Η αναβάθμιση αντικατοπτρίζει τη θετική άποψη της DBRS για τις δημοσιονομικές και οικονομικές εξελίξεις.
Η ισχυρή δημοσιονομική επίδοση της Ελλάδας πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας COVID-19 και τα σημαντικά ταμειακά αποθέματα, που αυξήθηκαν σε 32,2 δισεκατομμύρια ευρώ στο τέλος Ιουνίου 2021, έδωσαν δημοσιονομικό χώρο στην κυβέρνηση για να μετριάσει τον αντίκτυπο της πανδημίας εφαρμόζοντας μέτρα στήριξης.
Παρά τη μεγάλη εξάρτηση από τον τουρισμό, η συρρίκνωση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 8,2% το 2020 ήταν ηπιότερη από την αρχική εκτίμηση, δημιουργώντας το έδαφος για ισχυρή ανάκαμψη τώρα το 2021.
Επιπλέον, έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος στη μείωση των κόκκινων δανείων (NPLs), με τον δείκτη NPL να μειώνεται στο 21,3% τον Ιούνιο του 2021 από 40,6% τον Δεκέμβριο του 2019.
Οι μελλοντικές οικονομικές προοπτικές της Ελλάδας φαίνεται να ενισχύονται σημαντικά.
Παρά την πανδημία, η ελληνική κυβέρνηση συνέχισε να εφαρμόζει το πρόγραμμα διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων σε συνεργασία με τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, βελτιώνοντας έτσι το δυναμικό ανάπτυξης. Έχουν ήδη αρχίσει να εμφανίζονται έντονα σημάδια ανάκαμψης της οικονομίας.
Οι αρχικές εκτιμήσεις του ΑΕΠ υποδηλώνουν ανάκαμψη της οικονομικής ανάπτυξης 16,2% ετησίως το 2ο τρίμηνο του 2021, με αποτέλεσμα αύξηση 6,9% το πρώτο εξάμηνο του 2021 σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο.
Επιπλέον, τα στοιχεία από τις διεθνείς εμπορικές πτήσεις έδειξαν μετά από σχετικά αδύναμο ξεκίνημα, μια ισχυρή επίδοση του τουριστικού τομέα στο τρίτο τρίμηνο του 2021, με τις διεθνείς εμπορικές πτήσεις τον Αύγουστο να αγγίζουν το 93% των επιπέδων του 2019.
Το πιο σημαντικό, η Ελλάδα αναμένεται να λάβει ένα σημαντικό ποσό κεφαλαίων από το χρηματοδοτικό μέσο ΕΕ επόμενης γενιάς και το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο ύψους περίπου 70 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ελλάδας (Ελλάδα 2.0) αποτελείται από μεταρρυθμίσεις που πιθανότατα θα ενισχύσουν τη χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη και τις επενδύσεις, περιορίζοντας το επενδυτικό χάσμα μεταξύ της Ελλάδας και των ομοτίμων χωρών της ζώνης του ευρώ.
Η ανάπτυξη το 2021 ισχυρότερη από την αναμενόμενη
Η πανδημία του κορωνοϊού και τα περιοριστικά μέτρα βύθισαν την ελληνική οικονομία σε βαθιά οικονομική συρρίκνωση το 2020.
Το πραγματικό ΑΕΠ της Ελλάδας συρρικνώθηκε κατά 8,2%.
Τα αυστηρά μέτρα περιορισμού οδήγησαν σε σοβαρή οικονομική συρρίκνωση το δεύτερο τρίμηνο, ακολουθούμενη από σχετικά αδύναμες επιδόσεις σε σχέση με την ανάκαμψη της ζώνης του ευρώ το τρίτο τρίμηνο, λόγω της μεγάλης εξάρτησης από τον τουρισμό.
Ωστόσο, ο ηπιότερος αντίκτυπος των μέτρων περιορισμού κατά το τέταρτο τρίμηνο με επενδύσεις και εξαγωγές αγαθών που έδειξαν ανθεκτικότητα απέτρεψε μια διψήφια ύφεση, όπως είχε αρχικά αναμενόταν.
Οι συνέπειες της πανδημίας στον διεθνή τουρισμό, που αντιπροσωπεύουν σημαντική πηγή εισοδήματος και απασχόλησης για την ελληνική οικονομία, αντιπροσώπευαν σχεδόν το ήμισυ της πτώσης της οικονομικής δραστηριότητας.
Παρά τους περιορισμούς που ίσχυαν για την εξάπλωση του ιού μέχρι τον Μάιο του 2021, ο δημοσιονομικός χώρος για την εφαρμογή μεταξύ των μεγαλύτερων πακέτων στήριξης στην Ευρώπη σήμαινε ότι η επίδραση στην οικονομία ήταν μέτρια, με το πραγματικό ΑΕΠ να σημειώνει αύξηση 6,9% σε ετήσια βάση το πρώτο εξάμηνο του 2021, λόγω της ισχυρής αύξησης των επενδύσεων και των εξαγωγών.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (ΕΚ) στις θερινές προβλέψεις για το 2021 αναμένει ότι η οικονομία θα αυξηθεί κατά 4,3% το 2021 και κατά 6% το 2022, ωστόσο οι ισχυρές επιδόσεις το πρώτο εξάμηνο του έτους υποδηλώνουν ότι η ανάπτυξη φέτος θα μπορούσε να είναι ισχυρότερη.
Το ελληνικό υπουργείο Οικονομικών αναθεώρησε προς τα πάνω την εκτίμησή του για ανάπτυξη για το 2021 από 3,6% σε 5,9%.
Άντεξε ο τουρισμός
Η άνοδος των λοιμώξεων λόγω της παραλλαγής Delta άσκησε πίεση στην ελληνική τουριστική βιομηχανία με αποτέλεσμα ένα αργό ξεκίνημα της σεζόν τον Μάιο.
Παρ 'όλα αυτά, τα πρόσφατα στοιχεία δείχνουν μια ισχυρή ανάκαμψη των αφίξεων τουριστών τον Ιούλιο και τον Αύγουστο 2021, υποδεικνύοντας ότι το 50% των προσδοκιών αφίξεων και ταξιδιωτικών αποδείξεων 2019 από την κυβέρνηση μπορεί να καλυφθεί ή και να ξεπεραστεί.
Ωστόσο, η εμφάνιση νέων παραλλαγών που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε νέους ταξιδιωτικούς περιορισμούς ενέχει κίνδυνο για την ταξιδιωτική και τουριστική βιομηχανία της Ελλάδας.
Επιπλέον, το μεγάλο μερίδιο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜμΕ) στην ελληνική οικονομία θέτει επιπλέον προκλήσεις στην ικανότητα της Ελλάδας να διευκολύνει την ταχεία οικονομική ανάκαμψη μετά την απόσυρση των μέτρων στήριξης.
Σημείο κλειδί το Ταμείο Ανάκαμψης
Η Ελλάδα θα επωφεληθεί σημαντικά από το χρηματοδοτικό μέσο ΕΕ επόμενης γενιάς, καθώς θα λάβει 30,5 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και δάνεια την περίοδο 2021-2026, μεταξύ των μεγαλύτερων δικαιούχων κρατών μελών σε σχέση με το ΑΕΠ.
Η επιτυχής εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ελλάδας (Greece 2.0) συνιστά έναν ανοδικό κίνδυνο για την ελληνική οικονομία.
Οι κύριοι πυλώνες του σχεδίου περιλαμβάνουν την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, προώθηση της απασχόλησης, των δεξιοτήτων και της κοινωνικής συνοχής και των ιδιωτικών επενδύσεων και του οικονομικού και θεσμικού μετασχηματισμού.
Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, τα κονδύλια ανάκαμψης της ΕΕ, αν συνδυαστούν με μεταρρυθμίσεις, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 7% έως το 2026, κυρίως λόγω της αύξησης των επενδύσεων και της συνολικής παραγωγικότητας των συντελεστών.
Η εφαρμογή του Greece 2.0 θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε 180.000-200.000 νέες μόνιμες θέσεις εργασίας, γεγονός που αντιπροσωπεύει αύξηση 5% από τα επίπεδα απασχόλησης πριν από την πανδημία.
Επιπλέον, η Ελλάδα θα λάβει περίπου 40 δισεκατομμύρια ευρώ από το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ) την περίοδο 2021-2027.
Κατά την άποψη της DBRS η ανάπτυξη κοινοτικών κονδυλίων, σε συνδυασμό με την αναμενόμενη συνεχιζόμενη εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, πιθανότατα θα βελτιώσουν τις προοπτικές ανάπτυξης της Ελλάδας.
Σημαντική πρόοδος στη μείωση των NPEs
Παρά την αυξημένη αβεβαιότητα και το επιδεινούμενο μακροοικονομικό περιβάλλον που σχετίζεται με την τρέχουσα κρίση, οι τράπεζες σημείωσαν περαιτέρω πρόοδο στη μείωση των δεικτών NPEs τους κατά το 2020, κατά δέκα ποσοστιαίες μονάδες.
Ο λόγος των μη εξυπηρετούμενων δανείων μειώθηκε από 40,6% στο τέλος του 2019 σε 21,3% στα τέλη Ιουνίου 2021.
Η μείωση αυτή οφείλεται κυρίως στις πωλήσεις και τιτλοποιήσεις δανείων στο πλαίσιο του προγράμματος Ηρακλή (HAPS).
Επιπλέον, οι πρόσφατες αυξήσεις κεφαλαίου θα είναι υποστηρικτικές στις περαιτέρω προσπάθειες των τραπεζών να εξυγιάνουν τους ισολογισμούς τους.
Περαιτέρω μείωση αναμένεται εντός των επόμενων μηνών, καθώς η κυβέρνηση επέκτεινε το Πρόγραμμα Ηρακλή για επιπλέον δεκαοκτώ μήνες.
Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε μονοψήφιο συνολικό λόγο NPL το 2022, πιθανώς πριν από την προθεσμία του τέλους του έτους.
Ωστόσο, η κρίση του κορωνοϊού θα επηρεάσει πιθανώς την ποιότητα των περιουσιακών στοιχείων των τραπεζών.
Ενώ οι προοπτικές για νέα NPL παραμένουν ασαφείς, θεωρούμε πιθανό ότι ένα μέρος αυτών των δανείων δεν θα επιστρέψει στην κατάσταση εκτέλεσης.
Παρ 'όλα αυτά, η επέκταση του προγράμματος Ηρακλή και η εφαρμογή του νέου πτωχευτικού πλαισίου θα υποστηρίξουν πιθανώς τις περαιτέρω προσπάθειες των τραπεζών να εξυγιάνουν τους ισολογισμούς τους.
Υψηλά δημοσιονομικά ελλείμματα, αλλά το προφίλ του χρέους παραμένει ευνοϊκό
Μετά από πέντε χρόνια δημοσιονομικής υπεραπόδοσης, οι δημοσιονομικοί λογαριασμοί της Ελλάδας έγιναν αρνητικοί το 2020 λόγω μέτρων πανδημίας.
Η έκτακτη δημοσιονομική στήριξη της οικονομίας, μεταξύ των μεγαλύτερων πακέτων στην Ευρώπη σε σχέση με το ΑΕΠ, οδήγησε σε υψηλό δημοσιονομικό έλλειμμα 9,7% του ΑΕΠ το 2020.
Τα πακέτα στήριξης περιελάμβαναν προγράμματα διατήρησης θέσεων εργασίας και οικονομική στήριξη για τους ελεύθερους επαγγελματίες, αυξημένες δαπάνες υποστήριξη του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης, στήριξη ρευστότητας στις επιχειρήσεις μέσω εγγυήσεων δανείων και αναβολές πληρωμών φόρων και κοινωνικών εισφορών.
Λόγω της επαναφοράς περιορισμών σχεδόν μέχρι το τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2021, το έλλειμμα αναμένεται να παραμείνει υψηλό στο 9,9% το 2021 πριν μειωθεί στο 3,1% το 2022.
Αν και η αβεβαιότητα παραμένει υψηλή γύρω από το μέλλον της παγκόσμιας κρίσης υγείας, η DBRS θεωρεί ότι η Ελλάδα θα παραμείνει προσηλωμένη στη δημοσιονομική εξυγίανση όταν ο αντίκτυπος της πανδημίας εξασθενίσει και θα συμμορφωθεί πλήρως με τις κατευθυντήριες γραμμές των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων μόλις αποκατασταθούν οι στόχοι.
Η διαχείριση του χρέους μειώνει περαιτέρω το κόστος εξυπηρέτησής του
Ο λόγος χρέους αυξήθηκε το 2020 λόγω των μέτρων αντιμετώπισης πολιτικής και της συρρίκνωσης της οικονομίας, φτάνοντας περίπου το 205,6% του ΑΕΠ από 180,5% το 2019.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Υπουργείου Οικονομικών, το χρέος αναμένεται να μειωθεί έως το τέλος του 2021 στο 204,8% και στο 189,5% έως το τέλος του 2022.
Το χρέος παραμένει σε πολύ υψηλό επίπεδο, αν και υπάρχουν αρκετοί παράγοντες μετριασμού του κινδύνου.
Η Ελλάδα επωφελείται από μια ευνοϊκή δομή χρέους καθώς ο επίσημος τομέας κατέχει περίπου το 80% του δημόσιου χρέους με το μεγαλύτερο μέρος του να χρηματοδοτείται με πολύ χαμηλά επιτόκια. Επιπλέον, το χρέος έχει πολύ μεγάλη σταθμισμένη μέση διάρκεια 21 ετών σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, με περισσότερο από το 90% του χρέους σε σταθερά επιτόκια, μετριάζοντας τους κινδύνους που απορρέουν από την αυξημένη αστάθεια της αγοράς.
Η συμμετοχή της Ελλάδας στο πρόγραμμα PEPP της ΕΚΤ συμβάλλει σε ευνοϊκές συνθήκες χρηματοδότησης όπως φαίνεται στις εκδόσεις ομολόγων με ιστορικά χαμηλές αποδόσεις. Επωφελούμενες από το περιβάλλον χαμηλού επιτοκίου, οι ελληνικές αρχές ακολούθησαν μια ενεργή στρατηγική χρέους που προπληρώνει ακριβότερα χρέη.
Το μέσο πραγματικό επιτόκιο του μεσοπρόθεσμου και μακροπρόθεσμου χρέους στο 1,4% είναι σημαντικά χαμηλότερο από αυτό των ομότιμων της Νοτίου Ευρώπης.
Επίσης, το σημαντικό ρυθμιστικό ρευστότητας ύψους 32,2 δισεκατομμυρίων ευρώ στα τέλη Ιουνίου 2021 υποστηρίζει τις προσπάθειες της Ελλάδας να ενισχύσει την εμπιστοσύνη μεταξύ των συμμετεχόντων στην αγορά.
www.bankinngews.gr
Σχόλια αναγνωστών