Μεταναστευτική κρίση στα σύνορα Πολωνίας - Λευκορωσίας: Μια ακόμη ανθρωπιστική κρίση στα σύνορα της ΕΕ - Πως φτάσαμε πάλι, εδώ;

Μνήμες Έβρου ξυπνά η τακτική της Λευκορωσίας να εργαλειοποιήσει μετανάστες που αναζητούν μια καλύτερη ζωή στη Δυτική Ευρώπη, με την αποτυχημένη τακτική της Τουρκίας πριν 20 μήνες.
Χιλιάδες άντρες γυναίκες και παιδιά στριμωγμένοι στα σύνορα της λευκορωσικής επικράτειας με τις χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γιατί τους υποσχέθηκαν ότι θα μπορέσουν να περάσουν στη Δύση.
Αντί όμως να περάσουν τις πύλες για τον ευρωπαϊκό παράδεισο, βρέθηκαν αντιμέτωποι με το δριμύ ψύχος του επερχόμενου χειμώνα, την πείνα και τη βία των δυνάμεων ασφαλείας των χωρών εκεί, με αποτέλεσμα να υπάρχει ήδη ανεξακρίβωτος αριθμός νεκρών εκατέρωθεν της μεθορίου.
Πως φτάσαμε όμως ξανά στα πρόθυρα μιας ακόμη ανθρωπιστικής καταστροφής;

Κυρώσεις και αντίμετρα

Η Λευκορωσία έχει μπει στο στόχαστρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω της καταπάτησης των δημοκρατικών θεσμών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από το καθεστώς του επί δεκαετίες προέδρου Alexander Lukashenko.
Η Ευρώπη των 27 καθυστέρησε, αλλά τελικά άρχισε να επιβάλλει κυρώσεις κατά των ανθρώπων που συνδέονται άμεσα με το λευκορωσικό κατεστημένο, αν και όχι τόσο κατά του ιδίου του προέδρου, που χαρακτηρίζεται ο «τελευταίος δικτάτορας της Ευρώπης».
Αφορμή αποτέλεσε βεβαίως η αποκαλούμενη κρατική αεροπειρατεία του περασμένου Μαΐου, όταν αεροσκάφος της λευκορωσικής πολεμικής αεροπορίας υποχρέωσε πολιτικό αεροπλάνο της Ryanair που εκτελούσε την πτήση Αθήνα-Βίλνιους αλλά περνούσε από τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας να προσγειωθεί εκτάκτως στο Μινσκ ώστε να συλληφθεί ο δημοσιογράφος Roman Protasevic, επικριτής του καθεστώτος Lukashenko.
Ασυνήθιστα γρήγορα για τα δεδομένα της Ε.Ε., αποφασίστηκε να μην ξαναπεράσει αεροσκάφος χώρας-μέλους της Ένωσης από τον λευκορωσικό εναέριο χώρο μέχρι νεοτέρας και να απαγορευθεί η διέλευση λευκορωσικών αεροσκαφών από τις χώρες της Ε.Ε.
Παράλληλα επιβλήθηκαν οικονομικές κυρώσεις που πλήττουν τη λευκορωσική οικονομία.

H απάντηση Lukashenko στις κυρώσεις

Ο κ. Lukashenko αποφάσισε να απαντήσει με την προώθηση χιλιάδων μεταναστών που προέρχονται κυρίως από τη Μέση Ανατολή και την Ασία (Σύροι και Αφγανοί πρόσφυγες, αλλά και Πακιστανοί, Ιρακινοί, Αφρικανοί και άλλοι μετανάστες), με τις ροές προς Δυσμάς να αυξάνονται από τις αρχές του φθινοπώρου.
Με τα αεροπλάνα να έρχονται κατά δεκάδες από Ιράκ, Συρία και αλλού γεμάτα χιλιάδες μετανάστες, ο κ. Lukashenko κατηγόρησε τις Βρυξέλλες ότι οι οικονομικές κυρώσεις που επέβαλε στερούν από τη Λευκορωσία τη δυνατότητα αντιμετώπισης του κύματος των προσφύγων.
Υπάρχουν όμως επώνυμες καταγγελίες από την αντιπολίτευση στη Λευκορωσία ότι ταξιδιωτικά γραφεία που ελέγχονται από το κράτος παρέχουν θεωρήσεις σε μετανάστες και τους βοηθούν να φτάσουν στα σύνορα με την Πολωνία και τη Λιθουανία.

Τείχος στα σύνορα

Από την πλευρά τους οι κυβερνήσεις της Πολωνίας, της Λετονίας και της Λιθουανίας κατήγγειλαν το Μινσκ ότι κατασκευάζει μια ανθρωπιστική κρίση για να εκβιάσει την Ευρώπη, με αποτέλεσμα τον Οκτώβριο η Βαρσοβία να περάσει νόμο για την ανέγερση τείχους στα πολωνο-λευκορωσικά σύνορα.
Παράλληλα οι τρεις αυτές χώρες-μέλη της Ε.Ε., που έχουν περάσει δεκαετίες κάτω από την καταπίεση της Μόσχας, κατηγορούν το Κρεμλίνο ότι βρίσκεται πίσω από τα τεχνάσματα του κ. Lukashenko, δεδομένης και της στενότατης σχέσης της Μόσχας με το Μινσκ και ιδίως του κ. Lukashenko με τον Ρώσο ομόλογό του, Vladimir Putin.
Η Μόσχα βεβαίως αρνείται κάτι τέτοιο, με τον εκπρόσωπο του Κρεμλίνου Dmitri Peskov να δηλώνει επανειλημμένα ότι η Δύση αναζητεί κάθε ευκαιρία να κατηγορήσει τη Ρωσία, αλλά παράλληλα στηρίζει τον κ. Lukashenko έναντι των γειτόνων του.
Μόλις πριν μερικές μέρες μάλιστα η Ρωσία έσπευσε να διεξαγάγει κοινές στρατιωτικές ασκήσεις με τη Λευκορωσία. Μια από αυτές τις ασκήσεις προέβλεπε την προσγείωση αλεξιπτωτιστών πολύ κοντά στα σύνορα της Λευκορωσίας με την Πολωνία.

Μοχλός πίεσης; Το φυσικό αέριο

Η Λευκορωσία δεν διαθέτει η ίδια σημαντικές πλουτοπαραγωγικές πηγές, ωστόσο είναι διαμετακομιστικό κέντρο και από το έδαφός της περνούν κρίσιμοι αγωγοί φυσικού αερίου που φέρνουν το ρωσικό καύσιμο στη Δυτική Ευρώπη.
Σε εποχές που οι τιμές του φυσικού αερίου ανεβοκατεβαίνουν ο Λευκορώσος πρόεδρος έφτασε να απειλήσει τη Δύση με διακοπή της παροχής του ρωσικού αερίου ενόψει του χειμώνα, μια απειλή πουεκτοξεύτηκε χωρίς γνώση του Ρώσου προέδρου και κυριως χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της Μόσχας, η οποία βασίζεται στα έσοδα από τις πωλήσεις του αερίου και διαβεβαίωσε ότι η παροχή θα συνεχιστεί απρόσκοπτα.
Η απειλή Lukashenko στοχεύει στην αποτροπή νέων κυρώσεων από την Ε.Ε., που οι Ευρωπαίοι φαίνονται πια αποφασισμένοι να επιβάλουν στο λευκορωσικό καθεστώς.
Κι ενώ το μπαλάκι των ευθυνών πετάγεται από την μία την άλλη πλευρά, χιλιάδες ανθρώπινες ψυχές είναι πλέον παγιδευμένες μεταξύ σφύρας και άκμονος, τροφοδοτώντας μεταξύ άλλων και τον εθνικισμό στην ευεπίφορη σε τέτοια ιδεολογήματα τον τελευταίο καιρό Πολωνία.
Είναι γνωστό ότι ακροδεξιές ομάδες έχουν αναλάβει ατύπως την περιπολία τμημάτων της πολωνο-λευκορωσικής μεθορίου.

Τι γίνεται τώρα; Συνέπειες....

Συνέπειες από την κρίση αυτή μπορεί να προκύψουν και εντός της Λευκορωσίας:
Ο όλο και διογκούμενος πληθυσμός μεταναστών που υποδέχεται και προωθεί στα σύνορά του το λευκορωσικό καθεστώς έχει δημιουργήσει μεγάλη δυσαρέσκεια στους ίδιους τους Λευκορώσους.
Οι εκτιμήσεις για τον αριθμό των Ασιατών (καθώς και αρκετών Αφρικανών από το Καμερούν και το Κονγκό κυρίως) που κυκλοφορούν ανενόχλητοι σε μια εντελώς ξένη για αυτούς χώρα, παγωμένοι και πεινασμένοι, χωρίς σχεδόν καμία δυνατότητα συνεννόησης, ποικίλουν από 5.000 έως 20.000 ανθρώπους.
Εφόσον, όπως φαίνεται, η Λευκορωσία δεν καταφέρει να προωθήσει στις γειτονικές της χώρες τους ανθρώπους αυτούς, αναμένεται να αντιμετωπίσει έντονες εγχώριες αντιδράσεις, με το σχέδιο εργαλειοποίησης των μεταναστών να γυρίζει «μπούμερανγκ» στην κυβέρνηση Lukashenko.
Η κρίση αυτή όμως ίσως έχει και εσωτερικές συνέπειες στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς θυμίζει τόσο στη Βαρσοβία ότι έχει ανάγκη τις Βρυξέλλες και τη στήριξή τους, όσο και στις Βρυξέλλες ότι χρειάζονται μια Βαρσοβία με την πυγμή του Ευρωπαίου ακρίτα, όπως εκείνη που επέδειξε και η Ελλάδα στα τέλη Φεβρουαρίου με αρχές Μαρτίου του 2020.
Διατυπώνονται επίσης φόβοι μήπως η ανανεωμένη στήριξη των Βρυξελλών στο σχετικά αυταρχικό καθεστώς στη Βαρσοβία αποδειχθεί πηγή μελλοντικών προβλημάτων και ενίσχυσης της καταστρατήγησης των κανόνων της δημοκρατίας από την πολωνική κυβέρνηση όταν και η κρίση αυτή με τη Λευκορωσία περάσει.

Η Πολωνία συζητάει με Λιθουανία - Λετονία τη σύγκλιση του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου, για τη μεταναστευτική κρίση

Η Πολωνία συζητάει την επιλογή σύγκλισης του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου με τη Λιθουανία και τη Λετονία, σχετικά με την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί με τους μετανάστες στα σύνορα της με τη Λευκορωσία, όπως δήλωσε σήμερα στα ΜΜΕ, ο Πολωνός πρωθυπουργός Mateusz Morawiecki.
«Συζητάμε με τη Λετονία και ειδικότερα με τη Λιθουανία, γιατί δεν κάνουμε χρήση του άρθρου 4 της Συνθήκης του ΝΑΤΟ» δήλωσε ο Morawiecki στο πολωνικό πρακτορείο ειδήσεων PAP.
Το άρθρο 4 του Βορειοατλαντικού Συμφώνου (ΝΑΤΟ) εμπεριέχει την πιθανότητα σύγκλισης του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου, αν υπάρχει μία απειλή ασφάλειας κατά ενός από τα κράτη-μέλη της συμμαχίας.

Putin: Η Ρωσία είναι έτοιμη να βοηθήσει για επίλυση της κρίσης στα σύνορα Λευκορωσίας - Πολωνίας

Η Ρωσία είναι έτοιμη να βοηθήσει για την επίλυση της κρίσης στα σύνορα της Λευκορωσίας με την Πολωνία, όπου μετανάστες προσπαθούν να φτάσουν σε περιοχή της ΕΕ, δήλωσε ο πρόεδρος Vladimir Putin.
"Είμαστε έτοιμοι να κάνουμε ότι είναι δυνατό για να βοηθήσουμε [στην επίλυση της κρίσης] αν φυσικά, υπάρχει κάτι που εξαρτάται από εμάς" δήλωσε ο Putin όπως μετέδωσε το τηλεοπτικό κανάλι Rossiya 1.

www.bankingnews.gr