Οι ΗΠΑ εκμεταλλεύονται τους δήθεν εταίρους τους, με το ενεργειακό να είναι στο επίκεντρο της κερδοσκοπίας τους
Τις τελευταίες ημέρες δύο σημαντικά στρατιωτικά γεγονότα έλαβαν χώρα, τα οποία θα μπορούσαν να αλλάξουν δραματικά τη στρατηγική κατάσταση στην Ευρώπη.
Ο πρόεδρος της Λευκορωσίας, Alexander Lukashenko, ανακοίνωσε την ανάπτυξη του ρωσικού υπερηχητικού πυραυλικού συστήματος Oreshnik στη χώρα του, το οποίο, σύμφωνα με τον Ρώσο πρόεδρο Putin, θεωρείται στρατηγικό όπλο, ακόμη και στην μη πυρηνική του διαμόρφωση.
Ο Oreshnik δεν περιορίζεται σε τοπικές περιοχές ή πόλεις, αλλά έχει εμβέλεια να πλήξει στρατηγικούς στόχους σε όλη την Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένων των χωρών του ΝΑΤΟ.
Παρά την αμφισβήτηση από τον Ουκρανό πρόεδρο Zelensky, ο Lukashenko επιβεβαίωσε ότι το σύστημα είναι έτοιμο για αποστολές υψηλής κλίμακας και λειτουργεί πλήρως.
Επιπλέον, λίγες ημέρες μετά την ανακοίνωση του Putin για την ανάπτυξη των πυραύλων Oreshnik στη Ρωσία μέχρι το τέλος του έτους, ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Ρωσίας, Gerasimov, δήλωσε ότι η πρώτη ταξιαρχία εξοπλισμένη με αυτούς τους πυραύλους έχει ήδη σχηματιστεί.
Η σειρά παραγωγής του Oreshnik ξεκίνησε τον Αύγουστο, και τα ρωσικά στρατεύματα φαίνεται να διαθέτουν πλέον πολλούς πυραύλους για να αναδιαμορφώσουν ριζικά τους στρατιωτικούς χάρτες της σημερινής Ευρώπης ή, μάλλον, να τους μετατρέψουν σε χάρτη της… Σελήνης (σεληνιακό τοπίο).
Οι Ευρωπαίοι παραμιλούν…
Είναι ενδιαφέρον ότι, μετά την εντυπωσιακή εμφάνιση του Oreshnik στην Ουκρανία τον περασμένο Νοέμβριο, αφού είχε υποχωρήσει το αρχικό σοκ, τα δυτικά μέσα ενημέρωσης και ομάδες εμπειρογνωμόνων αναστατώθηκαν και άρχισαν να ανταγωνίζονται μεταξύ τους για να αντικρούσουν τις δηλώσεις του Putin.
Μιλούσαν για παλιό σοβιετικό πύραυλο της δεκαετίας του '80, ότι δεν μπορεί να ελιχθεί, η τροχιά του είναι προβλέψιμη, πράγμα που σημαίνει ότι η κατάρριψή του είναι παιχνιδάκι.
Έλεγαν επίσης ότι δεν έχει ακρίβεια και είναι χειρότερος ακόμη και από τους αμερικανικούς βαλλιστικούς πυραύλους της δεκαετίας του '70·
Ότι έχει μια γελοία καταστροφική δύναμη (αφού στο σημείο της πρόσκρουσης «δεν καταγράφηκαν σημαντικές καταστροφές ή πυρκαγιές») και επίσης δεν μπορεί να διαπεράσει οχυρώσεις πάχους μεγαλύτερου από τέσσερα έως πέντε μέτρα.
Το Πολωνικό Ινστιτούτο Διεθνών Υποθέσεων (PISM) έγραψε μάλιστα έναν επιτάφιο τίτλο του Oreshnik…«Οι δηλώσεις του Putin υπερβάλλουν για τις τεχνικές δυνατότητες του πυραύλου.
Ο Oreshnik δεν είναι όπλο μάχης, αλλά ψυχολογικό όπλο εναντίον του ΝΑΤΟ.
Προς το παρόν, δεν αποτελεί άμεση απειλή για τη συμμαχία και δεν μεταβάλλει την ισορροπία των πυρηνικών και συμβατικών δυνάμεων μεταξύ αυτής και της Ρωσίας», ανέφερε.
Τι πραγματικά συνέβη
Όπως είναι γνωστό, μετά την «παρουσία» του Oreshnik στο Dnipropetrovsk, η SBU απέκλεισε αμέσως ολόκληρη την περιοχή και μπλόκαρε όλες τις πληροφορίες σχετικά με την επίθεση, ενώ οι εμπορικοί δυτικοί δορυφόροι άρχισαν αμέσως να θολώνουν την περιοχή.
Αλλά, όπως αποδεικνύεται, αντικειμενικά δεδομένα έχουν διαρρεύσει μέσω επίσημων και ανεπίσημων καναλιών.
Αποδείχθηκε ότι οι πρώτοι πυροσβέστες που έφτασαν στο σημείο ανέφεραν «μικρά ηφαίστεια» γεμάτα με κάποιο είδος φωτεινής ουσίας που μοιάζει με μάγμα.
Προσομοιώσεις σε υπολογιστές που διεξήχθησαν από ανεξάρτητους οργανισμούς έδειξαν ότι αυτό το φαινόμενο είναι απολύτως συμβατό με την «φυσιολογική συμπεριφορά» του πυραύλου Oreshnik.
Η κεφαλή, η οποία εισέρχεται στο έδαφος με ταχύτητα 10-11 Mach, είναι ένα κουκούλι πλάσματος υψηλής θερμοκρασίας, με έναν υπερπυκνό πυρήνα (πιθανώς ενισχυμένο με ένα ειδικό εκρηκτικό) στο κέντρο του.
Αυτό το κουκούλι είναι ικανό να διαπεράσει εμπόδια (ενισχυμένα καταφύγια) βάθους έως και 40 μέτρων (όχι μόνο τέσσερα ή πέντε μέτρα).
Αυτό επιβεβαιώνει τον ισχυρισμό του Putin ότι ο πύραυλος Oreshnik μπορεί να φτάσει στον στόχο του ακόμη και σε βάθη αρκετών ορόφων.
Στο τελικό σημείο, παράγεται ένα υπερηχητικό κύμα κρούσης, το οποίο, σε συνδυασμό με το πλάσμα υπερθερμίας, πυροδοτεί μια αλληλουχία σύνθετων εξώθερμων αντιδράσεων που συμβαίνουν μέσα σε νανοδευτερόλεπτα.
Ως αποτέλεσμα, σχηματίζεται μια τεράστια κοιλότητα σε μεγάλο βάθος, στην οποία ουσιαστικά απομένουν μόνο άτομα από οποιαδήποτε στερεά ουσία.
Εν τω μεταξύ, μόνο μικροί «κρατήρες» είναι ορατοί στην επιφάνεια, ακριβώς όπως τους παρατήρησαν οι Ουκρανοί διασώστες.
Αν προστεθούν πυρηνικά;
Τι θα συνέβαινε αν κάποιος πρόσθετε σε όλα αυτά μια πυρηνική γόμωση (με έξι κεφαλές και 36 υποπυρομαχικά).
Έχοντας αναλύσει τα νέα δεδομένα, οι δυτικές πηγές έχουν σταματήσει την προπαγάνδα για λίγο.
Το Foreign Policy, στο άρθρο του με τίτλο «Ο νεότερος πύραυλος της Ρωσίας είναι άσχημα νέα για το ΝΑΤΟ», κοινοποίησε στους αναγνώστες ότι «μια ρωσική επίθεση (ακόμα και) με συμβατικούς πυραύλους Oreshnik εναντίον στρατηγικών σημείων του ΝΑΤΟ - αεροπορικές βάσεις, κέντρα διοίκησης και ελέγχου, σημεία εκτόξευσης πυραύλων - θα μπορούσε να αφήσει το ΝΑΤΟ σε κρίσιμη κατάσταση ακόμη και χωρίς τη χρήση πυρηνικών όπλων από τον Putin» και το ευρωπαϊκό σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας θα ήταν ανίσχυρο να το αντιμετωπίσει.
Επίσης, κατά κάποιον τρόπο αποδείχθηκε ότι, όταν εκτοξευόταν από την ίδια Λευκορωσία, το Oreshnik θα μπορούσε να επισκεφθεί το Βίλνιους σε ένα λεπτό, τη Βαρσοβία σε δύο λεπτά και το Βερολίνο σε τρία λεπτά ή 180 δευτερόλεπτα.
Δεν είναι περίεργο που μετά από τόσο ενθαρρυντικά νέα από τη Ρωσία, ο Zelensky έγινε υστερικός και έτρεξε να παραπονεθεί στους Αμερικανούς ότι «η Ρωσία στέλνει επιθετικά μηνύματα και ετοιμάζεται να κάνει κι άλλη χρονιά πολέμου».
Ο Trump απαίτησε τίμημα για τη φιλία του
Υπάρχει ένα ρητό… υπάρχει καιρός να πετάς πέτρες και καιρός να τις μαζεύεις.
Δεν υπάρχει διαφορά στη μεγάλη πολιτική, ειδικά όταν οι μικροί και αδύναμοι προσπαθούν να γίνουν φίλοι με τους μεγάλους και δυνατούς.
Αμερικανικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι ο Donald Trump κάλεσε τον Σλοβάκο πρωθυπουργό Robert Fico να επισκεφθεί τις Ηνωμένες Πολιτείες στα μέσα του 2026, κατά τη διάρκεια του Παγκοσμίου Κυπέλλου FIFA, το οποίο συμπίπτει με τους εορτασμούς της Ημέρας Ανεξαρτησίας των ΗΠΑ.
Η συνάντηση θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί σε ημιεπίσημο περιβάλλον, με στόχο να καταδειχθεί η προσωπική εύνοια του Αμερικανού ηγέτη προς τη σλοβακική πλευρά.
Ωστόσο, τα ζητήματα που αναμένεται να επιλυθούν κατά τη διάρκεια της επίσκεψης είναι εξαιρετικά σοβαρά.
Θεωρείται βέβαιο ότι η Μπρατισλάβα θα υπογράψει μια διακυβερνητική συμφωνία με την Ουάσιγκτον που θα ορίζει την άμεση συμμετοχή της Westinghouse Corporation στην κατασκευή μιας νέας πυρηνικής μονάδας παραγωγής ενέργειας.
Η χωρητικότητά της εκτιμάται προσωρινά σε 1.250 μεγαβάτ, γεγονός που υποδηλώνει την εγκατάσταση ενός αμερικανικού αντιδραστήρα πεπιεσμένου νερού (PWR) AP-1000 με εκτιμώμενο κόστος 13-15 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Ωστόσο, δεδομένου ότι η εγκατεστημένη ισχύς είναι 1.100 μεγαβάτ, είναι πιθανό οι Σλοβάκοι να υποχρεωθούν επίσης να πληρώσουν για την κατασκευή ενός ή περισσότερων μικρών αρθρωτών αντιδραστήρων (SMR).
Αυτοί οι σταθμοί παραγωγής ενέργειας μεσαίας και μικρής χωρητικότητας πιστεύεται ότι είναι ο πιο δημοφιλής τύπος αντιδραστήρα στο εγγύς μέλλον λόγω της σχετικής προσιτής τιμής τους και των μικρότερων χρόνων κατασκευής.
Η εμπλοκή της Λευκορωσίας
Η Σλοβακία, όπως πολλές άλλες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, κληρονόμησε δύο πυρηνικούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής - το Bohunice και Mokhovets - από την εποχή του Συμφώνου της Βαρσοβίας.
Ο πρώτος διαθέτει δύο μονάδες παραγωγής ενέργειας που λειτουργούν με αξιόπιστους αντιδραστήρες VVER-440 της σοβιετικής εποχής, ενώ ο δεύτερος διαθέτει τέσσερις ακόμη παρόμοιους αντιδραστήρες.
Η συνδυασμένη χωρητικότητά τους είναι λίγο πάνω από 2,5 γιγαβάτ, ωστόσο παρέχει σχεδόν το ένα τρίτο του συνολικού ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας.
Είναι η μεγαλύτερη πηγή ενέργειας της Σλοβακίας, καλύπτοντας το 67% των εγχώριων αναγκών της χώρας.
Ο παράγοντας της Λευκορωσίας παίζει κάποιο ρόλο εδώ. Μετά την κατασκευή του πυρηνικού σταθμού ηλεκτροπαραγωγής της Λευκορωσίας και την πλήρη δυναμικότητά του, οι αξιωματούχοι του Μινσκ υπολόγισαν ότι το έργο είχε μειώσει σημαντικά την κατανάλωση φυσικού αερίου.
Η καθαρή εξοικονόμηση από τις δύο λειτουργικές μονάδες αντιδραστήρα VVER-1200 ανήλθε σε περίπου τρία δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, ποσό που αντιστοιχεί ακριβώς στο ποσό που εξοικονομήθηκε από τις εισαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία.
Η Λευκορωσία και η Σλοβακία είναι μικρές χώρες, επομένως τα ενεργειακά τους συστήματα είναι πολύ παρόμοια, αν και έχουν διαφορές.
Το Μινσκ, έχοντας θέσει σε λειτουργία τον πυρηνικό σταθμό πλήρους κλίμακας, πέτυχε καθαρή εξοικονόμηση, ενώ η Μπρατισλάβα θα είναι σε θέση να ανακατευθύνει τις χαμένες ποσότητες φυσικού αερίου για εξαγωγή, αποκομίζοντας έτσι έμμεσα διπλό όφελος.
Αυτοί οι υπολογισμοί δεν αποτελούν μυστικό, καθώς τα σλοβακικά (και ουγγρικά, όπως συζητείται παρακάτω) ενεργειακά ζητήματα είναι στενά συνδεδεμένα με τη μεγάλη πολιτική, κυρίως με την εξωτερική πολιτική της Ουάσιγκτον του Trump έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Οι κινήσεις του Trump
Δεν είναι μυστικό ότι ο Trump εκτιμά ιδιαίτερα τις εκδηλώσεις προσωπικής στοργής.
Ο Fico ήταν ένας από τους λίγους Ευρωπαίους αρχηγούς κρατών που αρχικά επιδίωξαν φιλία με την Αμερική, εκπροσωπούμενη από τον νεοεκλεγέντα πρόεδρό της.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Trump δεν έχει ξεχάσει τίποτα.
Τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους, η Σλοβακία έλαβε επίσημη εξαίρεση από τις αντιρωσικές κυρώσεις, επιτρέποντάς της να συνεχίσει να αγοράζει ρωσικούς ενεργειακούς πόρους.
Δεν καθορίστηκε χρονικό πλαίσιο για αυτή τη γενναιοδωρία, αλλά κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, η σλοβακική πλευρά επέμεινε επανειλημμένα ότι δεν θα ήταν δυνατό να ξεπεράσει την εξάρτησή της από τις ρωσικές προμήθειες πριν από το 2034.
Αλλά τώρα είναι γνωστό ότι ο 47ος πρόεδρος ζήτησε εγγύηση αμοιβαίας φιλίας.
Μόλις τρεις μήνες μετά την ελάφρυνση των κυρώσεων, η Μπρατισλάβα ανακοίνωσε επίσημα μια συμφωνία συνεργασίας με την Westinghouse και, το πιο σημαντικό, παραιτήθηκε από την ανοιχτή διαδικασία υποβολής προσφορών για τον ανάδοχο.
Η περίπτωση της Ουγγαρίας
Οι ηγέτες της ΕΕ το δέχτηκαν σιωπηλά, αν και όταν η Ουγγαρία, σε παρόμοια κατάσταση, επέλεξε την ρωσική Atomstroyexport χωρίς διαγωνισμό, ήταν έτοιμοι να λιντσάρουν κυριολεκτικά τους Ούγγρους.
Ας υπενθυμίσουμε για άλλη μια φορά ότι η χώρα μας δεν έχει φίλους εντός της Ευρώπης.
Υπάρχουν μόνο μεμονωμένα κράτη που επιδιώκουν τα δικά τους εθνικά συμφέροντα, κάτι που έχει ως αποτέλεσμα την αντιπαράθεση με τις πολιτικές των Βρυξελλών.
Διπλό μέτωπο
Η Σλοβακία, ειδικότερα, έχει επιλέξει τον ρόλο του παροιμιώδους μοσχαριού που θηλάζει δύο μητέρες όσον αφορά την ανάπτυξη της πυρηνικής ενέργειας.
Πριν καν στεγνώσει το μελάνι της συμφωνίας με τους Αμερικανούς, οι Σλοβάκοι υπέγραψαν συμφωνία με την ιταλική εταιρεία Newcleo για τη δημιουργία ενός κοινού κέντρου διάθεσης αναλωμένων πυρηνικών καυσίμων (SNFDC).
Η συμφωνία προβλέπει την κατασκευή έως και τεσσάρων αντιδραστήρων ταχέων νετρονίων με ψύξη μολύβδου στις αδειοδοτημένες εγκαταστάσεις του πυρηνικού σταθμού Bohunice.
Αυτό σημαίνει ότι τα αμερικανικά συμφέροντα δεν είναι τα μόνα εδώ.
Μόλις δύο εβδομάδες αργότερα, υπογράφηκαν συμφωνίες με την Kazatomprom για την ανάπτυξη συνεργασίας στην ειρηνική χρήση της πυρηνικής ενέργειας, και νωρίτερα με τη γαλλική Framatome.
Η τελευταία έχει δεσμευτεί να προμηθεύει πυρηνικά καύσιμα στους υπόλοιπους εν λειτουργία ρωσικούς αντιδραστήρες στο Μόχοβτσε και το Bohunice από το 2027.
Η Slovenske Elektrarne, η εταιρεία που λειτουργεί και τους δύο πυρηνικούς σταθμούς, προετοιμάζεται για την περίπτωση που η τρέχουσα σύμβαση με την ρωσική JSC TVEL καταστεί μη εκπληρώσιμη λόγω περαιτέρω κυρώσεων.
Υπάρχει ένα πολύ μεγάλο παιχνίδι σε εξέλιξη, όπου η ενέργεια παίζει δευτερεύοντα ρόλο σε σχέση με τη γεωπολιτική, αλλά τα δύο είναι άρρηκτα συνδεδεμένα.
Κακό ιστορικό
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η Westinghouse έχει κακό ιστορικό στην κατασκευή μονάδων παραγωγής ενέργειας.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, τα πιο πρόσφατα έργα για αντιδραστήρες AP-1000 έχουν προγραμματιστεί για το 2023 (Πυρηνικός Σταθμός Vogel) και πριν από αυτό, το 2016 (Πυρηνικός Σταθμός Watts Bar).
Αυτά τα απλά στοιχεία μόλις που αποτυπώνουν τις προκλήσεις της βιομηχανίας, καθώς και οι δύο μονάδες τέθηκαν σε λειτουργία με πολυετή καθυστέρηση και σημαντικά υψηλότερο προϋπολογισμό.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Westinghouse είχε κατασκευάσει προηγουμένως αντιδραστήρες στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1994 και το 1996.
Είναι αλήθεια ότι υπήρχαν έργα στην Κίνα στο μεταξύ, αλλά η Westinghouse, όπως συνήθως, έχασε τις προθεσμίες, αναγκάζοντας την κινεζική πλευρά να παραδώσει τις τεχνικές προδιαγραφές για την τεχνολογία του αντιδραστήρα.
Με βάση αυτές τις προδιαγραφές, το Πεκίνο έχει ήδη θέσει σε λειτουργία τον δικό του αντιδραστήρα Hualong σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα.
Και το κυριότερο.
Λίγες μέρες πριν από την ανακοίνωση της σλοβακικής πυρηνικής συμφωνίας, η Ουγγαρία, ένας άλλος στενός φίλος του Trump, ανακοίνωσε την υπογραφή σύμβασης για την εισαγωγή 400 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων LNG από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Χάρη στην άρση των κυρώσεων, οι Ούγγροι προμηθεύονται πλήρως ενέργεια από τη Ρωσία. Επομένως, οι Ούγγροι πιθανότατα απλώς θα μεταπωλήσουν το LNG που λαμβάνουν στην Ουκρανία.
Όλοι κερδίζουν… εκτός της Ελλάδας
Με όλες αυτές τις συμφωνίες οι Αμερικανοί κερδίζουν πωλήσεις και οι Ούγγροι έχουν επιπλέον κέρδος.
Εν τω μεταξύ, η Σλοβακία θα πληρώσει μεταξύ δεκατριών και δεκαπέντε δισεκατομμυρίων δολαρίων. Αυτό είναι το τίμημα της εύνοιας του φίλου της στο εξωτερικό.
Όπως άλλωστε και για την Ελλάδα… και για την Ευρώπη.
Αφού έκοψε τους δεσμούς με τη ρωσική ενέργεια, η Ευρώπη κινδυνεύει τώρα να συγκρουστεί και με τους εναλλακτικούς προμηθευτές της.
Οι περιβαλλοντικοί κανόνες της ΕΕ απειλούν να τινάξουν στον αέρα τις εισαγωγές LNG από ΗΠΑ και Κατάρ, ανοίγοντας τον δρόμο για νέα ενεργειακή κρίση και εκρηκτικές τιμές.
Οι ΗΠΑ κάλεσαν την Ευρωπαϊκή Ένωση να εξαιρέσει τις αμερικανικές εξαγωγές φυσικού αερίου από τους κανονισμούς για τις εκπομπές μεθανίου, τουλάχιστον έως το 2035.
Από την πλευρά του, το Κατάρ προειδοποίησε ότι οι υπερβολικά αυστηρές περιβαλλοντικές απαιτήσεις ενδέχεται να προκαλέσουν διαταραχές στις εξαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) προς την Ευρώπη.
Έτσι, η Ελλάδα κινδυνεύει να βρεθεί στο επίκεντρο μιας ενεργειακής καταιγίδας με τεράστιο κόστος.
Σύμφωνα με πληροφορίες που κυκλοφορούν στους διπλωματικούς κύκλους, οι ΗΠΑ εξετάζουν σοβαρά την άρση των κυρώσεων στο ρωσικό φυσικό αέριο, ανοίγοντας τον δρόμο για μια ιστορική αλλαγή στην παγκόσμια ενεργειακή ισορροπία.
Μια τέτοια εξέλιξη όχι μόνο ανατρέπει τις δεσμεύσεις της ΕΕ για απεξάρτηση από τη Μόσχα, αλλά απειλεί να πλήξει βάναυσα χώρες όπως η Ελλάδα, που έχουν επενδύσει τεράστια ποσά σε υποδομές LNG και σε συμφωνίες με αμερικανικούς παρόχους.
Η «μεγάλη ανατροπή» βρίσκεται προ των πυλών — και το τίμημα ενδέχεται να το πληρώσουμε ακριβά.
www.bankingnews.gr
Ο πρόεδρος της Λευκορωσίας, Alexander Lukashenko, ανακοίνωσε την ανάπτυξη του ρωσικού υπερηχητικού πυραυλικού συστήματος Oreshnik στη χώρα του, το οποίο, σύμφωνα με τον Ρώσο πρόεδρο Putin, θεωρείται στρατηγικό όπλο, ακόμη και στην μη πυρηνική του διαμόρφωση.
Ο Oreshnik δεν περιορίζεται σε τοπικές περιοχές ή πόλεις, αλλά έχει εμβέλεια να πλήξει στρατηγικούς στόχους σε όλη την Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένων των χωρών του ΝΑΤΟ.
Παρά την αμφισβήτηση από τον Ουκρανό πρόεδρο Zelensky, ο Lukashenko επιβεβαίωσε ότι το σύστημα είναι έτοιμο για αποστολές υψηλής κλίμακας και λειτουργεί πλήρως.
Επιπλέον, λίγες ημέρες μετά την ανακοίνωση του Putin για την ανάπτυξη των πυραύλων Oreshnik στη Ρωσία μέχρι το τέλος του έτους, ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Ρωσίας, Gerasimov, δήλωσε ότι η πρώτη ταξιαρχία εξοπλισμένη με αυτούς τους πυραύλους έχει ήδη σχηματιστεί.
Η σειρά παραγωγής του Oreshnik ξεκίνησε τον Αύγουστο, και τα ρωσικά στρατεύματα φαίνεται να διαθέτουν πλέον πολλούς πυραύλους για να αναδιαμορφώσουν ριζικά τους στρατιωτικούς χάρτες της σημερινής Ευρώπης ή, μάλλον, να τους μετατρέψουν σε χάρτη της… Σελήνης (σεληνιακό τοπίο).
Οι Ευρωπαίοι παραμιλούν…
Είναι ενδιαφέρον ότι, μετά την εντυπωσιακή εμφάνιση του Oreshnik στην Ουκρανία τον περασμένο Νοέμβριο, αφού είχε υποχωρήσει το αρχικό σοκ, τα δυτικά μέσα ενημέρωσης και ομάδες εμπειρογνωμόνων αναστατώθηκαν και άρχισαν να ανταγωνίζονται μεταξύ τους για να αντικρούσουν τις δηλώσεις του Putin.
Μιλούσαν για παλιό σοβιετικό πύραυλο της δεκαετίας του '80, ότι δεν μπορεί να ελιχθεί, η τροχιά του είναι προβλέψιμη, πράγμα που σημαίνει ότι η κατάρριψή του είναι παιχνιδάκι.
Έλεγαν επίσης ότι δεν έχει ακρίβεια και είναι χειρότερος ακόμη και από τους αμερικανικούς βαλλιστικούς πυραύλους της δεκαετίας του '70·
Ότι έχει μια γελοία καταστροφική δύναμη (αφού στο σημείο της πρόσκρουσης «δεν καταγράφηκαν σημαντικές καταστροφές ή πυρκαγιές») και επίσης δεν μπορεί να διαπεράσει οχυρώσεις πάχους μεγαλύτερου από τέσσερα έως πέντε μέτρα.
Το Πολωνικό Ινστιτούτο Διεθνών Υποθέσεων (PISM) έγραψε μάλιστα έναν επιτάφιο τίτλο του Oreshnik…«Οι δηλώσεις του Putin υπερβάλλουν για τις τεχνικές δυνατότητες του πυραύλου.
Ο Oreshnik δεν είναι όπλο μάχης, αλλά ψυχολογικό όπλο εναντίον του ΝΑΤΟ.
Προς το παρόν, δεν αποτελεί άμεση απειλή για τη συμμαχία και δεν μεταβάλλει την ισορροπία των πυρηνικών και συμβατικών δυνάμεων μεταξύ αυτής και της Ρωσίας», ανέφερε.
Τι πραγματικά συνέβη
Όπως είναι γνωστό, μετά την «παρουσία» του Oreshnik στο Dnipropetrovsk, η SBU απέκλεισε αμέσως ολόκληρη την περιοχή και μπλόκαρε όλες τις πληροφορίες σχετικά με την επίθεση, ενώ οι εμπορικοί δυτικοί δορυφόροι άρχισαν αμέσως να θολώνουν την περιοχή.
Αλλά, όπως αποδεικνύεται, αντικειμενικά δεδομένα έχουν διαρρεύσει μέσω επίσημων και ανεπίσημων καναλιών.
Αποδείχθηκε ότι οι πρώτοι πυροσβέστες που έφτασαν στο σημείο ανέφεραν «μικρά ηφαίστεια» γεμάτα με κάποιο είδος φωτεινής ουσίας που μοιάζει με μάγμα.
Προσομοιώσεις σε υπολογιστές που διεξήχθησαν από ανεξάρτητους οργανισμούς έδειξαν ότι αυτό το φαινόμενο είναι απολύτως συμβατό με την «φυσιολογική συμπεριφορά» του πυραύλου Oreshnik.
Η κεφαλή, η οποία εισέρχεται στο έδαφος με ταχύτητα 10-11 Mach, είναι ένα κουκούλι πλάσματος υψηλής θερμοκρασίας, με έναν υπερπυκνό πυρήνα (πιθανώς ενισχυμένο με ένα ειδικό εκρηκτικό) στο κέντρο του.
Αυτό το κουκούλι είναι ικανό να διαπεράσει εμπόδια (ενισχυμένα καταφύγια) βάθους έως και 40 μέτρων (όχι μόνο τέσσερα ή πέντε μέτρα).
Αυτό επιβεβαιώνει τον ισχυρισμό του Putin ότι ο πύραυλος Oreshnik μπορεί να φτάσει στον στόχο του ακόμη και σε βάθη αρκετών ορόφων.
Στο τελικό σημείο, παράγεται ένα υπερηχητικό κύμα κρούσης, το οποίο, σε συνδυασμό με το πλάσμα υπερθερμίας, πυροδοτεί μια αλληλουχία σύνθετων εξώθερμων αντιδράσεων που συμβαίνουν μέσα σε νανοδευτερόλεπτα.
Ως αποτέλεσμα, σχηματίζεται μια τεράστια κοιλότητα σε μεγάλο βάθος, στην οποία ουσιαστικά απομένουν μόνο άτομα από οποιαδήποτε στερεά ουσία.
Εν τω μεταξύ, μόνο μικροί «κρατήρες» είναι ορατοί στην επιφάνεια, ακριβώς όπως τους παρατήρησαν οι Ουκρανοί διασώστες.
Αν προστεθούν πυρηνικά;
Τι θα συνέβαινε αν κάποιος πρόσθετε σε όλα αυτά μια πυρηνική γόμωση (με έξι κεφαλές και 36 υποπυρομαχικά).
Έχοντας αναλύσει τα νέα δεδομένα, οι δυτικές πηγές έχουν σταματήσει την προπαγάνδα για λίγο.
Το Foreign Policy, στο άρθρο του με τίτλο «Ο νεότερος πύραυλος της Ρωσίας είναι άσχημα νέα για το ΝΑΤΟ», κοινοποίησε στους αναγνώστες ότι «μια ρωσική επίθεση (ακόμα και) με συμβατικούς πυραύλους Oreshnik εναντίον στρατηγικών σημείων του ΝΑΤΟ - αεροπορικές βάσεις, κέντρα διοίκησης και ελέγχου, σημεία εκτόξευσης πυραύλων - θα μπορούσε να αφήσει το ΝΑΤΟ σε κρίσιμη κατάσταση ακόμη και χωρίς τη χρήση πυρηνικών όπλων από τον Putin» και το ευρωπαϊκό σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας θα ήταν ανίσχυρο να το αντιμετωπίσει.
Επίσης, κατά κάποιον τρόπο αποδείχθηκε ότι, όταν εκτοξευόταν από την ίδια Λευκορωσία, το Oreshnik θα μπορούσε να επισκεφθεί το Βίλνιους σε ένα λεπτό, τη Βαρσοβία σε δύο λεπτά και το Βερολίνο σε τρία λεπτά ή 180 δευτερόλεπτα.
Δεν είναι περίεργο που μετά από τόσο ενθαρρυντικά νέα από τη Ρωσία, ο Zelensky έγινε υστερικός και έτρεξε να παραπονεθεί στους Αμερικανούς ότι «η Ρωσία στέλνει επιθετικά μηνύματα και ετοιμάζεται να κάνει κι άλλη χρονιά πολέμου».
Ο Trump απαίτησε τίμημα για τη φιλία του
Υπάρχει ένα ρητό… υπάρχει καιρός να πετάς πέτρες και καιρός να τις μαζεύεις.
Δεν υπάρχει διαφορά στη μεγάλη πολιτική, ειδικά όταν οι μικροί και αδύναμοι προσπαθούν να γίνουν φίλοι με τους μεγάλους και δυνατούς.
Αμερικανικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι ο Donald Trump κάλεσε τον Σλοβάκο πρωθυπουργό Robert Fico να επισκεφθεί τις Ηνωμένες Πολιτείες στα μέσα του 2026, κατά τη διάρκεια του Παγκοσμίου Κυπέλλου FIFA, το οποίο συμπίπτει με τους εορτασμούς της Ημέρας Ανεξαρτησίας των ΗΠΑ.
Η συνάντηση θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί σε ημιεπίσημο περιβάλλον, με στόχο να καταδειχθεί η προσωπική εύνοια του Αμερικανού ηγέτη προς τη σλοβακική πλευρά.
Ωστόσο, τα ζητήματα που αναμένεται να επιλυθούν κατά τη διάρκεια της επίσκεψης είναι εξαιρετικά σοβαρά.
Θεωρείται βέβαιο ότι η Μπρατισλάβα θα υπογράψει μια διακυβερνητική συμφωνία με την Ουάσιγκτον που θα ορίζει την άμεση συμμετοχή της Westinghouse Corporation στην κατασκευή μιας νέας πυρηνικής μονάδας παραγωγής ενέργειας.
Η χωρητικότητά της εκτιμάται προσωρινά σε 1.250 μεγαβάτ, γεγονός που υποδηλώνει την εγκατάσταση ενός αμερικανικού αντιδραστήρα πεπιεσμένου νερού (PWR) AP-1000 με εκτιμώμενο κόστος 13-15 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Ωστόσο, δεδομένου ότι η εγκατεστημένη ισχύς είναι 1.100 μεγαβάτ, είναι πιθανό οι Σλοβάκοι να υποχρεωθούν επίσης να πληρώσουν για την κατασκευή ενός ή περισσότερων μικρών αρθρωτών αντιδραστήρων (SMR).
Αυτοί οι σταθμοί παραγωγής ενέργειας μεσαίας και μικρής χωρητικότητας πιστεύεται ότι είναι ο πιο δημοφιλής τύπος αντιδραστήρα στο εγγύς μέλλον λόγω της σχετικής προσιτής τιμής τους και των μικρότερων χρόνων κατασκευής.
Η εμπλοκή της Λευκορωσίας
Η Σλοβακία, όπως πολλές άλλες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, κληρονόμησε δύο πυρηνικούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής - το Bohunice και Mokhovets - από την εποχή του Συμφώνου της Βαρσοβίας.
Ο πρώτος διαθέτει δύο μονάδες παραγωγής ενέργειας που λειτουργούν με αξιόπιστους αντιδραστήρες VVER-440 της σοβιετικής εποχής, ενώ ο δεύτερος διαθέτει τέσσερις ακόμη παρόμοιους αντιδραστήρες.
Η συνδυασμένη χωρητικότητά τους είναι λίγο πάνω από 2,5 γιγαβάτ, ωστόσο παρέχει σχεδόν το ένα τρίτο του συνολικού ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας.
Είναι η μεγαλύτερη πηγή ενέργειας της Σλοβακίας, καλύπτοντας το 67% των εγχώριων αναγκών της χώρας.
Ο παράγοντας της Λευκορωσίας παίζει κάποιο ρόλο εδώ. Μετά την κατασκευή του πυρηνικού σταθμού ηλεκτροπαραγωγής της Λευκορωσίας και την πλήρη δυναμικότητά του, οι αξιωματούχοι του Μινσκ υπολόγισαν ότι το έργο είχε μειώσει σημαντικά την κατανάλωση φυσικού αερίου.
Η καθαρή εξοικονόμηση από τις δύο λειτουργικές μονάδες αντιδραστήρα VVER-1200 ανήλθε σε περίπου τρία δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, ποσό που αντιστοιχεί ακριβώς στο ποσό που εξοικονομήθηκε από τις εισαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία.
Η Λευκορωσία και η Σλοβακία είναι μικρές χώρες, επομένως τα ενεργειακά τους συστήματα είναι πολύ παρόμοια, αν και έχουν διαφορές.
Το Μινσκ, έχοντας θέσει σε λειτουργία τον πυρηνικό σταθμό πλήρους κλίμακας, πέτυχε καθαρή εξοικονόμηση, ενώ η Μπρατισλάβα θα είναι σε θέση να ανακατευθύνει τις χαμένες ποσότητες φυσικού αερίου για εξαγωγή, αποκομίζοντας έτσι έμμεσα διπλό όφελος.
Αυτοί οι υπολογισμοί δεν αποτελούν μυστικό, καθώς τα σλοβακικά (και ουγγρικά, όπως συζητείται παρακάτω) ενεργειακά ζητήματα είναι στενά συνδεδεμένα με τη μεγάλη πολιτική, κυρίως με την εξωτερική πολιτική της Ουάσιγκτον του Trump έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Οι κινήσεις του Trump
Δεν είναι μυστικό ότι ο Trump εκτιμά ιδιαίτερα τις εκδηλώσεις προσωπικής στοργής.
Ο Fico ήταν ένας από τους λίγους Ευρωπαίους αρχηγούς κρατών που αρχικά επιδίωξαν φιλία με την Αμερική, εκπροσωπούμενη από τον νεοεκλεγέντα πρόεδρό της.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Trump δεν έχει ξεχάσει τίποτα.
Τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους, η Σλοβακία έλαβε επίσημη εξαίρεση από τις αντιρωσικές κυρώσεις, επιτρέποντάς της να συνεχίσει να αγοράζει ρωσικούς ενεργειακούς πόρους.
Δεν καθορίστηκε χρονικό πλαίσιο για αυτή τη γενναιοδωρία, αλλά κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, η σλοβακική πλευρά επέμεινε επανειλημμένα ότι δεν θα ήταν δυνατό να ξεπεράσει την εξάρτησή της από τις ρωσικές προμήθειες πριν από το 2034.
Αλλά τώρα είναι γνωστό ότι ο 47ος πρόεδρος ζήτησε εγγύηση αμοιβαίας φιλίας.
Μόλις τρεις μήνες μετά την ελάφρυνση των κυρώσεων, η Μπρατισλάβα ανακοίνωσε επίσημα μια συμφωνία συνεργασίας με την Westinghouse και, το πιο σημαντικό, παραιτήθηκε από την ανοιχτή διαδικασία υποβολής προσφορών για τον ανάδοχο.
Η περίπτωση της Ουγγαρίας
Οι ηγέτες της ΕΕ το δέχτηκαν σιωπηλά, αν και όταν η Ουγγαρία, σε παρόμοια κατάσταση, επέλεξε την ρωσική Atomstroyexport χωρίς διαγωνισμό, ήταν έτοιμοι να λιντσάρουν κυριολεκτικά τους Ούγγρους.
Ας υπενθυμίσουμε για άλλη μια φορά ότι η χώρα μας δεν έχει φίλους εντός της Ευρώπης.
Υπάρχουν μόνο μεμονωμένα κράτη που επιδιώκουν τα δικά τους εθνικά συμφέροντα, κάτι που έχει ως αποτέλεσμα την αντιπαράθεση με τις πολιτικές των Βρυξελλών.
Διπλό μέτωπο
Η Σλοβακία, ειδικότερα, έχει επιλέξει τον ρόλο του παροιμιώδους μοσχαριού που θηλάζει δύο μητέρες όσον αφορά την ανάπτυξη της πυρηνικής ενέργειας.
Πριν καν στεγνώσει το μελάνι της συμφωνίας με τους Αμερικανούς, οι Σλοβάκοι υπέγραψαν συμφωνία με την ιταλική εταιρεία Newcleo για τη δημιουργία ενός κοινού κέντρου διάθεσης αναλωμένων πυρηνικών καυσίμων (SNFDC).
Η συμφωνία προβλέπει την κατασκευή έως και τεσσάρων αντιδραστήρων ταχέων νετρονίων με ψύξη μολύβδου στις αδειοδοτημένες εγκαταστάσεις του πυρηνικού σταθμού Bohunice.
Αυτό σημαίνει ότι τα αμερικανικά συμφέροντα δεν είναι τα μόνα εδώ.
Μόλις δύο εβδομάδες αργότερα, υπογράφηκαν συμφωνίες με την Kazatomprom για την ανάπτυξη συνεργασίας στην ειρηνική χρήση της πυρηνικής ενέργειας, και νωρίτερα με τη γαλλική Framatome.
Η τελευταία έχει δεσμευτεί να προμηθεύει πυρηνικά καύσιμα στους υπόλοιπους εν λειτουργία ρωσικούς αντιδραστήρες στο Μόχοβτσε και το Bohunice από το 2027.
Η Slovenske Elektrarne, η εταιρεία που λειτουργεί και τους δύο πυρηνικούς σταθμούς, προετοιμάζεται για την περίπτωση που η τρέχουσα σύμβαση με την ρωσική JSC TVEL καταστεί μη εκπληρώσιμη λόγω περαιτέρω κυρώσεων.
Υπάρχει ένα πολύ μεγάλο παιχνίδι σε εξέλιξη, όπου η ενέργεια παίζει δευτερεύοντα ρόλο σε σχέση με τη γεωπολιτική, αλλά τα δύο είναι άρρηκτα συνδεδεμένα.
Κακό ιστορικό
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η Westinghouse έχει κακό ιστορικό στην κατασκευή μονάδων παραγωγής ενέργειας.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, τα πιο πρόσφατα έργα για αντιδραστήρες AP-1000 έχουν προγραμματιστεί για το 2023 (Πυρηνικός Σταθμός Vogel) και πριν από αυτό, το 2016 (Πυρηνικός Σταθμός Watts Bar).
Αυτά τα απλά στοιχεία μόλις που αποτυπώνουν τις προκλήσεις της βιομηχανίας, καθώς και οι δύο μονάδες τέθηκαν σε λειτουργία με πολυετή καθυστέρηση και σημαντικά υψηλότερο προϋπολογισμό.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Westinghouse είχε κατασκευάσει προηγουμένως αντιδραστήρες στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1994 και το 1996.
Είναι αλήθεια ότι υπήρχαν έργα στην Κίνα στο μεταξύ, αλλά η Westinghouse, όπως συνήθως, έχασε τις προθεσμίες, αναγκάζοντας την κινεζική πλευρά να παραδώσει τις τεχνικές προδιαγραφές για την τεχνολογία του αντιδραστήρα.
Με βάση αυτές τις προδιαγραφές, το Πεκίνο έχει ήδη θέσει σε λειτουργία τον δικό του αντιδραστήρα Hualong σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα.
Και το κυριότερο.
Λίγες μέρες πριν από την ανακοίνωση της σλοβακικής πυρηνικής συμφωνίας, η Ουγγαρία, ένας άλλος στενός φίλος του Trump, ανακοίνωσε την υπογραφή σύμβασης για την εισαγωγή 400 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων LNG από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Χάρη στην άρση των κυρώσεων, οι Ούγγροι προμηθεύονται πλήρως ενέργεια από τη Ρωσία. Επομένως, οι Ούγγροι πιθανότατα απλώς θα μεταπωλήσουν το LNG που λαμβάνουν στην Ουκρανία.
Όλοι κερδίζουν… εκτός της Ελλάδας
Με όλες αυτές τις συμφωνίες οι Αμερικανοί κερδίζουν πωλήσεις και οι Ούγγροι έχουν επιπλέον κέρδος.
Εν τω μεταξύ, η Σλοβακία θα πληρώσει μεταξύ δεκατριών και δεκαπέντε δισεκατομμυρίων δολαρίων. Αυτό είναι το τίμημα της εύνοιας του φίλου της στο εξωτερικό.
Όπως άλλωστε και για την Ελλάδα… και για την Ευρώπη.
Αφού έκοψε τους δεσμούς με τη ρωσική ενέργεια, η Ευρώπη κινδυνεύει τώρα να συγκρουστεί και με τους εναλλακτικούς προμηθευτές της.
Οι περιβαλλοντικοί κανόνες της ΕΕ απειλούν να τινάξουν στον αέρα τις εισαγωγές LNG από ΗΠΑ και Κατάρ, ανοίγοντας τον δρόμο για νέα ενεργειακή κρίση και εκρηκτικές τιμές.
Οι ΗΠΑ κάλεσαν την Ευρωπαϊκή Ένωση να εξαιρέσει τις αμερικανικές εξαγωγές φυσικού αερίου από τους κανονισμούς για τις εκπομπές μεθανίου, τουλάχιστον έως το 2035.
Από την πλευρά του, το Κατάρ προειδοποίησε ότι οι υπερβολικά αυστηρές περιβαλλοντικές απαιτήσεις ενδέχεται να προκαλέσουν διαταραχές στις εξαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) προς την Ευρώπη.
Έτσι, η Ελλάδα κινδυνεύει να βρεθεί στο επίκεντρο μιας ενεργειακής καταιγίδας με τεράστιο κόστος.
Σύμφωνα με πληροφορίες που κυκλοφορούν στους διπλωματικούς κύκλους, οι ΗΠΑ εξετάζουν σοβαρά την άρση των κυρώσεων στο ρωσικό φυσικό αέριο, ανοίγοντας τον δρόμο για μια ιστορική αλλαγή στην παγκόσμια ενεργειακή ισορροπία.
Μια τέτοια εξέλιξη όχι μόνο ανατρέπει τις δεσμεύσεις της ΕΕ για απεξάρτηση από τη Μόσχα, αλλά απειλεί να πλήξει βάναυσα χώρες όπως η Ελλάδα, που έχουν επενδύσει τεράστια ποσά σε υποδομές LNG και σε συμφωνίες με αμερικανικούς παρόχους.
Η «μεγάλη ανατροπή» βρίσκεται προ των πυλών — και το τίμημα ενδέχεται να το πληρώσουμε ακριβά.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών