.
-
Οριστικοποίηση των λειτουργικών πτυχών, όπως η εμπειρία χρήστη, η χρηματοοικονομική ένταξη και η χρήση χωρίς σύνδεση στο διαδίκτυο.
Όλες αυτές οι εργασίες στοχεύουν ώστε, εφόσον υπάρξει πολιτική έγκριση, το Ευρωσύστημα να μπορεί να αναπτύξει λειτουργικό ψηφιακό ευρώ έως το 2029. Ωστόσο, η ΕΚΤ υπενθυμίζει ότι αυτή η φάση δεν συνιστά τελική πολιτική απόφαση.
Μια πολιτική και κοινωνική μάχη
Πέρα από τις θεσμικές διαδικασίες, το σχέδιο του ψηφιακού ευρώ προκαλεί ήδη έντονες αντιδράσεις.
Πριν από οποιαδήποτε κυκλοφορία, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να εγκρίνει τη σχετική νομοθεσία.
Όμως η κοινοβουλευτική συζήτηση καθυστερεί από το 2023, εξαιτίας των εσωτερικών διαφωνιών και των ευρωεκλογών του 2024. Πολλά κράτη-μέλη και μεγάλα τραπεζικά συμφέροντα εκφράζουν σοβαρές επιφυλάξεις.
Για αρκετούς, το ψηφιακό ευρώ αντιπροσωπεύει:
-
υπερβολική συγκέντρωση ελέγχου στα χέρια της ΕΚΤ,
-
πιθανή ανατροπή των οικονομικών ισορροπιών,
-
απειλή για την ιδιωτικότητα των πολιτών.
Τον Σεπτέμβριο, ο Piero Cipollone, μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΕΚΤ, εμφανίστηκε πάντως αισιόδοξος, δηλώνοντας ότι «το Κοινοβούλιο θα μπορούσε να καταλήξει σε συναίνεση μέχρι τον Μάιο του 2026».
Ο φόβος περί αποδυνάμωσης των εμπορικών τραπεζών —εάν το ευρύ κοινό προτιμήσει απευθείας λογαριασμούς στην κεντρική τράπεζα— παραμένει έντονος. Το ίδιο και ο φόβος αυξημένης παρακολούθησης συναλλαγών.
Η ΕΚΤ απαντά ότι τα οφέλη μπορεί να είναι σημαντικά και επικαλείται καλύτερη πρόσβαση σε ψηφιακές πληρωμές για όλους, αυξημένη ανθεκτικότητα σε κυβερνοεπιθέσεις και κρίσεις, εγγύηση ενός δημόσιου, δωρεάν και καθολικά αποδεκτού μέσου πληρωμής.
Όπως δήλωσε ο Piero Cipollone: «Το ψηφιακό ευρώ θα διασφαλίσει ότι όλοι οι Ευρωπαίοι θα έχουν πρόσβαση σε ένα ψηφιακό μέσο πληρωμής αποδεκτό παντού, ακόμη και σε περίπτωση πολέμου ή κυβερνοεπίθεσης».
Το μέλλον του ψηφιακού ευρώ θα κριθεί τόσο από την τεχνική του υλοποίηση όσο και από την ικανότητά του να πείσει πολίτες και πολιτικούς.
Το Ευρωσύστημα θα πρέπει να εγγυηθεί την προστασία προσωπικών δεδομένων, την ισορροπία δημόσιου–ιδιωτικού τομέα και την αποφυγή κοινωνικής απόρριψης.
Τα επόμενα δύο χρόνια θα είναι καθοριστικά.
Εάν υπάρξει ξεκάθαρο νομοθετικό πλαίσιο μέχρι το 2026, η Ευρώπη μπορεί να αποκτήσει ένα στρατηγικό εργαλείο απέναντι στους γίγαντες πληρωμών και τα ιδιωτικά ψηφιακά νομίσματα.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών