Των Γιώργου Βινιεράτου και Γιώργου Μυλωνά *
Η μεταφορά των οικονομικών επιπτώσεων ενός επιβλαβούς γεγονότος από μια επιχείρηση σε μια ασφαλιστική αποτελεί βασικό πυλώνα της διαχείρισης κινδύνων. Οι ασφαλιστικές, μέσω διασποράς και αντασφάλισης του χαρτοφυλακίου, σωστής επιλογής ασφαλίσιμων κινδύνων και συμβουλευτικής δράσης τους προς τον πελάτη σε ότι αφορά προληπτικά μέτρα, προσδοκούν τα αποτελέσματά τους σε επίπεδο χαρτοφυλακίου να παραμένουν θετικά παρά τις μεμονωμένες ζημιές που θα κληθούν να πληρώσουν.
Οι επιχειρήσεις μπορούν να επιλέξουν να ασφαλίσουν τα περιουσιακά τους στοιχεία (κτίρια, περιεχόμενο, εμπορεύματα, εξοπλισμός) αλλά και τις ζημιές που μπορεί να προκαλέσουν σε τρίτους (πελάτες, επισκέπτες, κλπ) και σε εργαζόμενους.
Ασφάλιση περιουσιακών στοιχείων επιχείρησης
Από τους βασικούς κλάδους αποτελεί η ασφάλιση Περιουσίας, ή «Πυρός» όπως αποκαλείται. Παρά τον εν λόγω τίτλο που έχει επικρατήσει λόγω της βασικής κάλυψης (Πυρκαγιά), η ασφάλιση Περιουσίας αποτελεί έναν πολυσύνθετο και θεμελιώδη τομέα ασφάλισης. Εκτός από την Πυρκαγιά, ένα σύνηθες Πυρασφαλιστήριο καλύπτει πλήθος συμπληρωματικών κινδύνων ενώ στην ασφάλιση επιχειρήσεων συχνά περιλαμβάνει και την απώλεια κερδών η οποία θα επέλθει συνεπεία μιας υλικής ζημιάς.
Στον πυρήνα της κάλυψης συνήθως βρίσκονται, εκτός από την Πυρκαγιά, οι ζημιές από καιρικά φαινόμενα, σεισμό, κλοπή, κακόβουλες ενέργειες και βραχυκύκλωμα.
Ανάλογα το είδος της επιχείρησης δύναται να ασφαλιστεί με πρόσθετες καλύψεις ο εξοπλισμός που χρησιμοποιείται για την λειτουργία της, είτε αφορά ηλεκτρονικό εξοπλισμό (ασφαλιστήριο Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού) είτε αφορά μηχανήματα, παραγωγής ή άλλου είδους (ασφαλιστήριο Μηχανικών Βλαβών). Τέτοιου είδους πρόσθετες καλύψεις μπορεί να είναι ο ελλαττωματικός σχεδιασμός, λανθασμένος χειρισμός, πτώση-θραύση, βλάβες κατά τη λειτουργία, κλπ.
Αστική ευθύνη επιχειρήσεων
Μια άλλη ασφάλιση με αυξανόμενη τάση τα τελευταία χρόνια, αποτελεί η κάλυψη ζημιών που μπορεί να υποστούν οι τρίτοι/πελάτες/επισκέπτες μιας επιχείρησης (αστική ευθύνη). Τέτοιου είδους ζημιές μπορούν να προκληθούν κατά την παρουσία στους χώρους της ή ακόμα και από την χρήση/κατανάλωση προϊόντων της. Συχνά παρατηρείται η ασφάλιση αστικής ευθύνης να αποτελεί συμβατική υποχρέωση σε συμφωνίες μεταξύ επιχειρήσεων. Σημειώνεται ότι οι επιχειρήσεις μπορούν επίσης να καλύψουν εκτός από τις ζημιές σε τρίτους και τις σωματικές βλάβες που τυχόν υποστούν οι εργαζόμενοι τους μέσω ασφαλιστηρίου εργοδοτικής ευθύνης.
Έργα υποδομής - Κατασκευαστικές εταιρείες
Ειδικά για τις κατασκευαστικές εταιρείες ένα πεδίο ενδιαφέροντος είναι η ασφάλιση των έργων υποδομής που αναλαμβάνουν να εκτελέσουν. Τα ασφαλιστήρια συμβόλαια που καλύπτουν ζημιές σε έργα υποδομής κατά την περίοδο της κατασκευής τους είναι τύπου Κατά Παντός Κινδύνου (ΚΠΚ), δηλαδή καλύπτονται οποιουδήποτε είδους ζημιές εκτός από αυτές που ρητά αναφέρονται στις εξαιρέσεις. Τα συμβόλαια ΚΠΚ μπορούν να επεκταθούν ώστε να καλύπτουν (με ένα ασφαλιστήριο): α) ζημιές που θα προκληθούν σε τρίτους και οφείλονται στις κατασκευαστικές εργασίες και β) ατυχήματα που υποστούν οι εργαζόμενοι στο έργο.
Καθώς τα έργα υποδομής στην πλειοψηφία τους είναι έργα υψηλού κόστους και προϋπολογισμού, η κάλυψη ζημιών από τις ασφαλιστικές εταιρίες εξασφαλίζει την απαιτούμενη ρευστότητα ώστε να συνεχιστεί το έργο χωρίς καθυστερήσεις. Σημειώνεται ότι τα έργα υποδομής είναι συνήθως δημόσια και η ασφάλισή τους είναι κατά κανόνα υποχρεωτική.
Ασφαλιστικοί κίνδυνοι 2023
Αξιολογώντας την επικινδυνότητα για την επέλευση υλικής ζημιάς, πέραν της Πυρκαγιάς ο πλέον αυξανόμενος ζημιογόνος παράγοντας των τελευταίων ετών είναι αναμφίβολα τα έντονα καιρικά φαινόμενα που ως συνέπεια της κλιματικής αλλαγής σημειώνονται με αυξανόμενη ένταση και συχνότητα. Κατά περιόδους βλέπουμε εξάρσεις και σε άλλους κινδύνους, όπως π.χ. πολιτικές ταραχές-κακόβουλες ενέργειες, κλοπές, κλπ, ενώ όπως έδειξαν και τα πρόσφατα τραγικά γεγονότα στην Τουρκία, η σεισμογενής περιοχή στην οποία κατοικούμε σε συνδυασμό με την «κόπωση» αρκετών γερασμένων κατασκευών ιδιαίτερα στα αστικά κέντρα ενέχουν σημαντικούς κινδύνους όχι μόνο για την ασφαλιστική κάλυψη των ζημιών, αλλά και για την ανθρώπινη ζωή.
Πως θα αποφύγουν οι δύο συνεργάτες (επιχείρηση και ασφαλιστική) τυχόν διαφωνίες και συγκρούσεις που μπορεί να προκύψουν κατά τη διαδικασία της αποζημίωσης
Με την επέλευση μία καλυπτόμενης ζημιάς οι ασφαλισμένοι έρχονται αντιμέτωποι με την ουσία της ασφάλισης, δηλαδή την καταβολή της αποζημίωσης. Είναι δεδομένο ότι οι ασφαλιστικές εταιρίες που καλούνται να αποζημιώσουν τους πελάτες τους θέλουν η διαδικασία αυτή να είναι δίκαιη, γρήγορη και χωρίς συγκρούσεις και διαφωνίες μεταξύ των εμπλεκομένων μερών.
Απαραίτητη προϋπόθεση για να επιτευχθεί αυτό είναι οι όροι και προϋποθέσεις του ασφαλιστηρίου να είναι ξεκάθαροι και μην δεν δέχονται πολλαπλές ερμηνείες. Οι πληροφορίες που έχει δηλώσει ο ασφαλισμένος πριν την σύναψη του ασφαλιστηρίου θα πρέπει να είναι αληθείς και ακριβείς και τέλος οι ασφαλισμένες αξίες να είναι επικαιροποιημένες σύμφωνα με τα δεδομένα της εποχής. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το κάθε ασφαλιστήριο συμβόλαιο αποτελεί μία σύμβαση μεταξύ 2 μερών θα πρέπει να συνάπτεται με την αρμόζουσα προσοχή αμφίπλευρα.
Ένα άλλον κρίσιμο σημείο τη στιγμή της ζημιάς είναι οι αποτυπωμένες στο συμβόλαιο αξίες, οι οποίες πρέπει να ανταποκρίνονται στις αξίες αντικατάστασής των ζημιωθέντων αντικειμένων σύμφωνα με τους όρους του συμβολαίου και συγκεκριμένα με την βάση αποτίμησης που εφαρμόζεται στο συμβόλαιο. Σε περίπτωση που οι ασφαλισμένες αξίες κατά την στιγμή της ζημιάς διαφέρουν από τις αξίες αντικατάστασης των ζημιωθέντων αντικειμένων σύμφωνα με την ισχύουσα βάση αποτίμησης, προκύπτει είτε υπασφάλιση (η επιχείρηση λαμβάνει μικρότερη αποζημίωση καθώς πλήρωνε λιγότερα από τα ασφάλιστρα που αναλογούσαν) είτε υπερασφάλιση (η επιχείρηση λαμβάνει ολόκληρη την αποζημίωση έχοντας όμως πληρώσει περισσότερα από τα ασφάλιστρα που αναλογούσαν).
Ιδιαίτερα με τις πρόσφατες αυξήσεις των τιμών υλικών και την γενικότερη επίπτωση του πληθωρισμού στα κατασκευαστικά κόστη, είναι πολύ σημαντικό να έχει δοθεί η απαιτούμενη προσοχή από την επιχείρηση στο ύψος των ασφαλισμένων κεφαλαίων που έχουν δηλωθεί. Σε ειδικές περιπτώσεις (πχ μεγάλοι βιομηχανικοί κίνδυνοι), μια επιχείρηση μπορεί να απευθυνθεί σε εξειδικευμένο πραγματογνώμονα για εκτίμηση ασφαλιστέας αξίας.
Είναι λοιπόν απαραίτητη η δέουσα επιμέλεια τόσο από την πλευρά της ασφαλιστικής εταιρίας όσο και από την πλευρά του ασφαλισμένου ώστε η ασφαλιστική σύμβαση που θα συναφθεί να είναι ξεκάθαρη όσον αφορά τις καλύψεις και να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του πελάτη. Σημειώνεται ότι ο ρόλος του ορθά καταρτισμένου ασφαλιστικού διαμεσολαβητή είναι πολύ σημαντικός καθώς αποτελεί κόμβο επικοινωνίας ανάμεσα στην ασφαλισμένη επιχείρηση και την ασφαλιστική.
* Ο Γιώργος Βινιεράτος είναι Senior Underwriter, Corporate & Special Risks’ Solutions και ο Γιώργος Μυλωνάς είναι Underwriter, Corporate & Special Risks’ Solutions
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών