γράφει : Πέτρος Λεωτσάκος
O υφυπουργός Γ. Ζαββός είναι αληθές ότι ενεργοποιήθηκε ώστε έγκαιρα να προχωρήσει στα αρμόδια όργανα ειδικά της DGComp της Επιτροπής Ανταγωνισμού της ΕΕ το σχέδιο Ηρακλής.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ο Γιώργος Ζαββός ο υφυπουργός οικονομικών υπεύθυνος για τις τράπεζες διαδραμάτισε καίριο ρόλο ώστε να επιταχυνθεί η συλλογική λύση το πρόγραμμα APS ή ιταλικό μοντέλο ή πρόγραμμα Ηρακλής.
O υφυπουργός Γ. Ζαββός είναι αληθές ότι ενεργοποιήθηκε ώστε έγκαιρα να προχωρήσει στα αρμόδια όργανα ειδικά της DGComp της Επιτροπής Ανταγωνισμού της ΕΕ το σχέδιο Ηρακλής.
Αναγνωρίζεται από τις τράπεζες αλλά και από τους διεθνείς επενδυτικούς οίκους.
Επίσης πρέπει να αναφερθεί ότι ο Ζαββός έκανε πραγματική διαπραγμάτευση αλλά σε ορισμένα θέματα η DGComp ήταν απόλυτη.
Π.χ. για το ζήτημα της μεταφοράς κινδύνου στο SPV στις εταιρίες ειδικού σκοπού ή στις τράπεζες η DGComp ήταν απόλυτη στην Ιταλία και δεν δέχθηκε αλλαγές όπως και το πώς θα πληρωθούν οι εγγυήσεις, ίσχυσε ότι και στην Ιταλία.
Την ίδια στάση κρατάει και η Commission.
Η περίπτωση της Ιταλίας διαμόρφωσε ένα πλαίσιο το οποίο ακολουθεί πιστά η DGComp και στην Ελλάδα οπότε ακόμη και ο ίδιος ο πρωθυπουργός να δραστηριοποιείτο με το θέμα δεν θα μπορούσε να επιτύχει διαφορετικό αποτέλεσμα.
O Στουρνάρας ο διοικητής της ΤτΕ δεν έκανε τίποτε άλλο από το να σαμποτάρει το πρόγραμμα Ηρακλής κίνηση πρωτοφανής αλλά δεν αποτελούσε έκπληξη αν αναλογιστεί κανείς ότι πρότεινε λύση για τα NPEs που απορρίφθηκε με συνοπτικές διαδικασίες.
Το APS ή πρόγραμμα Ηρακλής εν συντομία περιλαμβάνει τα εξής χαρακτηριστικά
-Οι τράπεζες θα μπορούν να τιτλοποιούν έως 30 δισεκ. NPEs, πιθανότατα να χρησιμοποιηθούν λιγότερα π.χ. 15 με 20 δισεκ..
-Θα δημιουργηθούν SPV εταιρίες ειδικού σκοπού
-Τιτλοποίηση σημαίνει ότι οι τράπεζες θα πρέπει να διενεργήσουν πρόσθετες προβλέψεις.
Κατά το μοντέλο Eurobank, τιτλοποίηση 9,7 δισεκ. NPEs απαίτησε 1,3 δισεκ. κεφάλαια με μια απλή αναγωγή τα 30 δισεκ. NPEs θα απαιτήσουν 4,5 δισεκ. ευρώ.
-Οι τράπεζες πρέπει να πληρώσουν τις εγγυήσεις προκαταβολικά στο SPV δηλαδή εμπροσθοβαρώς και εκτιμάται ότι θα πληρώσουν το 2020 που θα ενεργοποιηθεί το πρόγραμμα Ηρακλής από 500 έως 800 εκατ τα οποία θα πλήξουν την κερδοφορία.
(θα είναι 800 εκατ εάν οι τιτλοποιήσεις φθάσουν στα 30 δισ)
-Οι παρεχόμενες εγγυήσεις θα έχουν διάρκεια 18 μήνες με δυνατότητα παράτασης 12 μήνες επιπλέον δηλαδή συνολικά 30 μήνες
-Το επιτόκιο θα είναι 1,5% για τον πρώτο χρόνο και περίπου 1,90% με 2% από τον δεύτερο χρόνο και εν συνεχεία.
- Όπως και στην Ιταλία ακολουθείται η διαδικασία του waterfall του καταρράκτη για την διαδικασία πληρωμών στο SPV.
Η πληρωμή των εγγυήσεων βρίσκεται στην τρίτη κλίμακα ιεράρχησης με βάση τον κίνδυνο μη πληρωμής.
Στην Ιταλία ο νομοθέτης και εν συνεχεία η DGComp που ενέκρινε το APS διαχώρισε τον κίνδυνο από το να μην πληρώσει η τράπεζα τους τόκους και από το να μην πληρώσει το SPV.
Το SPV κατά μια έννοια είναι ένας μηχανισμός πληρωμών και προφανώς για την συστημική ευστάθεια δεν νοείται τράπεζα να μην μπορεί να πληρώσει τους τόκους.
Έτσι ο νομοθέτης εισήγαγε στην Ιταλία – και αυτό εφαρμόζεται και στην Ελλάδα – την πρόταση οι τράπεζες να μην πληρώνουν τμηματικά το κόστος της εγγύησης του δημοσίου αλλά να το πληρώσουν εφάπαξ στο SPV δηλαδή προκαταβολικά για να μηδενιστεί ο κίνδυνος αθέτησης πληρωμών προς το δημόσιο.
Οι τρεις βασικές ενστάσεις
Το πρόγραμμα Ηρακλής έχει προφανώς πλεονεκτήματα αλλά και ορισμένα μειονεκτήματα με βασικότερα τρία.
Α)Το ένα μειονέκτημα δεν συνδέεται με το πρόγραμμα Ηρακλής αλλά με την διαδικασία τιτλοποίησης.
Τιλτοποίηση NPEs σημαίνει ότι μια τράπεζα για να βγάλει τα NPEs από τον ισολογισμό της θα πρέπει να έχει διενεργήσει τις απαραίτητες προβλέψεις.
Η Eurobank π.χ. τιτλοποίησε 9,7 δισεκ. NPEs και έναντι αυτής της κίνησης έχει εκτιμήσει ότι θα απαιτηθούν 1,3 δισεκ. κεφάλαια να δαπανήσει και έτσι εξηγείται και η απορρόφηση της Grivalia.
Για τον κλάδο εκτιμάται ότι θα απαιτηθούν 4,5 δισεκ. κεφάλαια να δαπανηθούν εάν τελικώς οι τιτλοποιήσεις είναι 30 δισεκ.
Τράπεζες όπως η Εθνική τράπεζα και ο Παύλος Μυλωνάς ο διευθύνων σύμβουλος θεωρούν ότι θα πρέπει να εκτιμηθεί ποια θα είναι η επίδραση στα κεφάλαια κάθε τράπεζας.
Β)Το δεύτερο μειονέκτημα είναι ο τρόπος καταβολής της εγγύησης, με βάση την Ιταλία – και αυτό θα ισχύσει και στην Ελλάδα – οι τράπεζες πρέπει να προκαταβάλλουν τους τόκους της εγγύησης για το ύψος των τιτλοποιήσεων που εντάσσουν στο πρόγραμμα Ηρακλής.
Εάν οι τιτλοποιήσεις έφθαναν τα 30 δισεκ. οι τράπεζες θα έπρεπε να προκαταβάλλουν π.χ. το 2020 περί τα 700 με 800 εκατ ευρώ αλλά αυτό είναι θεωρητικό σενάριο.
Όμως η παράμετρος αυτή θα πλήξει ξεκάθαρα την κερδοφορία των τραπεζών του 2020 και επίσης αυτό δεν έχει αποτιμηθεί από την χρηματιστηριακή αγορά και τις τραπεζικές μετοχές.
Υπήρξε ένας τραπεζίτης – πολύ έμπειρος – που είχε θέσει το θέμα της πληρωμής των εγγυήσεων από τον Μάρτιο του 2019 αναφερόμαστε στον Φ. Καραβία της Eurobank.
Εσχάτως και η Alpha bank εστιάζει σε αυτό το θέμα o Β. Ψάλτης επικεντρώνεται στο ζήτημα της πληρωμής των εγγυήσεων.
Γ)Υπάρχει και ένα άλλο ζήτημα η αδυναμία παροχής bonus στους μετόχους.
Π.χ. η Eurobank έχει ανακοινώσει ότι όλο το mezzanine ομόλογο που θα εκδώσει πάνω από 1 δισεκ. θα το προσφέρει σε bonus στους μετόχους, το bonus – μέρισμα σήμερα έχει μηδενική αξία αλλά μελλοντικά μπορεί να αποφέρει κάποιο κέρδος.
Το πρόγραμμα Ηρακλής δεν επιτρέπει να δοθεί το mezzanine bond ως bonus και εύλογα αυτό συμβαίνει επειδή θα έχει το κράτος εγγυηθεί τα κύρια ομόλογα.
Οι τράπεζες θα εκδώσουν senior bond κύρια ομόλογα σε ποσοστό 30% της συνολικής τιτλοποίησης, mezzanine bond μεσαία ομόλογα που θα αντιστοιχούν στο 20% της συνολικής τιτλοποίησης και junior bond χαμηλής διαβάθμισης ομόλογα που θα αντιστοιχούν στο 50% της συνολικής τιτλοποίησης.
Αξία από αυτά τα 3 ομόλογα έχει μόνο το senior και υπό όρους μικρή αξία έχουν τα mezzanine ομόλογα, τα junior bond δεν έχουν καμία αξία.
Συμπέρασμα
Και οι 4 τράπεζες θα εφαρμόσουν το πρόγραμμα Ηρακλής λιγότερο ή περισσότερο.
Με τον ένα ή άλλο τρόπο το πρόγραμμα δεν θα φθάσει στα 30 δισεκ. αλλά 15 με 20 δισεκ.
Ο νόμος θα είναι έτοιμος έως τις 21 Οκτωβρίου 2019 και θα περιλαμβάνει σχεδόν όλες τις παραμέτρους που παρουσιάζει το bankingnews.
Ο υφυπουργός οικονομικών ο Γ. Ζαββός είναι αλήθεια ότι κατέβαλλε πολύ μεγάλη προσπάθεια και πρέπει να αναγνωριστεί γιατί και η Ελλάδα έχει ένα εγκεκριμένο πρόγραμμα συλλογικής αντιμετώπισης των NPEs.
Η Ελλάδα έχει μια λύση σε αντίθεση με την πρόταση της Τράπεζας της Ελλάδος που εάν εφαρμοζόταν σήμερα οι μετοχές των τραπεζών θα κατέρρεαν, ήταν ανορθόδοξη, ανεφάρμοστη και κυρίως κεφαλαιακά άτοπη η λύση της ΤτΕ και για τον λόγο αυτό αποσύρθηκε κακήν κακώς.
Το σύστημα παραπληροφόρησης Στουρνάρα – ναι υπάρχει και αυτό – διαρρέει πολλά αρνητικά για το APS αλλά τι μας πρότεινε ο Στουρνάρας ως λύση… την κεφαλαιακή καταστροφή των ελληνικών τραπεζών.
Εάν οι τράπεζες εφάρμοζαν την πρόταση Στουρνάρα η Εθνική θα είχε αξία 1 ευρώ και η Πειραιώς και η Alpha bank κάτω από 1 ευρώ.
Αυτά τα γνωρίζει ο Στουρνάρας και δεν λέει τίποτε γιατί η πρόταση του βρίσκεται στο πάτο του καλαθιού των αχρήστων.
Πέτρος Λεωτσάκος
www.bankingnews.gr
O υφυπουργός Γ. Ζαββός είναι αληθές ότι ενεργοποιήθηκε ώστε έγκαιρα να προχωρήσει στα αρμόδια όργανα ειδικά της DGComp της Επιτροπής Ανταγωνισμού της ΕΕ το σχέδιο Ηρακλής.
Αναγνωρίζεται από τις τράπεζες αλλά και από τους διεθνείς επενδυτικούς οίκους.
Επίσης πρέπει να αναφερθεί ότι ο Ζαββός έκανε πραγματική διαπραγμάτευση αλλά σε ορισμένα θέματα η DGComp ήταν απόλυτη.
Π.χ. για το ζήτημα της μεταφοράς κινδύνου στο SPV στις εταιρίες ειδικού σκοπού ή στις τράπεζες η DGComp ήταν απόλυτη στην Ιταλία και δεν δέχθηκε αλλαγές όπως και το πώς θα πληρωθούν οι εγγυήσεις, ίσχυσε ότι και στην Ιταλία.
Την ίδια στάση κρατάει και η Commission.
Η περίπτωση της Ιταλίας διαμόρφωσε ένα πλαίσιο το οποίο ακολουθεί πιστά η DGComp και στην Ελλάδα οπότε ακόμη και ο ίδιος ο πρωθυπουργός να δραστηριοποιείτο με το θέμα δεν θα μπορούσε να επιτύχει διαφορετικό αποτέλεσμα.
O Στουρνάρας ο διοικητής της ΤτΕ δεν έκανε τίποτε άλλο από το να σαμποτάρει το πρόγραμμα Ηρακλής κίνηση πρωτοφανής αλλά δεν αποτελούσε έκπληξη αν αναλογιστεί κανείς ότι πρότεινε λύση για τα NPEs που απορρίφθηκε με συνοπτικές διαδικασίες.
Το APS ή πρόγραμμα Ηρακλής εν συντομία περιλαμβάνει τα εξής χαρακτηριστικά
-Οι τράπεζες θα μπορούν να τιτλοποιούν έως 30 δισεκ. NPEs, πιθανότατα να χρησιμοποιηθούν λιγότερα π.χ. 15 με 20 δισεκ..
-Θα δημιουργηθούν SPV εταιρίες ειδικού σκοπού
-Τιτλοποίηση σημαίνει ότι οι τράπεζες θα πρέπει να διενεργήσουν πρόσθετες προβλέψεις.
Κατά το μοντέλο Eurobank, τιτλοποίηση 9,7 δισεκ. NPEs απαίτησε 1,3 δισεκ. κεφάλαια με μια απλή αναγωγή τα 30 δισεκ. NPEs θα απαιτήσουν 4,5 δισεκ. ευρώ.
-Οι τράπεζες πρέπει να πληρώσουν τις εγγυήσεις προκαταβολικά στο SPV δηλαδή εμπροσθοβαρώς και εκτιμάται ότι θα πληρώσουν το 2020 που θα ενεργοποιηθεί το πρόγραμμα Ηρακλής από 500 έως 800 εκατ τα οποία θα πλήξουν την κερδοφορία.
(θα είναι 800 εκατ εάν οι τιτλοποιήσεις φθάσουν στα 30 δισ)
-Οι παρεχόμενες εγγυήσεις θα έχουν διάρκεια 18 μήνες με δυνατότητα παράτασης 12 μήνες επιπλέον δηλαδή συνολικά 30 μήνες
-Το επιτόκιο θα είναι 1,5% για τον πρώτο χρόνο και περίπου 1,90% με 2% από τον δεύτερο χρόνο και εν συνεχεία.
- Όπως και στην Ιταλία ακολουθείται η διαδικασία του waterfall του καταρράκτη για την διαδικασία πληρωμών στο SPV.
Η πληρωμή των εγγυήσεων βρίσκεται στην τρίτη κλίμακα ιεράρχησης με βάση τον κίνδυνο μη πληρωμής.
Στην Ιταλία ο νομοθέτης και εν συνεχεία η DGComp που ενέκρινε το APS διαχώρισε τον κίνδυνο από το να μην πληρώσει η τράπεζα τους τόκους και από το να μην πληρώσει το SPV.
Το SPV κατά μια έννοια είναι ένας μηχανισμός πληρωμών και προφανώς για την συστημική ευστάθεια δεν νοείται τράπεζα να μην μπορεί να πληρώσει τους τόκους.
Έτσι ο νομοθέτης εισήγαγε στην Ιταλία – και αυτό εφαρμόζεται και στην Ελλάδα – την πρόταση οι τράπεζες να μην πληρώνουν τμηματικά το κόστος της εγγύησης του δημοσίου αλλά να το πληρώσουν εφάπαξ στο SPV δηλαδή προκαταβολικά για να μηδενιστεί ο κίνδυνος αθέτησης πληρωμών προς το δημόσιο.
Οι τρεις βασικές ενστάσεις
Το πρόγραμμα Ηρακλής έχει προφανώς πλεονεκτήματα αλλά και ορισμένα μειονεκτήματα με βασικότερα τρία.
Α)Το ένα μειονέκτημα δεν συνδέεται με το πρόγραμμα Ηρακλής αλλά με την διαδικασία τιτλοποίησης.
Τιλτοποίηση NPEs σημαίνει ότι μια τράπεζα για να βγάλει τα NPEs από τον ισολογισμό της θα πρέπει να έχει διενεργήσει τις απαραίτητες προβλέψεις.
Η Eurobank π.χ. τιτλοποίησε 9,7 δισεκ. NPEs και έναντι αυτής της κίνησης έχει εκτιμήσει ότι θα απαιτηθούν 1,3 δισεκ. κεφάλαια να δαπανήσει και έτσι εξηγείται και η απορρόφηση της Grivalia.
Για τον κλάδο εκτιμάται ότι θα απαιτηθούν 4,5 δισεκ. κεφάλαια να δαπανηθούν εάν τελικώς οι τιτλοποιήσεις είναι 30 δισεκ.
Τράπεζες όπως η Εθνική τράπεζα και ο Παύλος Μυλωνάς ο διευθύνων σύμβουλος θεωρούν ότι θα πρέπει να εκτιμηθεί ποια θα είναι η επίδραση στα κεφάλαια κάθε τράπεζας.
Β)Το δεύτερο μειονέκτημα είναι ο τρόπος καταβολής της εγγύησης, με βάση την Ιταλία – και αυτό θα ισχύσει και στην Ελλάδα – οι τράπεζες πρέπει να προκαταβάλλουν τους τόκους της εγγύησης για το ύψος των τιτλοποιήσεων που εντάσσουν στο πρόγραμμα Ηρακλής.
Εάν οι τιτλοποιήσεις έφθαναν τα 30 δισεκ. οι τράπεζες θα έπρεπε να προκαταβάλλουν π.χ. το 2020 περί τα 700 με 800 εκατ ευρώ αλλά αυτό είναι θεωρητικό σενάριο.
Όμως η παράμετρος αυτή θα πλήξει ξεκάθαρα την κερδοφορία των τραπεζών του 2020 και επίσης αυτό δεν έχει αποτιμηθεί από την χρηματιστηριακή αγορά και τις τραπεζικές μετοχές.
Υπήρξε ένας τραπεζίτης – πολύ έμπειρος – που είχε θέσει το θέμα της πληρωμής των εγγυήσεων από τον Μάρτιο του 2019 αναφερόμαστε στον Φ. Καραβία της Eurobank.
Εσχάτως και η Alpha bank εστιάζει σε αυτό το θέμα o Β. Ψάλτης επικεντρώνεται στο ζήτημα της πληρωμής των εγγυήσεων.
Γ)Υπάρχει και ένα άλλο ζήτημα η αδυναμία παροχής bonus στους μετόχους.
Π.χ. η Eurobank έχει ανακοινώσει ότι όλο το mezzanine ομόλογο που θα εκδώσει πάνω από 1 δισεκ. θα το προσφέρει σε bonus στους μετόχους, το bonus – μέρισμα σήμερα έχει μηδενική αξία αλλά μελλοντικά μπορεί να αποφέρει κάποιο κέρδος.
Το πρόγραμμα Ηρακλής δεν επιτρέπει να δοθεί το mezzanine bond ως bonus και εύλογα αυτό συμβαίνει επειδή θα έχει το κράτος εγγυηθεί τα κύρια ομόλογα.
Οι τράπεζες θα εκδώσουν senior bond κύρια ομόλογα σε ποσοστό 30% της συνολικής τιτλοποίησης, mezzanine bond μεσαία ομόλογα που θα αντιστοιχούν στο 20% της συνολικής τιτλοποίησης και junior bond χαμηλής διαβάθμισης ομόλογα που θα αντιστοιχούν στο 50% της συνολικής τιτλοποίησης.
Αξία από αυτά τα 3 ομόλογα έχει μόνο το senior και υπό όρους μικρή αξία έχουν τα mezzanine ομόλογα, τα junior bond δεν έχουν καμία αξία.
Συμπέρασμα
Και οι 4 τράπεζες θα εφαρμόσουν το πρόγραμμα Ηρακλής λιγότερο ή περισσότερο.
Με τον ένα ή άλλο τρόπο το πρόγραμμα δεν θα φθάσει στα 30 δισεκ. αλλά 15 με 20 δισεκ.
Ο νόμος θα είναι έτοιμος έως τις 21 Οκτωβρίου 2019 και θα περιλαμβάνει σχεδόν όλες τις παραμέτρους που παρουσιάζει το bankingnews.
Ο υφυπουργός οικονομικών ο Γ. Ζαββός είναι αλήθεια ότι κατέβαλλε πολύ μεγάλη προσπάθεια και πρέπει να αναγνωριστεί γιατί και η Ελλάδα έχει ένα εγκεκριμένο πρόγραμμα συλλογικής αντιμετώπισης των NPEs.
Η Ελλάδα έχει μια λύση σε αντίθεση με την πρόταση της Τράπεζας της Ελλάδος που εάν εφαρμοζόταν σήμερα οι μετοχές των τραπεζών θα κατέρρεαν, ήταν ανορθόδοξη, ανεφάρμοστη και κυρίως κεφαλαιακά άτοπη η λύση της ΤτΕ και για τον λόγο αυτό αποσύρθηκε κακήν κακώς.
Το σύστημα παραπληροφόρησης Στουρνάρα – ναι υπάρχει και αυτό – διαρρέει πολλά αρνητικά για το APS αλλά τι μας πρότεινε ο Στουρνάρας ως λύση… την κεφαλαιακή καταστροφή των ελληνικών τραπεζών.
Εάν οι τράπεζες εφάρμοζαν την πρόταση Στουρνάρα η Εθνική θα είχε αξία 1 ευρώ και η Πειραιώς και η Alpha bank κάτω από 1 ευρώ.
Αυτά τα γνωρίζει ο Στουρνάρας και δεν λέει τίποτε γιατί η πρόταση του βρίσκεται στο πάτο του καλαθιού των αχρήστων.
Πέτρος Λεωτσάκος
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών