Συνεχίζονται οι έρευνες διεθνών μέσων που αντικρούουν την εκδοχή των ελληνικών αρχών - Διαπιστώνεται απουσία βοήθειας εκ μέρους του Λιμενικού και παραποιήσεις καταθέσεων επιζώντων
Οι απόπειρες του λιμενικού να ρυμουλκήσει το μοιραίο αλιευτικό που μετέφερε εκατοντάδες μετανάστες μπορεί να προκάλεσαν το μοιραίο Ναυάγιο της Πύλου, σύμφωνα με μια νέα έρευνα του Guardian που έχει εγείρει περαιτέρω ερωτήματα σχετικά με τη διαχείριση εκ μέρους των ελληνικών αρχών.
Η μηχανότρατα που μετέφερε μετανάστες από τη Λιβύη στην Ιταλία βυθίστηκε στα ανοιχτά της Ελλάδας στις 14 Ιουνίου. Υπήρχαν 104 επιζώντες.
Δημοσιογράφοι και ερευνητές πραγματοποίησαν περισσότερες από 20 συνεντεύξεις με επιζώντες και βασίστηκαν σε δικαστικά έγγραφα και πηγές της ακτοφυλακής για να δημιουργήσουν μια εικόνα των χαμένων ευκαιριών ως προς τη διάσωση καθώς και εκκλήσεων για βοήθεια που αγνοήθηκαν.
Πολλοί επιζώντες ανέφεραν ότι οι προσπάθειες της ελληνικής ακτοφυλακής να ρυμουλκήσει το σκάφος ήταν αυτές που προκάλεσαν την μοιραία βύθιση.
Πάντως το ελληνικό λιμενικό αρνείται ότι επιχείρησε να ρυμουλκήσει τη μηχανότρατα.
Το ναυάγιο στα 47 ναυτικά μίλια ανοιχτά της Πύλου έγινε προϊόν ψηφιακής αναπαράστασης μέσω ενός διαδραστικού τρισδιάστατου μοντέλου του σκάφους που δημιουργήθηκε από την Forensis, μια ερευνητική υπηρεσία με έδρα το Βερολίνο που ιδρύθηκε από την Forensic Architecture, που διερευνά τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Το ARD/NDR/Funk και το ελληνικό ερευνητικό δίκτυο Solomon, σε συνεργασία με την Forensis, έχουν δώσει έναν από τους πληρέστερους μέχρι σήμερα απολογισμούς για την πορεία της τράτας μέχρι τη βύθισή της. Ανακάλυψαν νέα στοιχεία όπως ένα σκάφος του λιμενικού αγκυροβολημένο σε κοντινό λιμάνι το οποίο δεν συνέδραμε ποτέ στο περιστατικό και το γεγονός ότι οι ελληνικές αρχές δεν απάντησαν όχι δύο φορές, όπως γνωρίζαμε μέχρι σήμερα, αλλά τρεις φορές σε προσφορές βοήθειας από τον Frontex, τον οργανισμό συνόρων και ακτοφυλακής της ΕΕ .
Το Forensis χαρτογράφησε τις τελευταίες ώρες πριν από τη βύθιση, χρησιμοποιώντας δεδομένα από το ημερολόγιο της ακτοφυλακής και την μαρτυρία του καπετάνιου του λιμενικού, καθώς και διαδρομές πτήσης, δεδομένα θαλάσσιας κυκλοφορίας, δορυφορικές εικόνες και πληροφορίες από βίντεο που τραβήχτηκαν από κοντινά εμπορικά σκάφη και άλλες πηγές.
Οι τελευταίες κινήσεις που φαίνεται να έκανε το πλοίο βάσει των παραπάνω έρχονται σε αντίθεση με τα όσα υποστηρίζει το λιμενικό και αποκαλύπτουν ασυνέπειες στην επίσημη περιγραφή των γεγονότων, συμπεριλαμβανομένης της κατεύθυνσης και της ταχύτητας της τράτας.
Δύο επιζώντες χρησιμοποίησαν το συγκεκριμένο τρισδιάστατο μοντέλο για να περιγράψουν την ίδια τη ρυμούλκηση, ενώ τρεις άλλοι, που κάθονταν μέσα ή στο κάτω κατάστρωμα του σκάφους, περιέγραψαν ότι προωθήθηκαν προς τα εμπρός «σαν πύραυλος», αλλά με τον κινητήρα να μην λειτουργεί. Αυτό πιθανότατα συνηγορεί σε απόπειρα ρυμούλκησης.
Ένας άλλος επιζών είπε ότι άκουσε ανθρώπους να φωνάζουν για ένα σχοινί που προσδέθηκε από τον «ελληνικό στρατό» και περιέγραψε ότι ρυμουλκήθηκε για 10 λεπτά λίγο πριν βυθιστεί η τράτα.
«Αισθάνομαι ότι προσπάθησαν να μας απωθήσουν από το ελληνικό νερό, ώστε να τελειώσει η ευθύνη τους», είπε ένας επιζών αφού εξέτασε τον χάρτη των γεγονότων και αναστοχάστηκε τις αναμνήσεις του από τη νύχτα.
Η Μαρία Παπαμηνά, δικηγόρος του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες, μία από τις δύο νομικές οργανώσεις που εκπροσωπούν από 40 έως 50 επιζώντες, είπε ότι υπήρξαν δύο απόπειρες ρυμούλκησης εξ όσων γνωρίζει από τους μετανάστες που εκπροσωπεί.
Τα δικαστικά έγγραφα δείχνουν επίσης ότι επτά στους οκτώ επιζώντες κατέθεσαν στον εισαγγελέα την παρουσία σχοινιού, ρυμούλκησης και ισχυρού τραβήγματος, σε καταθέσεις που έγιναν στις 17 και 18 Ιουνίου.
Φυσικά οι ακριβείς συνθήκες της βύθισης δεν μπορούν να αποδειχθούν ελλείψει οπτικών στοιχείων. Αρκετοί επιζώντες κατέθεσαν ότι είχαν κατασχέσει τα τηλέφωνά τους από τις αρχές και κάποιοι ανέφεραν ότι τραβήξαν βίντεο λίγες στιγμές πριν από τη βύθιση. Ερωτήματα παραμένουν γιατί το νεοαποκτηθέν σκάφος της ελληνικής ακτοφυλακής στο σημείο δεν κατέγραψε την επιχείρηση στις θερμικές κάμερές του. Το σκάφος, που ονομάζεται 920, χρηματοδοτήθηκε κατά 90% από την ΕΕ για την ενίσχυση των δυνατοτήτων του Frontex στην Ελλάδα και αποτελεί μέρος των κοινών επιχειρήσεων της συνοριακής υπηρεσίας της ΕΕ στη χώρα. Η Frontex συνήθως συνιστά «εάν είναι εφικτό, όλες οι ενέργειες που λαμβάνονται από … τα συγχρηματοδοτούμενα περιουσιακά στοιχεία του Frontex να τεκμηριώνονται συνεχώς με βίντεο».
Μια άλλη πηγή περιέγραψε την αποτυχία κινητοποίησης βοήθειας πιο κοντά στο περιστατικό ως «ακατανόητη».
Το 920 αναπτύχθηκε από τα Χανιά της Κρήτης, περίπου 150 ναυτικά μίλια από το σημείο της βύθισης. Η πηγή είπε ότι η ακτοφυλακή διέθετε κάπως μικρότερα αλλά ικανά σκάφη, με έδρα την Πάτρα, την Καλαμάτα, τη Νεάπολη και ακόμη και την ίδια την Πύλο.
Το 920 έλαβε εντολή από το αρχηγείο της ακτοφυλακής να «εντοπίσει» τη μηχανότρατα περίπου στις 15:00 τοπική ώρα στις 13 Ιουνίου. Τελικά ήρθε σε επαφή κοντά στα μεσάνυχτα. Αυτόπτης μάρτυρας επιβεβαίωσε ότι ένα άλλο σκάφος βρισκόταν στην Καλαμάτα στις 14 Ιουνίου και θα μπορούσε να είχε φτάσει στη μηχανότρατα μέσα σε λίγες ώρες. «Θα έπρεπε να ήταν μια κατάσταση «στείλε ό,τι έχεις». Η τράτα χρειαζόταν ξεκάθαρα βοήθεια», τόνισε χαρακτηριστικά.
Η ελληνική ακτοφυλακή και η Frontex ειδοποιήθηκαν για την τράτα το πρωί της 13ης Ιουνίου. Και οι δύο υπηρεσίες το είχαν φωτογραφίσει από αέρος, αλλά δεν πραγματοποιήθηκε επιχείρηση έρευνας και διάσωσης – σύμφωνα με την ελληνική πλευρά, επειδή το σκάφος είχε αρνηθεί τη βοήθεια. Οι αρχές έλαβαν ένα επείγον SOS που λέγεται ότι τους διαβιβάστηκε στις 5.53 μ.μ. τοπική ώρα από την τηλεφωνική γραμμή έκτακτης ανάγκης για μικρά σκάφη από την Alarmphone, η οποία ήταν σε επαφή με τους επιβαίνοντες.
Πηγές του λιμενικού που επικαλείται ο Guardian ανέφεραν ότι πιστεύουν πως η ρυμούλκηση ήταν ένας πιθανός λόγος για την ανατροπή του σκάφους.
Δηλαδή κάτι παρόμοιο με το περιστατικό που επισυνέβη στο Φαρμακονήσι το 2014.
Τα ελληνικά δικαστήρια τότε απάλλαξαν την ακτοφυλακή, αλλά το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εξέδωσε καταδικαστική απόφαση το 2022.
Οι μαρτυρίες στην ακτοφυλακή από δύο διαφορετικούς επιζώντες διαφορετικών εθνικοτήτων είναι λέξη προς λέξη ίδιες όταν περιγράφουν τη βύθιση: «Ήμασταν πάρα πολλοί άνθρωποι στο σκάφος, το οποίο ήταν παλιό και σκουριασμένο… γι' αυτό ανατράπηκε και βυθίστηκε στο τέλος».
Ενόρκως στον Εισαγγελέα, μέρες αργότερα, οι ίδιοι επιζώντες περιγράφουν περιστατικά ρυμούλκησης και κατηγορούν την ελληνική ακτοφυλακή για τη βύθιση.
Ο ίδιος Σύρος επιζών που ανέφερε στην κατάθεσή του από την ακτοφυλακή ότι η τράτα ανατράπηκε λόγω της ηλικίας και του συνωστισμού της θα κατέθεσε αργότερα: «Όταν την πάτησαν και λυπάμαι που το αναφέρω, το σκάφος μας βυθίστηκε. Πιστεύω ότι ο λόγος ήταν η ρυμούλκηση από το ελληνικό σκάφος».
Σε κάθε περίπτωση τον τελικό λόγο για τυχόν ποινικές ευθύνες σχετικά με το Ναυάγιο της Πύλου θα την έχει το Ναυτοδικίο Πειραιά που έχει ανοίξει την σχετική προανακριτική διαδικασία.
Την ίδια στιγμή αναμένεται και η απόφαση της Frontex, πηγές της οποίας δήλωναν ότι η Υπηρεσία σκέφτεται σοβαρά την αποχώρησή της από την Ελλάδα, εν μέσω μίας υπόγειας σύγκρουσης Αθήνας και Βρυξελλών για τις ευθύνες του μοιραίου Ναυαγίου.
www.bankingnews.gr
Η μηχανότρατα που μετέφερε μετανάστες από τη Λιβύη στην Ιταλία βυθίστηκε στα ανοιχτά της Ελλάδας στις 14 Ιουνίου. Υπήρχαν 104 επιζώντες.
Δημοσιογράφοι και ερευνητές πραγματοποίησαν περισσότερες από 20 συνεντεύξεις με επιζώντες και βασίστηκαν σε δικαστικά έγγραφα και πηγές της ακτοφυλακής για να δημιουργήσουν μια εικόνα των χαμένων ευκαιριών ως προς τη διάσωση καθώς και εκκλήσεων για βοήθεια που αγνοήθηκαν.
Πολλοί επιζώντες ανέφεραν ότι οι προσπάθειες της ελληνικής ακτοφυλακής να ρυμουλκήσει το σκάφος ήταν αυτές που προκάλεσαν την μοιραία βύθιση.
Πάντως το ελληνικό λιμενικό αρνείται ότι επιχείρησε να ρυμουλκήσει τη μηχανότρατα.
Το ναυάγιο στα 47 ναυτικά μίλια ανοιχτά της Πύλου έγινε προϊόν ψηφιακής αναπαράστασης μέσω ενός διαδραστικού τρισδιάστατου μοντέλου του σκάφους που δημιουργήθηκε από την Forensis, μια ερευνητική υπηρεσία με έδρα το Βερολίνο που ιδρύθηκε από την Forensic Architecture, που διερευνά τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Το ARD/NDR/Funk και το ελληνικό ερευνητικό δίκτυο Solomon, σε συνεργασία με την Forensis, έχουν δώσει έναν από τους πληρέστερους μέχρι σήμερα απολογισμούς για την πορεία της τράτας μέχρι τη βύθισή της. Ανακάλυψαν νέα στοιχεία όπως ένα σκάφος του λιμενικού αγκυροβολημένο σε κοντινό λιμάνι το οποίο δεν συνέδραμε ποτέ στο περιστατικό και το γεγονός ότι οι ελληνικές αρχές δεν απάντησαν όχι δύο φορές, όπως γνωρίζαμε μέχρι σήμερα, αλλά τρεις φορές σε προσφορές βοήθειας από τον Frontex, τον οργανισμό συνόρων και ακτοφυλακής της ΕΕ .
Το Forensis χαρτογράφησε τις τελευταίες ώρες πριν από τη βύθιση, χρησιμοποιώντας δεδομένα από το ημερολόγιο της ακτοφυλακής και την μαρτυρία του καπετάνιου του λιμενικού, καθώς και διαδρομές πτήσης, δεδομένα θαλάσσιας κυκλοφορίας, δορυφορικές εικόνες και πληροφορίες από βίντεο που τραβήχτηκαν από κοντινά εμπορικά σκάφη και άλλες πηγές.
Οι τελευταίες κινήσεις που φαίνεται να έκανε το πλοίο βάσει των παραπάνω έρχονται σε αντίθεση με τα όσα υποστηρίζει το λιμενικό και αποκαλύπτουν ασυνέπειες στην επίσημη περιγραφή των γεγονότων, συμπεριλαμβανομένης της κατεύθυνσης και της ταχύτητας της τράτας.
Δύο επιζώντες χρησιμοποίησαν το συγκεκριμένο τρισδιάστατο μοντέλο για να περιγράψουν την ίδια τη ρυμούλκηση, ενώ τρεις άλλοι, που κάθονταν μέσα ή στο κάτω κατάστρωμα του σκάφους, περιέγραψαν ότι προωθήθηκαν προς τα εμπρός «σαν πύραυλος», αλλά με τον κινητήρα να μην λειτουργεί. Αυτό πιθανότατα συνηγορεί σε απόπειρα ρυμούλκησης.
Ένας άλλος επιζών είπε ότι άκουσε ανθρώπους να φωνάζουν για ένα σχοινί που προσδέθηκε από τον «ελληνικό στρατό» και περιέγραψε ότι ρυμουλκήθηκε για 10 λεπτά λίγο πριν βυθιστεί η τράτα.
«Αισθάνομαι ότι προσπάθησαν να μας απωθήσουν από το ελληνικό νερό, ώστε να τελειώσει η ευθύνη τους», είπε ένας επιζών αφού εξέτασε τον χάρτη των γεγονότων και αναστοχάστηκε τις αναμνήσεις του από τη νύχτα.
Η Μαρία Παπαμηνά, δικηγόρος του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες, μία από τις δύο νομικές οργανώσεις που εκπροσωπούν από 40 έως 50 επιζώντες, είπε ότι υπήρξαν δύο απόπειρες ρυμούλκησης εξ όσων γνωρίζει από τους μετανάστες που εκπροσωπεί.
Τα δικαστικά έγγραφα δείχνουν επίσης ότι επτά στους οκτώ επιζώντες κατέθεσαν στον εισαγγελέα την παρουσία σχοινιού, ρυμούλκησης και ισχυρού τραβήγματος, σε καταθέσεις που έγιναν στις 17 και 18 Ιουνίου.
Φυσικά οι ακριβείς συνθήκες της βύθισης δεν μπορούν να αποδειχθούν ελλείψει οπτικών στοιχείων. Αρκετοί επιζώντες κατέθεσαν ότι είχαν κατασχέσει τα τηλέφωνά τους από τις αρχές και κάποιοι ανέφεραν ότι τραβήξαν βίντεο λίγες στιγμές πριν από τη βύθιση. Ερωτήματα παραμένουν γιατί το νεοαποκτηθέν σκάφος της ελληνικής ακτοφυλακής στο σημείο δεν κατέγραψε την επιχείρηση στις θερμικές κάμερές του. Το σκάφος, που ονομάζεται 920, χρηματοδοτήθηκε κατά 90% από την ΕΕ για την ενίσχυση των δυνατοτήτων του Frontex στην Ελλάδα και αποτελεί μέρος των κοινών επιχειρήσεων της συνοριακής υπηρεσίας της ΕΕ στη χώρα. Η Frontex συνήθως συνιστά «εάν είναι εφικτό, όλες οι ενέργειες που λαμβάνονται από … τα συγχρηματοδοτούμενα περιουσιακά στοιχεία του Frontex να τεκμηριώνονται συνεχώς με βίντεο».
Μια άλλη πηγή περιέγραψε την αποτυχία κινητοποίησης βοήθειας πιο κοντά στο περιστατικό ως «ακατανόητη».
Το 920 αναπτύχθηκε από τα Χανιά της Κρήτης, περίπου 150 ναυτικά μίλια από το σημείο της βύθισης. Η πηγή είπε ότι η ακτοφυλακή διέθετε κάπως μικρότερα αλλά ικανά σκάφη, με έδρα την Πάτρα, την Καλαμάτα, τη Νεάπολη και ακόμη και την ίδια την Πύλο.
Το 920 έλαβε εντολή από το αρχηγείο της ακτοφυλακής να «εντοπίσει» τη μηχανότρατα περίπου στις 15:00 τοπική ώρα στις 13 Ιουνίου. Τελικά ήρθε σε επαφή κοντά στα μεσάνυχτα. Αυτόπτης μάρτυρας επιβεβαίωσε ότι ένα άλλο σκάφος βρισκόταν στην Καλαμάτα στις 14 Ιουνίου και θα μπορούσε να είχε φτάσει στη μηχανότρατα μέσα σε λίγες ώρες. «Θα έπρεπε να ήταν μια κατάσταση «στείλε ό,τι έχεις». Η τράτα χρειαζόταν ξεκάθαρα βοήθεια», τόνισε χαρακτηριστικά.
Η ελληνική ακτοφυλακή και η Frontex ειδοποιήθηκαν για την τράτα το πρωί της 13ης Ιουνίου. Και οι δύο υπηρεσίες το είχαν φωτογραφίσει από αέρος, αλλά δεν πραγματοποιήθηκε επιχείρηση έρευνας και διάσωσης – σύμφωνα με την ελληνική πλευρά, επειδή το σκάφος είχε αρνηθεί τη βοήθεια. Οι αρχές έλαβαν ένα επείγον SOS που λέγεται ότι τους διαβιβάστηκε στις 5.53 μ.μ. τοπική ώρα από την τηλεφωνική γραμμή έκτακτης ανάγκης για μικρά σκάφη από την Alarmphone, η οποία ήταν σε επαφή με τους επιβαίνοντες.
Πηγές του λιμενικού που επικαλείται ο Guardian ανέφεραν ότι πιστεύουν πως η ρυμούλκηση ήταν ένας πιθανός λόγος για την ανατροπή του σκάφους.
Δηλαδή κάτι παρόμοιο με το περιστατικό που επισυνέβη στο Φαρμακονήσι το 2014.
Τα ελληνικά δικαστήρια τότε απάλλαξαν την ακτοφυλακή, αλλά το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εξέδωσε καταδικαστική απόφαση το 2022.
Οι μαρτυρίες στην ακτοφυλακή από δύο διαφορετικούς επιζώντες διαφορετικών εθνικοτήτων είναι λέξη προς λέξη ίδιες όταν περιγράφουν τη βύθιση: «Ήμασταν πάρα πολλοί άνθρωποι στο σκάφος, το οποίο ήταν παλιό και σκουριασμένο… γι' αυτό ανατράπηκε και βυθίστηκε στο τέλος».
Ενόρκως στον Εισαγγελέα, μέρες αργότερα, οι ίδιοι επιζώντες περιγράφουν περιστατικά ρυμούλκησης και κατηγορούν την ελληνική ακτοφυλακή για τη βύθιση.
Ο ίδιος Σύρος επιζών που ανέφερε στην κατάθεσή του από την ακτοφυλακή ότι η τράτα ανατράπηκε λόγω της ηλικίας και του συνωστισμού της θα κατέθεσε αργότερα: «Όταν την πάτησαν και λυπάμαι που το αναφέρω, το σκάφος μας βυθίστηκε. Πιστεύω ότι ο λόγος ήταν η ρυμούλκηση από το ελληνικό σκάφος».
Σε κάθε περίπτωση τον τελικό λόγο για τυχόν ποινικές ευθύνες σχετικά με το Ναυάγιο της Πύλου θα την έχει το Ναυτοδικίο Πειραιά που έχει ανοίξει την σχετική προανακριτική διαδικασία.
Την ίδια στιγμή αναμένεται και η απόφαση της Frontex, πηγές της οποίας δήλωναν ότι η Υπηρεσία σκέφτεται σοβαρά την αποχώρησή της από την Ελλάδα, εν μέσω μίας υπόγειας σύγκρουσης Αθήνας και Βρυξελλών για τις ευθύνες του μοιραίου Ναυαγίου.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών