Καταρρέει το αφήγημα της κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη για ισχυρή οικονομία, με την Τράπεζα της Ελλάδος να προβλέπει οριακή επιτάχυνση του ΑΕΠ και να προειδοποιεί για τους σοβαρούς κινδύνους που απειλούν την ανάπτυξη, κυρίως σε γεωπολιτικό επίπεδο, καθώς δεν διαφαίνεται αποκλιμάκωση των συγκρούσεων σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή.
Οριακή επιτάχυνση της ανάπτυξης το 2024 και το 2025
Ειδικότερα, στο οικονομικό δελτίο που εξέδωσε σήμερα η ΤτΕ προβλέπει ότι το 2024 το ΑΕΠ της χώρας θα αυξηθεί κατά 2,2% από 2% το 2023, ενώ για το 2024 ο ρυθμός ανάπτυξης θα διαμορφωθεί 2,5% και στο 2,3% το 2026.
σύμφωνα με τις προβολές της ΤτΕ, η ανάπτυξη αναμένεται να επιταχυνθεί οριακά το 2024 και το 2025, κυρίως λόγω των επενδύσεων, που υποστηρίζονται από τους διαθέσιμους ευρωπαϊκούς πόρους, και της ιδιωτικής κατανάλωσης.
Ο πληθωρισμός αναμένεται να επιβραδυνθεί περαιτέρω σε 3% το 2024 λόγω της περαιτέρω μείωσης των ρυθμών πληθωρισμού των τροφίμων, των μη ενεργειακών βιομηχανικών αγαθών και των υπηρεσιών.
Ο δημοσιονομικός προσανατολισμός το 2024 αναμένεται να είναι ελαφρώς επεκτατικός, λόγω των αυξημένων επενδυτικών δαπανών που χρηματοδοτούνται από το ΤΑΜΕ.
Ο πληθωρισμός βάσει του ΕνΔΤΚ υποχώρησε γρήγορα από τις κορυφές του 2022 λόγω της πτώσης των τιμών της ενέργειας το 2023, αλλά παραμένει σχετικά αυξημένος στο 3% το 2024, λόγω των επίμονων αυξήσεων στις τιμές των υπηρεσιών.
Στην αγορά κατοικίας, οι τιμές των διαμερισμάτων συνέχισαν να αυξάνονται με επιταχυνόμενο ρυθμό το 2023, με τους ρυθμούς αύξησης να επιβραδύνονται κάπως το πρώτο εξάμηνο του 2024.
Οι εξελίξεις στην αγορά εργασίας παρέμειναν θετικές, με την απασχόληση να αυξάνεται και την ανεργία να μειώνεται σε μονοψήφια νούμερα.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε σημαντικά το 2023, αλλά επιδεινώθηκε τους πρώτους επτά μήνες του 2024 (κατά 1,3 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση).
Το πρωτογενές δημοσιονομικό αποτέλεσμα του 2023 διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα 1,9% του ΑΕΠ, σημαντικά μεγαλύτερο από τον στόχο του 1,1%, λόγω των υψηλότερων φορολογικών εσόδων καθώς και των χαμηλότερων πρωτογενών δαπανών.
Ο λόγος του χρέους προς το ΑΕΠ μειώθηκε κατά 10,8 π.μ. σε σχέση με το 2022 στο 161,9% του ΑΕΠ λόγω της οικονομικής ανάπτυξης και του αυξημένου πληθωρισμού. Αφού μετριάστηκε σημαντικά κατά τη διάρκεια του 2023, η αύξηση των τραπεζικών πιστώσεων προς τις επιχειρήσεις ανέκαμψε έντονα.
Η δημοσιονομική πολιτική το 2024 αναμένεται να είναι ελαφρώς επεκτατική , λόγω των αυξημένων επενδυτικών δαπανών που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Η ΤτΕ διαβλέπει κινδύνους στην πορεία αυτή οι οποίοι μπορεί να προέλθουν από μία επιδείνωση της γεωπολιτικής κρίσης στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή , εξελίξεις οι οποίες στο βαθμό που επέλθουν τελικά θα επηρεάσουν σημαντικά προς τα κάτω τους ρυθμούς ανάπτυξης καθώς αυξάνουν την αβεβαιότητα και ασκούν ανοδικές πιέσεις στις τιμές της ενέργειας.
Προειδοποίηση για το δημόσιο χρέος
Αναφορικά με την βιωσιμότητα του Δημοσίου Χρέους , η ΤτΕ προβλέπει ότι εξαιτίας των αυξημένων δαπανών που πραγματοποιήθηκαν την περίοδο της πανδημίας, της ενεργειακής κρίσης και της συναφούς δημοσιονομικής επέκτασης , μεσοπρόθεσμα ο λόγος του Δημοσίου Χρέους ως προς το ΑΕΠ θα έχει μία αυξητική τάση, όπως επίσης σε μικρότερο βαθμό, θα έχουν και οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας ως ποσοστό του ΑΕΠ.
Με βάση τις βασικές παραδοχές για την έγκαιρη απόσυρση των επεκτατικών δημοσιονομικών μέτρων που ελήφθησαν στο πλαίσιο της πανδημίας και της ενεργειακής κρίσης, και με την παραδοχή της αποτελεσματικής χρήσης των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης, η πορεία τόσο του Δημοσίου Χρέους όσο και των ακαθάριστων χρηματοδοτικών αναγκών αναμένεται να επανέλθουν σε πτωτική τροχιά, σε γενικές γραμμές σύμφωνα με τις προοπτικές που ίσχυαν πριν από την εμφάνιση της πανδημίας μακροπρόθεσμα.
Παρά τα υψηλότερα επιτόκια , οι κίνδυνοι για τη βιωσιμότητα του χρέους παραμένουν περιορισμένοι μεσοπρόθεσμα.
Αυτό αντανακλά κυρίως:
(i) τους ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους των δανείων του επίσημου τομέα (που περιλαμβάνουν περιόδους χάριτος, μακρές λήξεις και αναβολές τόκων) που αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος του συσσωρευμένου αποθέματος χρέους,
(ii) το 100% του χρέους σταθερού επιτοκίου της κεντρικής κυβέρνησης (στο τέλος Ιουνίου 2024) και
(iii) ένα πολύ σημαντικό ταμειακό απόθεμα που υπερβαίνει το 15% του ΑΕΠ (στο τέλος Ιουνίου 2024).
Μακροπρόθεσμα, ωστόσο, οι κίνδυνοι βιωσιμότητας παραμένουν αυξημένοι.
Καθώς τα δάνεια με ευνοϊκούς όρους θα αναχρηματοδοτούνται σταδιακά με όρους αγοράς,, με αποτέλεσμα να αυξηθεί η έκθεση της Χώρας σε δυσμενείς διαταραχές , γεγονός που προϋποθέτει τη δέσμευση της για δημοσιονομική επαγρύπνηση.
Επιβράδυνση για τον ρυθμό αύξησης των καταθέσεων
Ο ρυθμός αύξησης των καταθέσεων των νοικοκυριών επιβραδύνθηκε το 2023-2024, υπό την αρνητική επίδραση του υψηλού πληθωρισμού και της υποκατάστασης των καταθέσεων από άλλες αποταμιευτικές επιλογές.
Αφού αυξήθηκαν αισθητά από το δεύτερο εξάμηνο του 2022, τα τραπεζικά επιτόκια δανεισμού παραμένουν υψηλά.
Οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων και τα spreads υποχώρησαν, καθώς ο αντίκτυπος των υψηλότερων επιτοκίων μετριάστηκε από την αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας στην επενδυτική βαθμίδα.
www.banbkingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών