Σημαντικά επιτεύγματα που συνδέονται με τη δικαιοσύνη και την ισονομία έχουν ξεχαστεί, ανέφερε ο Mark Mazower
Στην ακροδεξιά, στην ελληνική κρίση του 2012 αλλά και στη Μεταπολίτευση αναφέρθηκε σε συνέντευξή του σε ελληνικό περιοδικό ο πολυγραφότατος ιστορικός Mark Mazower.
Όπως είπε, σημαντικά επιτεύγματα που συνδέονται με τη δικαιοσύνη και την ισονομία έχουν ξεχαστεί, ενώ, κατά τη γνώμη του, η Μεταπολίτευση ήταν σημαντική γιατί η Δημοκρατία δεν ήταν κάτι αυτονόητο.
Παράλληλα, επεσήμανε πως «το βασικό πρόβλημα είναι πως γενικά η κεντροδεξιά είναι ενωμένη υπό τη Νέα Δημοκρατία και η κεντροαριστερά είναι κατακερματισμένη» ενώ σημείωσε πως «κατά έναν τρόπο η νίκη του Ανδρέα το 1981 ήταν απόδειξη της ιδιοφυΐας του Καραμανλή».
Ειδικότερα, ερωτηθείς για τις ευρωεκλογές, ο Mark Mazower είπε «Θεωρώ πως θα υπάρχουν περίοδοι, και ίσως αυτή να είναι μία τέτοια, κατά τις οποίες η ακροδεξιά θα τα πηγαίνει πολύ καλά, για δύο λόγους: πρώτον, επειδή ξεχάσαμε κάποια πολύ σημαντικά επιτεύγματα, των δεκαετιών του 1970 και του 1980, που συνέβαλαν σε μια πιο δίκαιη κοινωνία από τη σημερινή.
Δεύτερον, εξαιτίας του μεταναστευτικού: όπως το βιώνουμε ή θα το βιώσουμε τα επόμενα 10 χρόνια, θα αποτελεί πρόκληση».
Όπως επεσήμανε ο ιστορικός, σε καμία περίπτωση οι όροι Αριστερά και Δεξιά δεν είναι παρωχημένοι.
Συνδέονται με διαφορετικά ζητήματα της κοινωνίας, που πάντα πρέπει να έχουμε κατά νου.
Κάθε επιτυχημένος πολιτικός, αριστερός ή δεξιός, πάντα επιδιώκει να καλύψει το κέντρο.
Οπότε δεν είναι κάτι το καινούριο αυτό που βλέπουμε σήμερα στην Ελλάδα…
Το βασικό πρόβλημα είναι πως γενικά η κεντροδεξιά είναι ενωμένη υπό τη Νέα Δημοκρατία και η κεντροαριστερά είναι κατακερματισμένη.
Αυτό προφανώς αποδυναμώνει τις δυνατότητες της Αριστεράς».
Η ελληνική κρίση και η μεταπολίτευση
«Κάποιοι ανοήτως ανησυχούσαν για πραξικόπημα στην Ελλάδα λόγω της κρίσης.
Όμως η Ελλάδα άντεξε στην κρίση, όπως και οι θεσμοί.
Τα προβλήματα που υπάρχουν με τους θεσμούς είναι εκείνα που υπάρχουν από πολύ παλιά.
Πλέον νιώθει άνετα με τους ξένους και τις ξένες γλώσσες».
Σε ό,τι αφορά τη Μεταπολίτευση, ο Mazower είπε πως μας αφορά επειδή, δυστυχώς, ζούμε σε μια εποχή κατά την οποία η δημοκρατία δεν θεωρείται η φυσική κατάληξη της Ιστορίας.
«To να μελετάμε την εμπειρία της Ελλάδας, η οποία ήταν συνολικά πολύ θετική το 1974, έχει ενδιαφέρον.
Παράλληλα, μας δίνει μια αίσθηση αισιοδοξίας, που αυτή την περίοδο εκλείπει».
Πιστεύω πως κατά έναν τρόπο η νίκη του Ανδρέα το 1981 ήταν απόδειξη της ιδιοφυΐας του Καραμανλή.
Εάν δεν είχε συμβεί η Μεταπολίτευση, θα θυμόμαστε τον Καραμανλή με πολύ διαφορετικό τρόπο: ως μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα των δεκαετιών του ’50 και του ’60, που αυτοεξορίστηκε και δεν ξανακούστηκε ποτέ.
Οπότε, ο σημαντικός του ρόλος στην ιστορία της Ελλάδας εδράζεται σε ό,τι έκανε μετά το 1974. Είχαμε μία πολύ σημαντική κι ενδιαφέρουσα συζήτηση γι’ αυτό.
Για πολλούς, η απόδειξη της παρακαταθήκης του εντοπίζεται στη δεκαετία του 1980, όταν αποδείχθηκε πως το ΠΑΣΟΚ και η Αριστερά μπορούσαν να αποτελούν μέρος των πολιτικών πραγμάτων στην Ελλάδα, για πρώτη φορά στην ιστορία της.
Έχω, λοιπόν, την πολυτέλεια να μην υποχρεούμαι να επιλέξω.
Και οι δύο ήταν προσωπικότητες ιστορικής σημασίας, που ενσάρκωσαν πολύ διαφορετικές πτυχές της ελληνικής πραγματικότητας.
Στη συνέχεια, ο ιστορικός ανέφερε: «Είχατε τους Αμερικανούς στα μέσα της δεκαετίας του ’60, που θεωρούσαν πως μπορούσαν να κάνουν κουμάντο στη χώρα.
Το βασικό για εκείνους ήταν αν η CIA συνέπλεε με το State Department. Επίσης, είχατε τον βασιλιά.
Για μεγάλο διάστημα η μοναρχία δεν ήταν σίγουρη για τα συνταγματικά της όρια. Είχε την τάση να τα πιέζει.
Επιπλέον, υπήρχε και μια παλιά φρουρά πολιτικών που διοικούσαν τη χώρα για 100 χρόνια.
Οπότε, είναι πολύ δύσκολο να φανταστούμε να έρχεται στην εξουσία ο Ανδρέας υπό αυτές τις συνθήκες.
Δεν ήθελαν καν τον πατέρα του στην εξουσία.
Οπότε, πιστεύω πως όλα αυτά έπρεπε να φύγουν. Μία από τις συνέπειες της χούντας ήταν η εκρίζωση πολλών πυλώνων της εξουσίας.
Υπάρχει μια εσωτερική μάχη που ξεκινάει μετά το 1967 μεταξύ των συνταγματαρχών και του βασιλιά.
Ο στρατός και ο βασιλιάς στράφηκαν ενάντια ο ένας στον άλλον, κάτι χωρίς προηγούμενο στην ιστορία της Ελλάδας.
Οπότε, με έναν περίεργο τρόπο, η χούντα διευθέτησε πολλά ζητήματα για την Ελλάδα, αν μπορώ να το θέσω έτσι, που ίσως να ήταν πολύ πιο δύσκολο να επιλυθούν με άλλον τρόπο».
www.bankingnews.gr
Όπως είπε, σημαντικά επιτεύγματα που συνδέονται με τη δικαιοσύνη και την ισονομία έχουν ξεχαστεί, ενώ, κατά τη γνώμη του, η Μεταπολίτευση ήταν σημαντική γιατί η Δημοκρατία δεν ήταν κάτι αυτονόητο.
Παράλληλα, επεσήμανε πως «το βασικό πρόβλημα είναι πως γενικά η κεντροδεξιά είναι ενωμένη υπό τη Νέα Δημοκρατία και η κεντροαριστερά είναι κατακερματισμένη» ενώ σημείωσε πως «κατά έναν τρόπο η νίκη του Ανδρέα το 1981 ήταν απόδειξη της ιδιοφυΐας του Καραμανλή».
Ειδικότερα, ερωτηθείς για τις ευρωεκλογές, ο Mark Mazower είπε «Θεωρώ πως θα υπάρχουν περίοδοι, και ίσως αυτή να είναι μία τέτοια, κατά τις οποίες η ακροδεξιά θα τα πηγαίνει πολύ καλά, για δύο λόγους: πρώτον, επειδή ξεχάσαμε κάποια πολύ σημαντικά επιτεύγματα, των δεκαετιών του 1970 και του 1980, που συνέβαλαν σε μια πιο δίκαιη κοινωνία από τη σημερινή.
Δεύτερον, εξαιτίας του μεταναστευτικού: όπως το βιώνουμε ή θα το βιώσουμε τα επόμενα 10 χρόνια, θα αποτελεί πρόκληση».
Όπως επεσήμανε ο ιστορικός, σε καμία περίπτωση οι όροι Αριστερά και Δεξιά δεν είναι παρωχημένοι.
Συνδέονται με διαφορετικά ζητήματα της κοινωνίας, που πάντα πρέπει να έχουμε κατά νου.
Κάθε επιτυχημένος πολιτικός, αριστερός ή δεξιός, πάντα επιδιώκει να καλύψει το κέντρο.
Οπότε δεν είναι κάτι το καινούριο αυτό που βλέπουμε σήμερα στην Ελλάδα…
Το βασικό πρόβλημα είναι πως γενικά η κεντροδεξιά είναι ενωμένη υπό τη Νέα Δημοκρατία και η κεντροαριστερά είναι κατακερματισμένη.
Αυτό προφανώς αποδυναμώνει τις δυνατότητες της Αριστεράς».
Η ελληνική κρίση και η μεταπολίτευση
«Κάποιοι ανοήτως ανησυχούσαν για πραξικόπημα στην Ελλάδα λόγω της κρίσης.
Όμως η Ελλάδα άντεξε στην κρίση, όπως και οι θεσμοί.
Τα προβλήματα που υπάρχουν με τους θεσμούς είναι εκείνα που υπάρχουν από πολύ παλιά.
Πλέον νιώθει άνετα με τους ξένους και τις ξένες γλώσσες».
Σε ό,τι αφορά τη Μεταπολίτευση, ο Mazower είπε πως μας αφορά επειδή, δυστυχώς, ζούμε σε μια εποχή κατά την οποία η δημοκρατία δεν θεωρείται η φυσική κατάληξη της Ιστορίας.
«To να μελετάμε την εμπειρία της Ελλάδας, η οποία ήταν συνολικά πολύ θετική το 1974, έχει ενδιαφέρον.
Παράλληλα, μας δίνει μια αίσθηση αισιοδοξίας, που αυτή την περίοδο εκλείπει».
Πιστεύω πως κατά έναν τρόπο η νίκη του Ανδρέα το 1981 ήταν απόδειξη της ιδιοφυΐας του Καραμανλή.
Εάν δεν είχε συμβεί η Μεταπολίτευση, θα θυμόμαστε τον Καραμανλή με πολύ διαφορετικό τρόπο: ως μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα των δεκαετιών του ’50 και του ’60, που αυτοεξορίστηκε και δεν ξανακούστηκε ποτέ.
Οπότε, ο σημαντικός του ρόλος στην ιστορία της Ελλάδας εδράζεται σε ό,τι έκανε μετά το 1974. Είχαμε μία πολύ σημαντική κι ενδιαφέρουσα συζήτηση γι’ αυτό.
Για πολλούς, η απόδειξη της παρακαταθήκης του εντοπίζεται στη δεκαετία του 1980, όταν αποδείχθηκε πως το ΠΑΣΟΚ και η Αριστερά μπορούσαν να αποτελούν μέρος των πολιτικών πραγμάτων στην Ελλάδα, για πρώτη φορά στην ιστορία της.
Έχω, λοιπόν, την πολυτέλεια να μην υποχρεούμαι να επιλέξω.
Και οι δύο ήταν προσωπικότητες ιστορικής σημασίας, που ενσάρκωσαν πολύ διαφορετικές πτυχές της ελληνικής πραγματικότητας.
Στη συνέχεια, ο ιστορικός ανέφερε: «Είχατε τους Αμερικανούς στα μέσα της δεκαετίας του ’60, που θεωρούσαν πως μπορούσαν να κάνουν κουμάντο στη χώρα.
Το βασικό για εκείνους ήταν αν η CIA συνέπλεε με το State Department. Επίσης, είχατε τον βασιλιά.
Για μεγάλο διάστημα η μοναρχία δεν ήταν σίγουρη για τα συνταγματικά της όρια. Είχε την τάση να τα πιέζει.
Επιπλέον, υπήρχε και μια παλιά φρουρά πολιτικών που διοικούσαν τη χώρα για 100 χρόνια.
Οπότε, είναι πολύ δύσκολο να φανταστούμε να έρχεται στην εξουσία ο Ανδρέας υπό αυτές τις συνθήκες.
Δεν ήθελαν καν τον πατέρα του στην εξουσία.
Οπότε, πιστεύω πως όλα αυτά έπρεπε να φύγουν. Μία από τις συνέπειες της χούντας ήταν η εκρίζωση πολλών πυλώνων της εξουσίας.
Υπάρχει μια εσωτερική μάχη που ξεκινάει μετά το 1967 μεταξύ των συνταγματαρχών και του βασιλιά.
Ο στρατός και ο βασιλιάς στράφηκαν ενάντια ο ένας στον άλλον, κάτι χωρίς προηγούμενο στην ιστορία της Ελλάδας.
Οπότε, με έναν περίεργο τρόπο, η χούντα διευθέτησε πολλά ζητήματα για την Ελλάδα, αν μπορώ να το θέσω έτσι, που ίσως να ήταν πολύ πιο δύσκολο να επιλυθούν με άλλον τρόπο».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών