Λέγεται πως πράκτορες της CIA πλήρωσαν 5.000 δολλάρια στους πρώτους Αφγανούς που κατάφεραν να αποσπάσουν ένα από τους Ρώσους για μεταφορά στις ΗΠΑ και αξιολόγηση
Το είδαμε δίπλα στον Οσάμα Μπιν Λάντεν όταν παρέδιδε τα βιντεοσκοπημένα του μανιφέστα και στα χέρια ρωσικών ομάδων Εσωτερικής Ασφάλειας στο θέατρο Dubrovka.
Το χρονικό περιβάλλον
Στα τέλη του 1960 ο σοβιετικός στρατός ήταν απασχολημένος με δύο προγράμματα ατομικού οπλισμού.
Το πρώτο ήταν η πιθανή αντικατάσταση του ΑΚΜ διαμετρήματος 7,62Χ39mm από ένα όπλο με φυσίγγια “υψηλής ταχύτητας”.
Σαφώς επηρεασμένοι από τη χρήση του Μ16 στο Βιετνάμ (υποδείγματα και φυσίγγια του οποίου εκλάπηκαν για αξιολόγηση), κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι χρειάζονταν ένα μικρότερο διαμέτρημα.
Μεταξύ άλλων , αυτό θα απέδιδε καλύτερο ωφέλιμο βεληνεκές -λόγω ευθυτενούς τροχιάς- και αύξηση των μεταφερόμενων πυρομαχικών -λόγω μειωμένου βάρους.
Παράλληλα αναζητούσαν ένα υποπολυβόλο για πληρώματα αρμάτων, βοηθητικό προσωπικό, χειριστές ομαδικών όπλων, κλπ. Το ρόλο αυτό μέχρι τότε κάλυπταν πιστόλια.
Η διεύθυνση εξοπλισμών επιθυμούσε μια αραβίδα με βάρος περί τα 1,8 κιλά και μικρές διαστάσεις (κάτω από 50cm με αναδιπλωμένο κοντάκιο.
Προσανατολιζόταν πρός ένα νέο διαμέτρημα 5,6mm.
Προφανώς το πρώτο πρόγραμμα ήταν μαζικότερο.
Aφορούσε το σύνολο των μάχιμων δυνάμεων πρώτης γραμμής και πήρε την προτεραιότητα υλοποίησης.
Το 1971 είχαν καταλήξει στο ΑΚ-74 και το φυσίγγιο 5,45Χ39mm και τρία χρόνια αργότερα ξεκινούσε η ένταξη του στις μονάδες πρώτης γραμμής.
Στη ”Δύση” έγινε γνωστό το 1983.
Λέγεται πως πράκτορες της CIA πλήρωσαν 5.000 δολλάρια στους πρώτους Αφγανούς που κατάφεραν να αποσπάσουν ένα από τους Ρώσους για μεταφορά στις ΗΠΑ και αξιολόγηση.
Συγχώνευση και απλοποίηση
Με την παραγωγή του ΑΚ-74 σε πλήρη εξέλιξη, ο προσανατολισμός για το όπλο του βοηθητικού προσωπικού άλλαξε.
Δεν υπήρχε λόγος για ένα επιπλέον διαμέτρημα και το 5,6mm εγκαταλείφθηκε.
Διάφορα πρωτότυπα από τις καλύτερες σχεδιαστικές ομάδες είχαν αξιολογηθεί και κάποια ήταν ιδιαίτερα εξελιγμένα.
Όμως ο παράγοντας που βάρυνε την τελική απόφαση ήταν το κόστος παραγωγής.
Η πρόταση του Izmash (σημερινό Kalashnikov Group) ήταν ένα τροποποιημένο AKS-74 (με μεταλλικό, αναδιπλούμενο κοντάκιο) των αλεξιπτωτιστών.
Υπό την επίβλεψη του Μιχαήλ Καλάσνικωφ, δημιούργησαν ένα “βραχύ” (ρωσικά укороченный: Ukorochenniy) πρωτότυπο που διατηρούσε κατά 70 τοις εκατό κοινά απάρτια.
Αυτό σήμαινε ελάχιστο κόστος εξέλιξης, ευκολία παραγωγής σε υπάρχουσες γραμμές, ίδια εκπαίδευση προσωπικού και κοινή χρήση φυσιγγίων και γεμιστήρων.
Το “νέο” όπλο χαρακτηρίστηκε ως υποπολυβόλο. Ο πλήρης χαρακτηρισμός ήταν AKS-74U δείχνοντας την καταγωγή από το τυφέκιο πεζικού.
Υπό μία άποψη είναι, διότι το “74” αναφέρεται στο έτος εισαγωγής σε υπηρεσία του αρχικού μοντέλου.
Στην πραγματικότητα η παραγωγή των βραχέων “74U” ξεκίνησε τον Αύγουστο του 1978.
Αναγκαίοι συμβιβασμοί
Από άποψη διοικητικής μέριμνας και κόστους, το AKS-74U ήταν η βέλτιστη λύση.
Επιτεύχθηκε όμως σε βάρος κάποιων υποχωρήσεων σε τεχνικό επίπεδο.
Καθώς βασιζόταν στον κορμό του μεγαλύτερου AKS-74 (που με τη σειρά του ήταν ένα τροποποιημένο ΑΚΜ των 7,62mm) ήταν ογκωδέστερο από τις αρχικές προσδοκίες και ζύγιζε 2,8 κιλά.
Το συνολικό μήκος άγγιζε τα 73cm, (15 περισσότερα από την αρχική προδιαγραφή), αλλά “σωζόταν” από την αναδίπλωση του κοντακίου (όπου κατέληγε στα 49cm).
Η μείωση βάρους και όγκου επιτεύχθηκε κονταίνοντας την κάνη σε μόλις 20,5cm (από 41cm). Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την απώλεια 200 μέτρων από το δραστικό βεληνεκές.
Θεωρητικά το AKS-74U ήταν ικανό για βολές μέχρι τα 400 μέτρα και τα σκοπευτικά του είχαν δύο θέσεις: Μια για κάθε απόσταση μεταξύ 100 και 300 μέτρων και μια δεύτερη για τα 450 μέτρα.
Πρακτικά, η μικρή απόσταση μεταξύ των στόχαστρων και η διασπορά των βολίδων το περιόριζαν μέχρι τα 200 μέτρα. Για να βελτιώσουν την ακρίβεια, άλλαξαν το βήμα των ραβδώσεων ώστε να σταθεροποιεί τις βολίδες στο διαθέσιμο μήκος.
Το σύστημα αερίων επανασχεδιάστηκε με βραχύτερο σωλήνα και έμβολο πιστονιού.
Λόγω της κοντής κάνης, η πίεση του αερίου επαρκούσε οριακά για την αξιόπιστη λειτουργία.
Εφευρέθηκε ένας “θάλαμος εκτόνωσης” που βιδώνεται στο ακρο της κάνης.
Διατηρεί την πίεση στο επιθυμητό επίπεδο και ταυτόχρονα βοηθά στην πλήρη καύση πυρίτιδας λειτουργώντας και ως φλογοκρύπτης.
Το κωνικό στόμιο του δίνει στο όπλο τη χαρακτηριστική όψη.
Η βάση της σκοπευτικής ακίδας μεταφέρθηκε πάνω στο σωλήνα αερίων, από το άκρο της κάνης και το κλισιοσκόπιο κολλήθηκε πάνω στο κάλυμμα του κλείστρου, το οποίο πλέον συγκρατούνταν με ένα μάνταλο στον κορμό. Έτσι δεν άλλαζε διαρκώς ο “μηδενισμός” των σκοπευτικών.
Διάσημο
Η παραγωγή του AKS-74U συνεχίστηκε μέχρι τη διάλυση της ΕΣΣΔ με τα τελευταία να συναρμολογούνται το 1993.
Όπως συμβαίνει συχνά, κατέληξε σε τελείως διαφορετικό ρόλο από το σχεδιαζόμενο.
Spetsnaz, OMON, KGB Alpha βρήκαν στο υποπολυβόλο των αρματιστών και πυροβολητών αυτό που χρειάζονταν.
Μικρό, “διακριτικό” με μεγάλη ισχύ πυρός, ήταν ευκολότερο να κρυφτεί κάτω από πολιτικά ρούχα ή να μεταφερθεί μέσα σε σακίδια.
Πολλά κατέληξαν σε αστυνομικές υπηρεσίες όπου ακόμη χρησιμοποιούνται όπως πχ. τα ΜΡ5 στην Ευρώπη.
Με ανάλογο όγκο, υπερτερούν σε ικανότητα διάτρηση εμποδίων. Στη Ρωσία, ειδικά τα χρόνια της ανεξέλεγκτης δράσης της μαφίας δεν ήταν ασυνήθιστο να συναντά κανείς ακόμη και τροχονόμους με AKS-74U κρεμασμένα στον ώμο.
Ένα από τα πλέον αναγνωρίσιμα παράγωγα του Avtomat Kalashnikov, το AKS-74U έγινε γνωστό μέσω της τηλεόρασης.
Το είδαμε ακουμπισμένο δίπλα στον Οσάμα Μπιν Λάντεν όταν παρέδιδε τα βιντεοσκοπημένα του μανιφέστα και στα χέρια ρωσικών ομάδων Εσωτερικής Ασφάλειας στο θέατρο Dubrovka.
Ίσως είναι το σπανιότερο μεταξύ όσων μπήκαν σε μαζική παραγωγή. Κατασκευάστηκαν “ελάχιστες” εκατοντάδες χιλιάδων, μέσα στα έξι σχεδόν εκατομμύρια ΑΚ-74 από τα οποία και προήλθαν.
www.bankingnews.gr
Το χρονικό περιβάλλον
Στα τέλη του 1960 ο σοβιετικός στρατός ήταν απασχολημένος με δύο προγράμματα ατομικού οπλισμού.
Το πρώτο ήταν η πιθανή αντικατάσταση του ΑΚΜ διαμετρήματος 7,62Χ39mm από ένα όπλο με φυσίγγια “υψηλής ταχύτητας”.
Σαφώς επηρεασμένοι από τη χρήση του Μ16 στο Βιετνάμ (υποδείγματα και φυσίγγια του οποίου εκλάπηκαν για αξιολόγηση), κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι χρειάζονταν ένα μικρότερο διαμέτρημα.
Μεταξύ άλλων , αυτό θα απέδιδε καλύτερο ωφέλιμο βεληνεκές -λόγω ευθυτενούς τροχιάς- και αύξηση των μεταφερόμενων πυρομαχικών -λόγω μειωμένου βάρους.
Παράλληλα αναζητούσαν ένα υποπολυβόλο για πληρώματα αρμάτων, βοηθητικό προσωπικό, χειριστές ομαδικών όπλων, κλπ. Το ρόλο αυτό μέχρι τότε κάλυπταν πιστόλια.
Η διεύθυνση εξοπλισμών επιθυμούσε μια αραβίδα με βάρος περί τα 1,8 κιλά και μικρές διαστάσεις (κάτω από 50cm με αναδιπλωμένο κοντάκιο.
Προσανατολιζόταν πρός ένα νέο διαμέτρημα 5,6mm.
Προφανώς το πρώτο πρόγραμμα ήταν μαζικότερο.
Aφορούσε το σύνολο των μάχιμων δυνάμεων πρώτης γραμμής και πήρε την προτεραιότητα υλοποίησης.
Το 1971 είχαν καταλήξει στο ΑΚ-74 και το φυσίγγιο 5,45Χ39mm και τρία χρόνια αργότερα ξεκινούσε η ένταξη του στις μονάδες πρώτης γραμμής.
Στη ”Δύση” έγινε γνωστό το 1983.
Λέγεται πως πράκτορες της CIA πλήρωσαν 5.000 δολλάρια στους πρώτους Αφγανούς που κατάφεραν να αποσπάσουν ένα από τους Ρώσους για μεταφορά στις ΗΠΑ και αξιολόγηση.
Συγχώνευση και απλοποίηση
Με την παραγωγή του ΑΚ-74 σε πλήρη εξέλιξη, ο προσανατολισμός για το όπλο του βοηθητικού προσωπικού άλλαξε.
Δεν υπήρχε λόγος για ένα επιπλέον διαμέτρημα και το 5,6mm εγκαταλείφθηκε.
Διάφορα πρωτότυπα από τις καλύτερες σχεδιαστικές ομάδες είχαν αξιολογηθεί και κάποια ήταν ιδιαίτερα εξελιγμένα.
Όμως ο παράγοντας που βάρυνε την τελική απόφαση ήταν το κόστος παραγωγής.
Η πρόταση του Izmash (σημερινό Kalashnikov Group) ήταν ένα τροποποιημένο AKS-74 (με μεταλλικό, αναδιπλούμενο κοντάκιο) των αλεξιπτωτιστών.
Υπό την επίβλεψη του Μιχαήλ Καλάσνικωφ, δημιούργησαν ένα “βραχύ” (ρωσικά укороченный: Ukorochenniy) πρωτότυπο που διατηρούσε κατά 70 τοις εκατό κοινά απάρτια.
Αυτό σήμαινε ελάχιστο κόστος εξέλιξης, ευκολία παραγωγής σε υπάρχουσες γραμμές, ίδια εκπαίδευση προσωπικού και κοινή χρήση φυσιγγίων και γεμιστήρων.
Το “νέο” όπλο χαρακτηρίστηκε ως υποπολυβόλο. Ο πλήρης χαρακτηρισμός ήταν AKS-74U δείχνοντας την καταγωγή από το τυφέκιο πεζικού.
Υπό μία άποψη είναι, διότι το “74” αναφέρεται στο έτος εισαγωγής σε υπηρεσία του αρχικού μοντέλου.
Στην πραγματικότητα η παραγωγή των βραχέων “74U” ξεκίνησε τον Αύγουστο του 1978.
Αναγκαίοι συμβιβασμοί
Από άποψη διοικητικής μέριμνας και κόστους, το AKS-74U ήταν η βέλτιστη λύση.
Επιτεύχθηκε όμως σε βάρος κάποιων υποχωρήσεων σε τεχνικό επίπεδο.
Καθώς βασιζόταν στον κορμό του μεγαλύτερου AKS-74 (που με τη σειρά του ήταν ένα τροποποιημένο ΑΚΜ των 7,62mm) ήταν ογκωδέστερο από τις αρχικές προσδοκίες και ζύγιζε 2,8 κιλά.
Το συνολικό μήκος άγγιζε τα 73cm, (15 περισσότερα από την αρχική προδιαγραφή), αλλά “σωζόταν” από την αναδίπλωση του κοντακίου (όπου κατέληγε στα 49cm).
Η μείωση βάρους και όγκου επιτεύχθηκε κονταίνοντας την κάνη σε μόλις 20,5cm (από 41cm). Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την απώλεια 200 μέτρων από το δραστικό βεληνεκές.
Θεωρητικά το AKS-74U ήταν ικανό για βολές μέχρι τα 400 μέτρα και τα σκοπευτικά του είχαν δύο θέσεις: Μια για κάθε απόσταση μεταξύ 100 και 300 μέτρων και μια δεύτερη για τα 450 μέτρα.
Πρακτικά, η μικρή απόσταση μεταξύ των στόχαστρων και η διασπορά των βολίδων το περιόριζαν μέχρι τα 200 μέτρα. Για να βελτιώσουν την ακρίβεια, άλλαξαν το βήμα των ραβδώσεων ώστε να σταθεροποιεί τις βολίδες στο διαθέσιμο μήκος.
Το σύστημα αερίων επανασχεδιάστηκε με βραχύτερο σωλήνα και έμβολο πιστονιού.
Λόγω της κοντής κάνης, η πίεση του αερίου επαρκούσε οριακά για την αξιόπιστη λειτουργία.
Εφευρέθηκε ένας “θάλαμος εκτόνωσης” που βιδώνεται στο ακρο της κάνης.
Διατηρεί την πίεση στο επιθυμητό επίπεδο και ταυτόχρονα βοηθά στην πλήρη καύση πυρίτιδας λειτουργώντας και ως φλογοκρύπτης.
Το κωνικό στόμιο του δίνει στο όπλο τη χαρακτηριστική όψη.
Η βάση της σκοπευτικής ακίδας μεταφέρθηκε πάνω στο σωλήνα αερίων, από το άκρο της κάνης και το κλισιοσκόπιο κολλήθηκε πάνω στο κάλυμμα του κλείστρου, το οποίο πλέον συγκρατούνταν με ένα μάνταλο στον κορμό. Έτσι δεν άλλαζε διαρκώς ο “μηδενισμός” των σκοπευτικών.
Διάσημο
Η παραγωγή του AKS-74U συνεχίστηκε μέχρι τη διάλυση της ΕΣΣΔ με τα τελευταία να συναρμολογούνται το 1993.
Όπως συμβαίνει συχνά, κατέληξε σε τελείως διαφορετικό ρόλο από το σχεδιαζόμενο.
Spetsnaz, OMON, KGB Alpha βρήκαν στο υποπολυβόλο των αρματιστών και πυροβολητών αυτό που χρειάζονταν.
Μικρό, “διακριτικό” με μεγάλη ισχύ πυρός, ήταν ευκολότερο να κρυφτεί κάτω από πολιτικά ρούχα ή να μεταφερθεί μέσα σε σακίδια.
Πολλά κατέληξαν σε αστυνομικές υπηρεσίες όπου ακόμη χρησιμοποιούνται όπως πχ. τα ΜΡ5 στην Ευρώπη.
Με ανάλογο όγκο, υπερτερούν σε ικανότητα διάτρηση εμποδίων. Στη Ρωσία, ειδικά τα χρόνια της ανεξέλεγκτης δράσης της μαφίας δεν ήταν ασυνήθιστο να συναντά κανείς ακόμη και τροχονόμους με AKS-74U κρεμασμένα στον ώμο.
Ένα από τα πλέον αναγνωρίσιμα παράγωγα του Avtomat Kalashnikov, το AKS-74U έγινε γνωστό μέσω της τηλεόρασης.
Το είδαμε ακουμπισμένο δίπλα στον Οσάμα Μπιν Λάντεν όταν παρέδιδε τα βιντεοσκοπημένα του μανιφέστα και στα χέρια ρωσικών ομάδων Εσωτερικής Ασφάλειας στο θέατρο Dubrovka.
Ίσως είναι το σπανιότερο μεταξύ όσων μπήκαν σε μαζική παραγωγή. Κατασκευάστηκαν “ελάχιστες” εκατοντάδες χιλιάδων, μέσα στα έξι σχεδόν εκατομμύρια ΑΚ-74 από τα οποία και προήλθαν.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών