Οι ελληνικές τράπεζες έχοντας περάσει από συμπληγάδες τα προηγούμενα πολλά χρόνια πλέον ατενίζουν το μέλλον με αισιοδοξία παρά τις δύσκολες γεωπολιτικές συνθήκες που δημιουργούν αβεβαιότητα. Η ελληνική οικονομία μπορεί να βρίσκεται ακόμα αντιμέτωπη με μύρια προβλήματα και δυσκαμψίες αλλά δεν παύει να έχει ζηλευτές επιδόσεις.
Η κερδοφορία του 2023 ήταν εντυπωσιακή ενώ η εικόνα δεν θα αλλάξει ούτε τη φετινή χρονιά. Βέβαια υποστηρίχθηκε από τα υψηλά επιτόκια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας που είχαν ως συνέπεια τη διεύρυνση του περιθωρίου, τις υψηλές προμήθειες την ικανοποιητική αύξηση των δανείων και το συνεχή περιορισμό των λειτουργικών δαπανών.
Το ερώτημα βέβαια είναι τι θα γίνει την επόμενη ημέρα καθώς οι τράπεζες έχουν μπροστά τους τη μείωση των επιτοκίων που έχει ξεκινήσει και μάλιστα έχει αρχίσει να αποκτά επιθετικά χαρακτηριστικά.
Τα επιτοκιακά έσοδα
Η μείωση των επιτοκίων ήδη έχει αρχίσει να περιορίζει από το δεύτερο τρίμηνο το καθαρό επιτοκιακό έσοδο του κλάδου και η τάση αυτή πιθανολογείται ότι θα συνεχιστεί.
Μάλιστα οι τράπεζες στα επιχειρηματικά τους σχέδια έχουν υπολογίσει λιγότερες μειώσεις επιτοκίων από όσες φαίνεται πλέον ότι θα γίνουν γεγονός που ίσως τις οδηγήσει σε αναπροσαρμογή του πλάνου στις αρχές του 2025. Από την άλλη πλευρά η μείωση των επιτοκίων με ταχύτερους του αναμενόμενου ρυθμούς δεν αποκλείεται να οδηγήσει σε μεγαλύτερη πιστωτική επέκταση η οποία μπορεί να υποστηριχθεί και από την ισχυρή καταθετική βάση των ελληνικών τραπεζών η οποία είναι ήδη χαμηλού κόστους και αναμένεται να γίνει χαμηλότερου με τον δεδομένο περιορισμό των προθεσμικών καταθέσεων.
Πιστωτική επέκταση
Ήδη από το μέσο του 2024 παρατηρείται αύξηση της ζήτησης για δάνεια η οποία αναμένεται να ενταθεί και να υποστηριχθεί και από τις επενδύσεις που γίνονται μέσω του ταμείου ανάκαμψης.
Η αύξηση αυτή δεν αποκλείεται να φτάσει και να ξεπεράσει το 6% σε ετήσια βάση γεγονός που αναμένεται να επηρεάσει καταλυτικά το έσοδο και να αντισταθμίσει μέρος των απωλειών από την πτώση των επιτοκίων.
Επιπλέον τα έσοδα από προμήθειες αναμένεται να συνεχίσουν να αυξάνονται ενώ αναμένονται και κέρδη από τις επενδύσεις σε ομόλογα που φέρνει η μείωση των επιτοκίων.
Παράλληλα, η πιστωτική επέκταση σε συνδυασμό με τα χαμηλότερα επιτόκια και δεδομένης της συνεχιζόμενης ανάπτυξης της οικονομίας αναμένεται να περιορίζει συνεχώς το δείκτη NPEs ο οποίος είναι ήδη χαμηλός. Μάλιστα οι τράπεζες δεν αποκλείεται στο τέλος του 2026 όλες οι ελληνικές τράπεζες να έχουν δείκτη κάτω του 3%.
Η ποιότητα ενεργητικού
Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι η ποιότητα του ενεργητικού συνεχίζει να βελτιώνεται ενώ τα επίπεδα κεφαλαίου έχουν επεκταθεί καλά τα τελευταία χρόνια και οι δείκτες CET1 των περισσότερων ελληνικών τραπεζών συνέχισαν να αυξάνονται τη φετινή χρονιά.
Επιπλέον το DTC μείωνεταισταθερά από την απόσβεση.
Ωστόσο, εξακολουθούν να αποτελούν σημαντικό μέρος του CET1, παρά τα βελτιωμένα κέρδη. Tον Ιούνιο του 2024 οι οριστικές και εκκαθαρισμένες αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις (Deferred Tax Credits – DTCs) ανέρχονταν σε 12,5 δισ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας το 50,5% των Κεφαλαίου Κοινών Μετοχών της Κατηγορίας 1 -Common Equity Tier 1-, από 53,5% το Δεκέμβριο του 2023.
Ωστόσο ο ρυθμός μείωσης του DTC αναμένεται να αυξηθεί με τη διενέργεια μεγαλύτερων αποσβέσεων καθώς το οικονομικό κλίμα και η κερδοφορία των τραπεζών το επιτρέπει γεγονός που μπορεί να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις μηδενισμού τουλάχιστον 8 χρόνια νωρίτερα από το 2040 που ήταν η αρχική εκτίμηση μηδενισμού
Επιστροφή στα μερίσματα και εξωστρέφεια
Ιδιαίτερα σημαντικό κρίνεται το γεγονός ότι οι ελληνικές τράπεζες φέτος για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια προχώρησαν στη διανομή μερισμάτων αλλά και επαναγορά μετοχών επιβραβεύοντας τους μετόχους της.
Οι διανομές αναμένεται όχι μόνο να συνεχιστούν αλλά και να αυξηθούν και μάλιστα με τις μερισματικές αποδόσεις να διαμορφώνονται σε επίπεδα άνω του 6% που είναι εντυπωσιακές δεδομένης της πτώσης επιτοκίων που ξεκίνησε και θεωρείται δεδομένο ότι θα συνεχιστεί.
Το μεγάλο στοίχημα πάντως των ελληνικών τραπεζών είναι να φύγουν από τα στενά ελληνικά όρια και να ξαναγίνουν περιφερειακές δυνάμεις.
Η Eurobank σε αυτή τη φάση με την εξαγορά της Ελληνικής Τράπεζας δείχνει να κινείται ταχύτερα επιτρέπουσας και της κατάστασης του ισολογισμού της ενώ δεν περνά απαρατήρητη η προσπάθεια της Πειραιώς να βγει πάλι από τα ελληνικά σύνορα μέσω της Snappi.
Νίκος Καρούτζος
nkaroutzos@gmail.com
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών