γράφει : Νίκος Θεοδωρόπουλος
Άνοδο μόλις 3,9% διαπιστώνει στην τελική τιμή του καφέ η ΕΛΣΤΑΤ από τον Νοέμβριο του 2020 μέχρι τον Νοέμβριο του 2020 με τη επίπτωση να διαμορφώνεται στα 0,02 λεπτά του ευρώ για την τελική τιμή του προϊόντος.
Την ίδια στιγμή ένας καταναλωτής που αγοράζει καφέ take away διαπιστώνει ότι οι λιανικές τιμές έχουν ανέβει από 10 έως 15 λεπτά του ευρώ.
Η ελάχιστη ποσοστιαία αύξηση είναι υψηλότερη του 5,8% στην αγορά και σε κάποιες περιπτώσεις φτάνει ακόμη και το 10%.
Οι αλλαγές στις λιανικές τιμές του καφέ πέρασαν τον περασμένο Σεπτέμβριο δίνοντας έναν πρώτο ανοδικό τόνο στην αγορά για όσα συνέβησαν στην παραγωγικές χώρες καφέ από τον περασμένο Ιούλιο.
Στο δελτίο της ΕΛΣΤΑΤ του Οκτωβρίου ο καφές παρουσιάζεται μαζί με το κακάο και το τσάι δίνοντας μια συνολική εικόνα της αγοράς, σημειώνοντας ποσοστιαία άνοδο 1,6% στην τελική λιανική τιμή της κατηγορίας με την επίπτωση να διαμορφώνεται στο 0,01 λεπτό του ευρώ.
Για τους προηγούμενες μήνες του Σεπτεμβρίου , Αυγούστου και Ιουλίου δεν υπήρχε αναφορά στον καφέ καθώς το κύμα ανατιμήσεων δεν είχε εμφανιστεί ακόμη στην αγορά.
Οι μεσαίες επιχειρήσεις φοβούνται τα λουκέτα
Το αξιοπερίεργο είναι ότι οι «μικρές» και μεσαίες εισαγωγικές εταιρείες δεν διαπιστώνουν στην αγορά αντίστοιχες αυξήσεις στις λιανικές τιμές όταν οι εισαγωγείς πληρώνουν σχεδόν σε τριπλάσια αξία το ένα κιλό καφέ σε σχέση με πέρυσι.
Το 2020 κόστος εισαγωγής (χωρίς τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης που επέβαλε ο ΣΥΡΙΖΑ και διατηρεί η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας,) ήταν στο 1,70 ευρώ το κιλό όταν σήμερα αγοράζουν προς 4,60 ευρώ το κιλό. Η τιμή του κιλού ξεπερνάει τα 5 ευρώ ανάλογα με την ποιότητα του καφέ.
Ο φόρος είναι δύο ευρώ το κιλό και τα κρατικά έσοδα από τον χρόνο εφαρμογής φτάνουν τα 140 εκατ. ευρώ το χρόνο για να προστεθεί στη συνέχεια και ο ΦΠΑ 13% στην τελική τιμή. Οι μικρές εισαγωγικές εταιρείες επιθυμούν το κόστος εισαγωγής έστω και σταδιακά να περάσει στην λιανική τιμή του προϊόντος διότι σε αντίθετη περίπτωση θα χρηματοδοτούν την επιχείρηση από την τσέπη τους.
Στέλεχος μεσαίας εισαγωγικής εταιρείας καφέ εκτιμά ότι στην περίπτωση που λιανική αγορά δεν ακολουθήσει σταδιακά το κόστος εισαγωγής θα σβήσουν από την αγορά περίπου 2000 επιχειρήσεις. Και το 2022 τολμά να πει ότι θα είναι μια χρονιά «ενταφιασμού» των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, με τη …βοήθεια των ισχυρών.
Η στρατηγική για την «καθήλωση» των λιανικών τιμών από τα ράφια των Σούπερ Μάρκετ, στο δίκτυο καταστημάτων λιανικής πώλησης καφέ μέχρι και στις καφετέριες, θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι το 2023 θα έχει διαμορφώσει νέο τοπίο στην αγορά με τους ισχυρούς να έχουν κυριαρχήσει στην αγορά διαμορφώνοντας τις τελικές τιμές εκεί που επιθυμούν.
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού δεν βλέπει την αγορά;
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού θα πρέπει να διερευνήσει πώς είναι εφικτό η πρώτη ύλη του καφέ να έχει τριπλασιαστεί και η λιανική αγορά να «παίζει» με ανατιμήσεις σε μονοψήφια ποσοστά. Οι αρμόδιες υπηρεσίες στην περίπτωση που ασχοληθούν θα διαπιστώσουν ότι δεν πρόκειται για «ελληνικό θαύμα» αλλά οι δυνατοί της αγοράς μερίδια αγορά από 40% έως 70% σε διάφορες κατηγορίες για να τα αυξήσουν, δεν προχωρούν σε ανατιμήσεις διότι πολύ απλά δοκιμάζουν τις οικονομικές αντοχές των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Πάντως η νομολογία που διέπει την λειτουργία της Επιτροπή Ανταγωνισμού , οι αντίστοιχες πρακτικές προσδιορίζονται ως αθέμιτος ανταγωνισμός και θεωρείται βασικό παράπτωμα σε μία αγορά που κι αυτή με τη σειρά της προσδιορίζεται ως «Ελεύθερη Αγορά» και ο καθένας προσαρμόζεται με βάση τα κόστη και τις προσδοκίες κέρδους τις τελικές τιμές.
Όσο η Επιτροπή Ανταγωνισμού δεν εντοπίζει αντίστοιχες πρακτικές στην αγορά το θέμα δεν υφίσταται και η αγορά παραμένει σε καθεστώς ελευθερίας που όμως διαμορφώνεται από τα δίκαιο του ισχυρού.
Οι μικρές και μεσαίες εισαγωγικές επιχειρήσεις δεν μπορούν να ανεβάσουν τις τιμές στην πελατειακή τους βάση διότι δεν έχουν κάνει αντίστοιχες κινήσεις οι «μεγάλοι» της αγοράς με αποτέλεσμα 2000 οικογενειακές επιχειρήσεις να κινδυνεύουν με λουκέτο.
Οι καταναλωτές θα πληρώνουν πιο ακριβά τον καφέ
Η CapitalPanda σε ανάλυσή της διαπιστώνει ότι οι τιμές του καφέ έχουν αγγίξει το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 10 χρόνων Τα συμβόλαια του Δεκεμβρίου για τις εξαγωγές καφέ έφτασαν τα 2,34 δολάρια ανά λίβρα( δύο κιλά ανά λίβρα). Τα συμβόλαια καφέ στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης αυξήθηκαν στα 2,46 δολάρια. Το ευωδιαστό προϊόν έφτασε έτσι σε τόσο υψηλή τιμή που όμοιά της έχει να σημειωθεί από το 2011. Οι υψηλές τιμές μπορούν να αποδοθούν σε έναν συνδυασμό διαφορετικών παραγόντων που δρουν παράλληλα. Η ξηρασία στη Βραζιλία, οι διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα, η δυσμενής πολιτική κατάσταση στην Αιθιοπία, ο αυξανόμενος αριθμός κρουσμάτων κορωνοϊού στο Βιετνάμ και άλλοι ατυχείς παράγοντες επηρεάζουν την τρέχουσα κατάσταση στην αγορά του καφέ.
Η CapitalPanda θεωρεί ότι το 2022 θα αποτελέσει κρίσιμη χρονιά για την τελική τιμή ενός φλιτζανιού καφέ που θα καταβάλλεται από τον μέσο καταναλωτή.
Για παντοδύναμες εταιρείες όπως τα Starbucks, η αγορά κόκκων καφέ αντιπροσωπεύει ένα μικρό μόνο μέρος του συνολικού κόστους. Το υψηλό κόστος σε σύγκριση με την αγορά κόκκων πηγαίνει στην εργασία και το ενοίκιο. Σε αυτήν την περίπτωση πολλές εταιρείες θα κινηθούν προς την αύξηση της τιμής του τελικού προϊόντος ή υπηρεσίας.
Νίκος Θεοδωρόπουλος
ntheo@bankingnews.gr
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών