Τελευταία Νέα
Αναλύσεις – Εκθέσεις

Roubini: Ο κορωνοϊός COVID-19 αφορμή μιας ύφεσης χειρότερης εκείνων του 2008 και 1929

tags :
Roubini: Ο κορωνοϊός COVID-19 αφορμή μιας ύφεσης χειρότερης εκείνων του 2008 και 1929
Δεδομένης της παραπλανητικής πολιτικής ανταπόκρισης κρατών και θεσμών μέχρι σήμερα, οι πιθανότητες ενός πολύ χειρότερου αποτελέσματος στην παρούσα ύφεση, από τις μεγάλες υφέσεις του 2008 και 1929 αυξάνονται ημέρα με την ημέρα
Δεδομένου ότι η πανδημία του κορωνοϊού COVID-19 βαίνει εκτός ελέγχου, το οικονομικό αποτέλεσμα που μπορεί να αναμένει κανείς είναι μια ύφεση βαθύτερη από αυτή που ακολούθησε την οικονομική κρίση του 2008, υποστηρίζει ο διάσημος οικονομολόγος Nouriel Roubini.
Ωστόσο, δεδομένης της παραπλανητικής πολιτικής ανταπόκρισης μέχρι σήμερα, οι πιθανότητες ενός πολύ χειρότερου αποτελέσματος αυξάνονται την ημέρα.
Το σοκ για την παγκόσμια οικονομία από το COVID-19 ήταν τόσο ταχύτερο και πιο σοβαρό από ό, τι η παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008 (GFC) και ακόμη και η Μεγάλη Ύφεση.
Στα δύο αυτά σοκ, οι χρηματιστηριακές αγορές κατέρρευσαν κατά 50% ή περισσότερο, οι αγορές πιστώσεων πάγωσαν, σημειώθηκαν τεράστιες πτωχεύσεις, τα ποσοστά ανεργίας ξεπέρασαν το 10% και το ΑΕΠ μειώθηκε σε ετήσια βάση 10% ή περισσότερο.
Αλλά όλα αυτά χρειάστηκαν περίπου τρία χρόνια για να εκδηλωθούν σε όλο τους το εύρος.
Κατά την τρέχουσα κρίση, τα σχετικά μακροοικονομικά και χρηματοοικονομικά αποτελέσματα έχουν υλοποιηθεί σε τρεις εβδομάδες.
Νωρίτερα αυτό το μήνα, χρειάστηκε μόλις 15 μέρες η αμερικανική χρηματιστηριακή αγορά να καταρρεύσει στην περιοχή bear (μείωση κατά 20% από την κορυφή της) - η ταχύτερη αυτή πτώση ποτέ.
Τώρα, οι αγορές έχουν μειωθεί κατά 35%, οι αγορές πιστώσεων έχουν κατασχεθεί και τα πιστωτικά περιθώρια (όπως αυτά για τα junk bonds) έχουν επιταχυνθεί στα επίπεδα του 2008.
Ακόμη και οι μεγάλες χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις όπως η Goldman Sachs, η JP Morgan και η Morgan Stanley αναμένουν ότι το αμερικανικό ΑΕΠ θα μειωθεί κατά ένα ετήσιο ποσοστό 6% το πρώτο τρίμηνο και κατά 24% έως 30% στo δεύτερo.
Ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Steve Mnuchin, προειδοποίησε ότι το ποσοστό ανεργίας θα μπορούσε να ανέλθει σε πάνω από 20% (δύο φορές το ανώτατο επίπεδο κατά τη διάρκεια του GFC).
Με άλλα λόγια, κάθε συνιστώσα της συνολικής ζήτησης - κατανάλωση, κεφαλαιουχικές δαπάνες, εξαγωγές - βρίσκεται σε πρωτοφανή ελεύθερη πτώση.
Ενώ οι περισσότεροι σχολιαστές πρόβλεψαν μια ύφεση σχήματος V - με την παραγωγή να πέφτει έντονα για το ένα τέταρτο και στη συνέχεια να ανακάμψει γρήγορα το επόμενπ - θα πρέπει τώρα να είναι σαφές ότι η κρίση COVID-19 είναι κάτι άλλο εξ ολοκλήρου.
Η συρρίκνωση που βρίσκεται σε εξέλιξη φαίνεται να μην είναι ούτε V- ούτε U- ούτε L-σχήμα (μια απότομη κάμψη ακολουθούμενη από στασιμότητα).
Μάλλον μοιάζει με Ι: μια κατακόρυφη γραμμή που αντιπροσωπεύει την πτώση των χρηματοπιστωτικών αγορών και της πραγματικής οικονομίας.
Ούτε κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης και του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου το μεγαλύτερο μέρος της οικονομικής δραστηριότητας δεν κατέβασε ρολά κυριολεκτικά, όπως έχει στην Κίνα, και η Ευρώπη σήμερα.
Το βέλτιστο σενάριο θα ήταν μια ύφεση που είναι πιο σοβαρή από το GFC (από την άποψη της μειωμένης συνολικής παγκόσμιας παραγωγής) αλλά βραχύτερη, επιτρέποντας την επιστροφή στην θετική ανάπτυξη μέχρι το τέταρτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους.
Στην περίπτωση αυτή, οι αγορές θα αρχίσουν να ανακάμπτουν όταν εμφανιστεί το φως στο τέλος του τούνελ.
Αλλά το βέλτιστο σενάριο προϋποθέτει αρκετές προϋποθέσεις.

Πρώτον, οι ΗΠΑ, η Ευρώπη και άλλες οικονομίες που πλήττονται σοβαρά θα χρειαστεί να εφαρμόσουν τα εκτεταμένα μέτρα ελέγχου, παρακολούθησης και θεραπείας του COVID-19, τις αναγκαστικές καραντίνες και ένα πλήρες lock down του τύπου που έχει εφαρμόσει η Κίνα.
Και επειδή μπορεί να χρειαστούν 18 μήνες για να αναπτυχθεί ένα εμβόλιο και να παραχθεί σε κλίμακα, τα αντιιικά και άλλα φάρμακα θα πρέπει να αναπτυχθούν σε τεράστια κλίμακα.

Δεύτερον, οι νομοθέτες της νομισματικής πολιτικής - οι οποίοι έχουν κάνει ήδη σε λιγότερο από ένα μήνα όσα τους χρειάστηκαν τρία χρόνια για να κάνουν μετά το GFC - πρέπει να συνεχίσουν να λαμβάνουν τα όσα αντισυμβατικά μέτρα χορηγούν τώρα κατά την κρίση.
Αυτό σημαίνει μηδενικά ή αρνητικά επιτόκια. ενισχυμένη καθοδήγηση, ποσοτική χαλάρωση; και χαλάρωση προεξοφλητικού επιτοκίου (αγορά ιδιωτικών περιουσιακών στοιχείων) σε τράπεζες και μη τραπεζικά ιδρύματα, ως αντιστάθμιση του κινδύνου, σε αμοιβαία κεφάλαια χρηματαγοράς και ακόμη και σε μεγάλες επιχειρήσεις (εμπορικές εταιρείες χαρτοφυλακίου και εταιρικών ομολόγων).
Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ έχει επεκτείνει τα περιθώρια ανταλλαγής για να αντιμετωπίσει τη μαζική έλλειψη ρευστότητας σε δολάρια στις παγκόσμιες αγορές, αλλά τώρα χρειαζόμαστε περισσότερες διευκολύνσεις για να ενθαρρύνουμε τις τράπεζες να παρέχουν ρευστό σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.

Τρίτον, οι κυβερνήσεις πρέπει να αναπτύξουν τεράστια δημοσιονομικά κίνητρα, μεταξύ άλλων μέσω ρευστότητας «από ελικοπτέρου» για άμεση εκταμίευση μετρητών από νοικοκυριά.
Δεδομένου του μεγέθους της οικονομικής κρίσης, τα δημοσιονομικά ελλείμματα στις προηγμένες οικονομίες θα αυξηθούν από 2-3% του ΑΕΠ σε περίπου 10% ή περισσότερο.
Μόνο οι κεντρικές κυβερνήσεις διαθέτουν ισολογισμούς αρκετά μεγάλους και αρκετά ισχυρούς για να αποτρέψουν την κατάρρευση του ιδιωτικού τομέα.
Ωστόσο, αυτές οι παρεμβάσεις που χρηματοδοτούνται από τα ελλείμματα πρέπει να νομισματοποιούνται (να υπάρχει αντίκρισμα σε ρευστό).
Εάν χρηματοδοτηθούν μέσω του σταθερού δημόσιου χρέους, τα επιτόκια θα εκτοξευτούν και η ανάκαμψη θα ανατραπεί στο ξεκίνημά της.
Δυστυχώς, ο τομέας δημόσιας υγείας στις προηγμένες οικονομίες απείχε παρασάγγας από το να ανταποκριθεί στις ανάγκες μιας πανδημίας και το πακέτο δημοσιονομικών παρεμβάσεων που συζητούνται επί του παρόντος, δεν είναι ούτε μεγάλο ούτε αρκετά γρήγορο ώστε να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για έγκαιρη ανάκαμψη.
Ως εκ τούτου, ο κίνδυνος μιας νέας Μεγάλης Ύφεσης, χειρότερης από την γνωστή του 1929 αυξάνεται καθημερινά.
Αν δεν διακοπεί η πανδημία, οι οικονομίες και οι αγορές σε όλο τον κόσμο θα συνεχίσουν την ελεύθερη πτώση τους.
Ωστόσο, ακόμη και αν η πανδημία είναι περισσότερο ή λιγότερο περιορισμένη, η συνολική ανάπτυξη μπορεί να μην επιστρέψει πριν το τέλος του 2020.
Εξάλλου, μέχρι τότε, μια άλλη εκδοχή του ιού είναι πολύ πιθανό να ξεκινήσει με νέες μεταλλάξεις.
Οι θεραπευτικές παρεμβάσεις μπορούν να αποδειχθούν λιγότερο αποτελεσματικές από τις ελπίδες.
Έτσι, οι οικονομίες θα ανακάμψουν πάλι, αλλά οι αγορές θα καταρρεύσουν και πάλι. Επιπλέον, η δημοσιονομική αντίδραση θα μπορούσε βρεθεί σε αδιέξοδο, εάν η δημιουργία εσόδων από μαζικά ελλείμματα αρχίσει διογκώνει έναν ανοδικά κινούμενο πληθωρισμό, ειδικά αν μια σειρά αρνητικών σοκ της προσφοράς, λόγω του κορωνοϊού μειώσουν τη δυνητική ανάπτυξη.
Και πολλές χώρες απλά δεν μπορούν να αναλάβουν τέτοιο δανεισμό σε δικό τους νόμισμα.
Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και αν η πανδημία και η οικονομική επιβάρυνση τεθούν υπό έλεγχο, η παγκόσμια οικονομία θα μπορούσε να εξακολουθήσει να υπόκειται σε ορισμένους κινδύνους λευκού κύκνου.
Καθώς οι προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ πλησιάζουν, η κρίση του COVID-19 θα δώσει έδαφος στις ανανεωμένες συγκρούσεις μεταξύ της Δύσης και τουλάχιστον τεσσάρων ρεβιζιονιστικών δυνάμεων: Κίνα, Ρωσία, Ιράν και Βόρεια Κορέα, οι οποίες χρησιμοποιούν ήδη ασύμμετρη κυβερνο-πόλεμο για να υπονομεύσουν τις ΗΠΑ εκ των έσω.
Οι αναπόφευκτες επιθέσεις στον κυβερνοχώρο στην εκλογική διαδικασία των ΗΠΑ μπορεί να οδηγήσουν σε αμφισβητούμενο τελικό αποτέλεσμα, με κατηγορίες «εξάρθρωσης» και πιθανότητα άμεσης βίας και αστικής διαταραχής.
Παρομοίως, όπως ανέφερα προηγουμένως, οι αγορές υποτιμούν σε μεγάλο βαθμό τον κίνδυνο ενός πολέμου μεταξύ των ΗΠΑ και του Ιράν φέτος • η χειροτέρευση των σινο-αμερικανικών σχέσεων επιταχύνεται καθώς κάθε πλευρά κατηγορεί την άλλη για την πανδημία COVID-19.
Η τρέχουσα κρίση είναι πιθανό να επιταχύνει τη συνεχιζόμενη βαλκανοποίηση, ενώ  το τρίπτυχο των κινδύνων - αδιάκοπες πανδημίες, ανεπαρκές οπλοστάσιο οικονομικής πολιτικής και γεωπολιτικοί λευκοί κύκνοι - θα αρκούν για να διατηρήσουν την παγκόσμια οικονομία σε ύφεση και τη χρηματοπιστωτική κατάρρευση.
Μετά την ύφεση του 2008, μια ισχυρή (αν και καθυστερημένη) αντίδραση τράβηξε την παγκόσμια οικονομία πίσω από την άβυσσο.
Μπορεί να μην είμαστε τόσο τυχεροί αυτή τη φορά.
 
www.bankingnews.gr

Ρoή Ειδήσεων

Σχόλια αναγνωστών

Δείτε επίσης